Tereny wolne od wyłączeń i wskazanie możliwości planowania inwestycji konfliktowych w Polsce. Standard badań kartograficznych dla potrzeb opracowania koncepcji i decyzji lokalizacyjnych obiektów wrażliwych − elektrownia jądrowa

• Autorzy: Heliasz Z. , Ostaficzuk S.

Warianty tytułu

EN

Exclusion free areas – Screening areas open for hazardous constructions planning in Poland. Mapping standards in zone selection studies for the location of susceptible structures – siting a nuclear power plant

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Kryteria bezpiecznej lokalizacji elektrowni jądrowej (EJ) są zależne od charakterystyki reaktora i systemów peryferyjnych oraz od unikalnych geologicznych warunków terenowych. Podstawą wyboru optymalnej lokalizacji jest uwzględnienie warunków koniecznych do uzyskania na podstawie studiów terenowych i badania dostępnych materiałów prawnie obowiązującej decyzji lokalizacyjnej. Do określenia stopnia bezpieczeństwa i identyfikacji czynników zagrażających budowie i funkcjonowaniu reaktora jest niezbędna opinia geologiczno-inżynierska wraz ze scenariuszem awarii i likwidowania jej skutków w konkretnej sytuacji geologiczno-terenowej, z uwzględnieniem zastrzeżeń i oporów opinii społeczno-politycznej. W ocenie zagrożeń należy odrębnie uwzględniać możliwość wystąpienia niekorzystnych zbiegów okoliczności naturalnych oraz podatności obiektu na zagrożenia antropogeniczne wynikające z zaniedbań oraz intencjonalne. Podstawą wstępnego wyboru lokalizacji jest mapa obszarów niekonfliktowych z uwzględnieniem przyjętego marginesu szkodliwych oddziaływań wzajemnych obiektu EJ i istniejącej sytuacji terenowej. Przed rozpoczęciem analizy terenów możliwej lokalizacji, z powodu dużych wymiarów kraju, należy wyeliminować miejsca oczywiście nie nadające się do rozważań z powodów naturalnych i antropogenicznych. Wielkie aglomeracje przemysłowe, obszary objęte górnictwem podziemnym, tereny zwartej zabudowy oraz rezerwaty przyrody, tereny bagnisk i zagrożeń powodziowych, jak również tereny podatne na osuwiska i rozległą erozję należy wyeliminować z dalszych rozważań lokalizacyjnych. Jednak można dopuścić możliwości lokalizacji EJ w miejscach niekorzystnych, jeśli inne przesłanki są sprzyjające. Nowoczesne technologie są wystarczające do omijania przeszkód jeśli ekonomiczne względy przeważają.

EN

A safe location site for Nuclear Power Plant (NPP) depends on, both, technical characteristics of a reactor with its peripheral systems, and on unique geological terrain conditions. Field and archive studies of possibly all materials, relevant for issuing legal decision are the basis for choosing an optimal NPP site. Evaluation of the safety level and detection of factors hazardous for the safe operation of a NPP must be supported by a comprehensive geological engineering report, supplemented with the modeled scenario of a plant’s possible catastrophe, its minimizing and prevention of disastrous effects. Another inalienable factor for choosing site place for NPP are “pros” and “cons” concessions resulting from social consultations. In determining the risks, one must consider all the possible unfortunate coincidences on natural factors, and the vulnerability of the NPP to human errors caused by negligence or, ill will. A base map presenting areas free of interaction conflicts with topographic and infrastructural objects outside a margin safety zone remains the base for initial terrain selection.

Słowa kluczowe

PL

elektrownia jądrowa; kryteria bezpiecznej lokalizacji; kartografia geologiczna

EN

Nuclear Power Plant; principles of secure locating; geological mapping

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Polityka Energetyczna
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 19, z. 2
• Strony: 119--134
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Heliasz Z.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

autor

Ostaficzuk S.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

Bibliografia

• Cetnarski, W. 2016. Grozi nam wielka awantura o farmy wiatrowe. [Online] Dostępne w: http://www.wnp.pl/wiadomosci/267959.html; PSEW, Dostępne w: http://www.wnp.pl/wiadomosci/w-cetnarski-psew-grozi-nam-wielka-awantura-o-farmy-wiatrowe,267959_1_0_1.html [Dostęp: 20.02.2016].
• Dobak i in. 2011 – Dobak, P., Drągowski, A. i Frankowski, Z. 2011. Geologiczno-inżynierskie aspekty wyboru lokalizacji elektrowni jądrowych w Polsce. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego 446.
• Dyrektywa Rady 2009/7/EURATOM z 25 06 2009 roku ustanawiająca wspólnotowe ramy bezpieczeństwa jądrowego obiektów jądrowych (Dz.U. UE L 172/18 z 02 07 2009).
• Gibowicz S. 1983. Wstrząsy sejsmiczne w Polsce (bez Karpat i Sudetów) i ich związek z budową głębszego podłoża, Kwartalnik Geologiczny 27(2), s. 395–398.
• Heliasz, Z. i Jarosiński, M. 2016. Polskie uregulowania prawne w odniesieniu do lokalizacji Elektrowni Jądrowej na tle wytycznych Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej oraz przepisów US Nuclear Regulatory Commission. Przegląd Geologiczny (w druku).
• International Atomic Energy Agency, Site Evaluation for Nuclear Installation, IAEA Safety Standards Series, Safety Requirements, No. NS-R-3, IAEA, Wiedeń (2003).
• International Atomic Energy Agency, Geotechnical Aspects of Site Evaluation and Foundations for Nuclear Power Plants, IAEA Safety Standards Series, Safety Guide No. NS-G-3.6, IAEA, Wiedeń (2004).
• International Atomic Energy Agency, Seismic Hazards in Site Evaluation for Nuclear Installations, IAEA Safety Standards Series, Specific Safety Guide No. SSG-9, IAEA, Wiedeń (2010).
• International Atomic Energy Agency, Site Survey and Site Selection for Nuclear Installations, IAEA Safety Standards Series, Specific Safety Guide No. SSG-35, IAEA, Wiedeń (2015).
• Kowalczyk, K. 2006. The comparison of the present movements of the Poland’s earth crust with the previous researches. Przegląd Geodezyjny 12, s. 4–7.
• Orlienok, W.W. i Pęcherzewski, K. 2007. Kaliningradzkie trzęsienie ziemi 21 września 2004 roku (RThe Kaliningrad Earthquake Tremors 21 September 2004). Słupskie Prace Geograficzne 3, s. 149–157, [Online] Dostępne w: http://www.spg.apsl.edu.pl/baza/wydawn/spg03/orlienok_pecherzewski.pdf [Dostęp: 20.02.2016].
• Pagaczewski, J. 1972. Katalog trzęsień ziemi w Polsce w latach 1000–1970. Materiały i prace Instytutu Geofizyki Polskiej Akademii Nauk.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 sierpnia 2012 roku w sprawie szczegółowego zakresu przeprowadzenia oceny terenu przeznaczonego pod lokalizację obiektu jądrowego, przypadków wykluczających możliwość uznania terenu za spełniający wymogi lokalizacji obiektu jądrowego oraz w sprawie wymagań dotyczących raportu lokalizacyjnego dla obiektu jądrowego (Dz.U. 2012, nr 0, poz. 1025).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z 31 sierpnia 2012 roku w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania analiz bezpieczeństwa przeprowadzonych przed wystąpieniem z wnioskiem o wydanie zezwolenia na budowę obiektu jądrowego oraz zakresu wstępnego raportu bezpieczeństwa dla obiektu jądrowego (Dz.U. 2012, nr 0, poz. 1043).
• Ustawa z 29 września 2000 roku Prawo atomowe (Dz.U. 2012, z. 264, tekst jednolity).
• Ustawa z 9 czerwca 2011 roku Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. 2011, nr 163, poz. 981).
• Ustawa z 29 czerwca 2011 O przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących (Dz.U. 2011, nr 135, poz. 789).
• Wyrzykowski, T. 1985. Map of recent vertical movements of the surface of the Earth crust on the territory of Poland. Instytut Geodezji i Kartografii, Warszawa.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.