Militaryzacja jednostek w świetle zmian powstałych w związku z wejściem w życie ustawy o obronie Ojczyzny : zarys problemu

• Autorzy: Smoleński Sylwester , Krugły Michał

Identyfikatory

DOI

10.37055/sbn/176858

Warianty tytułu

EN

Militarization of organizational units in light of the changes arising from the entry into force of the polish homeland defence act : an outline of the problem

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wejście w życie ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny było powodem znaczących zmian w systemie obronnym Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z założeniami ta nowa ustawa miała wychodzić naprzeciw wyzwaniom współczesnego świata, zastąpić regulacje archaiczne, skonsolidować, uprościć oraz zwiększyć czytelności i użyteczności przepisów obowiązujących w tym obszarze. Jak w przypadku każdych zmian należało się spodziewać pewnych komplikacji na przejściu ze starego systemu do nowego. W dniu dzisiejszym, po ponad roku obowiązywania ustawy można stwierdzić, że wejście w życie ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny znacząco zmieniło sytuację jednostek przewidzianych do militaryzacji, przy czym niestety spowodowało również powstanie pewnych wad systemowych. Biorąc powyższe pod uwagę należało rozwiązać problem badawczy sformułowany w postaci pytania: Jakie problemy i wady systemowe w zakresie militaryzacji jednostek powstały w wyniku wejścia w życie ustawy o obronie Ojczyzny. Jednocześnie doświadczenie zawodowe autorów oraz badania wstępne pozwalają postawić hipotezę, że po wejściu w życie ustawy o obronie Ojczyzny istnieją obszary zawierające błędy lub braki systemowe, bądź powodujące ich powstawanie. Celem artykuły jest prezentacja zidentyfikowanych wad systemowych powstałych w obszarze militaryzacji oraz uzasadnienie podjęcia szerszych badań, które w dalszej perspektywie dzięki analizie i konstruktywnej krytyce ewoluującego systemu, pozwolą na identyfikację pozostałych (innych) problemów, a w efekcie końcowym na opracowanie propozycji usprawnień systemowych. Zrealizowane badania oparto przede wszystkim na teoretycznych metodach badawczych, wykorzystując między innymi metody analizy i konstrukcji logicznej oraz syntezy i abstrahowania. Przeprowadzone badania potwierdziły, że wejście w życie nowych regulacji prawnych, poza swoimi efektami pozytywnymi, spowodowało również powstanie pewnych wad, niespójności i awykonalności w systemie bezpieczeństwa, np. w obszarze militaryzacji jednostek przewidzianych do niej. Należy jednocześnie podkreślić, że zrealizowane dotychczas prace badawcze oraz opisane w niniejszym artykule spostrzeżenia i wyniki stanowią dopiero początek planowanych prac.

EN

The entry into force of the Act of March 11, 2022 on the Defense of the Homeland was the reason for significant changes in the defense system of the Republic of Poland. The Act was supposed to meet the challenges of the modern world. The act was intended to replace archaic regulations, consolidate, simplify and increase the readability and usefulness of the provisions in force in the area of national security. However, with any changes, complications should be expected when transitioning from the old system to the new one. Today, it can be said that the entry into force of the Act has significantly changed the situation of units scheduled for militarization, and unfortunately it has also resulted in some systemic defects. The research problem is: What problems and systemic defects in the field of militarization of individuals arose as a result of the entry into force of the Act. At the same time, the authors' professional experience and preliminary research allow us to hypothesize that after the entry into force of the Act, there are areas containing errors or systemic deficiencies or causing their occurrence. The purpose of the article is to present the identified systemic flaws created by the entry into force of the Act of March 11, 2022. The research used the following theoretical research methods: the method of analysis and logical construction, and the method of synthesis and abstraction. The conducted research confirmed that the new laws cause positive effects and the emergence of certain defects, inconsistencies and avicabilities in the national security system. In particular in the area of militarization of organizational units. The research described in the article will be continued.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo; militaryzacja; obronność; prawo; policja

EN

security; militarization; defense; law; police

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Studia Bezpieczeństwa Narodowego
• Rocznik: 2023
• Tom: R. 13, Nr 30
• Strony: 95--108
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz.

Twórcy

autor

Smoleński Sylwester

• Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie

• https://orcid.org/0000-0002-3450-0172

autor

Krugły Michał

• Komenda Główna Policji

• https://orcid.org/0009-0008-6417-0312

Bibliografia

• [1] Apanowicz, J., 2005. Metodologiczne uwarunkowania pracy naukowej. Prace doktorskie. Prace habilitacyjne. Difin.
• [2] Bieńkowski, K., 2022. Ustawa o obronie Ojczyzny – zmiany w prawie wprowadzone po rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej 2, 161-179.
• [3] Ciężki czas, https://oko.press/zaczyna-sie-ciezki-czas-dla-ukrainy-do-320-tysiecy-rosjan-juzna-polu-walki-sytuacja-na-froncie [dostęp: 15.11.2023].
• [4] Czupryński, A., Wiśniewski, B., Zboina, J., 2017. Nauki o bezpieczeństwie. Wybrane problemy badań. Józefów: CNBOP-PIB.
• [5] Dorochowicz, M., Żurkiewicz, H., 2021. Realizacja niektórych zasad prawidłowego prawodawstwa przy tworzeniu wybranych form ochrony przyrody. Przegląd Prawa i Administracji, 126, 23–36,
• [6] Druk sejmowy, https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=2052, plik: 2052-uzas.docx [dostęp: 15.11.2023].
• [7] Francois, D., 2020. Operation Danube. Soviet and Warsaw Pact Intervention in Czechoslovakia, 1968. Warwick: Helion & Company.
• [8] Kopeć, R., 2022. Wykorzystanie systemów orbitalnych w wojnie Rosji z Ukrainą. Między militaryzacją a komercjalizacją kosmosu. Roczniki Nauk Społecznych, 14(50), 4, 115.
• [9] Krugły, M., 2018. Finansowanie przygotowań obronnych Policji — ogólne zasady. W: A. Tyburska, A. Babiński, red. n. Przygotowania obronne w Policji. Podstawowa wiedza i dobre praktyki, Szczytno: WSPol., 211-222.
• [10] Kuliczkowski, M., 2011. Militaryzacja szczególną formą realizacji zadań obronnych – wybrane problemy przygotowań do militaryzacji. Kwartalnik TWO, 2 (237), 67-98.
• [11] Kuliczkowski, M., red. 2014. Zabezpieczenie potrzeb w zakresie militaryzacji oraz szczególnej ochrony obiektów. Warszawa: AON.
• [12] Pelc, M., 2012. Elementy metodologii badań naukowych. Warszawa: AON.
• [13] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 marca 2004 r. w sprawie wzywania osób podlegających powszechnemu obowiązkowi obrony przez organy wojskowe (Dz. U. poz. 484).
• [14] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 lutego 2010 r. w sprawie nadawania przydziałów organizacyjno-mobilizacyjnych do jednostek zmilitaryzowanych (Dz. U. poz. 234).
• [15] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 maja 2022 r. w sprawie sposobu i trybu nadawania przydziałów organizacyjno-mobilizacyjnych oraz sporządzania zapotrzebowania na uzupełnienie potrzeb jednostek przewidzianych do militaryzacji i zmilitaryzowanych (Dz. U. poz. 1197).
• [16] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 kwietnia 2022 r. w sprawie militaryzacji (Dz. U. 2022 poz. 1198).
• [17] Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, 2008. Warszawa: AON.
• [18] Słownik, https://sjp.pwn.pl/slowniki/militaryzacja.html [dostęp: 15.11.2023].
• [19] Smoleński, S., 2023. Crisis management plans in context of contemporary hazards. Zeszyty Naukowe SGSP, 86, 257-274. DOI: 10.5604/01.3001.0053.7158.
• [20] Smoleński, S., 2023. Dualizm znaczeniowy i niejednoznaczność stopni alarmowych w ustawie o działaniach antyterrorystycznych. Przegląd Policyjny, 2(150), 153-162. DOI: 10.5604/01.3001.0053.8548
• [21] Stańczyk, K., red., 2019. Potencjał obronny Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: PWN.
• [22] Ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. 2022, poz. 2305).
• [23] Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym (Dz. U. 2017, poz. 1928).
• [24] Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. 2021, poz. 372, 1728).
• [25] Ustawa z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2022 r. poz. 2516).
• [26] Ustawa z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (Dz. U. 2023 poz. 202).
• [27] Ustawa z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. 2022, poz. 2091).
• [28] Wojnarowska-Szpucha, S., 2019. Jednostki organizacyjne podlegające militaryzacji (działalność podmiotów gospodarczych o szczególnym znaczeniu dla obronności państwa). [w:] K. Stańczyk, red. Potencjał obronny Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: PWN, 327-350.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).