Rosja na międzynarodowym rynku węgla energetycznego a eksport do Polski

• Autorzy: Stala-Szlugaj Katarzyna , Grudziński Zbigniew

Identyfikatory

DOI

10.24425/znigsme.2019.130172

Warianty tytułu

EN

Russia on the international steam coal market and exports to Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł przedstawia analizę udziału Rosji w międzynarodowym handlu węglem energetycznym, będącej od lat jego istotnym uczestnikiem. Badaniami objęto lata 2014–2018. Położenie geograficzne na dwóch kontynentach oraz dostępność złóż węgla sprzyja jej obecności zarówno na rynku Pacyfiku, jak również Atlantyku. W artykule omówiono także głównych producentów węgla w Rosji oraz ceny rosyjskiego węgla energetycznego skierowanego na rynek spot. Z e względu na znaczący udział eksportu węgla dla gospodarki rosyjskiej, skupiono się także na analizie rosyjskich portów morskich. W ostatnich latach w eksporcie rosyjskiego węgla energetycznego zaczął dominować kierunek azjatycki. U dział eksportu na ten rynek w latach 2014–2018 zawierał się w granicach 49–57% (60–87 mln ton). Wśród krajów azjatyckich istotną rolę odgrywają obecnie trzy państwa: Korea Płd., Chiny i J aponia. Nabyły one łącznie 38–52 mln ton rosyjskiego węgla. Choć w analizowanych latach łącznie na rynek europejski Rosja wyeksportowała 52–67 mln ton węgla, to jednak udział tego rynku spadł z prawie połowy do około 40%. Powolne odchodzenie od energetyki węglowej przyczynia się do zmniejszania udziału odbiorców z tego kierunku. Wśród krajów europejskich jeszcze w roku 2014 głównym kierunkiem eksportu była W. Brytania z 19% udziałem (24 mln ton) w eksporcie ogółem. W 2018 r. eksport zmalał do 9 mln ton (5%). Wśród europejskich kierunków eksportu rosyjskiego węgla rośnie na znaczeniu udział Polski. W latach 2014– –2018 eksport węgla energetycznego do Polski zmieniał się w przedziale 5,6–16,2 mln ton. Z wraca uwagę jego dynamiczny wzrost uzyskany w ciągu ostatnich trzech lat. W stosunku do 2016 r. import wzrósł o 10,0 mln ton i w 2018 r. wyniósł aż 16,1 mln ton. W artykule omówiono także geograficzną strukturę importu węgla do Polski według przejść granicznych oraz portów morskich.

EN

The article presents an analysis of Russia’s participation in international steam coal trade, which has been its important participant for years. T he research covered the years 2014–2018. T he geographical location on two continents and the availability of coal deposits, favors its presence on both the Pacific and Atlantic markets. The article also discusses the main coal producers in Russia and the prices of Russian steam coal directed to the spot market. Due to the significant share of coal exports for the Russian economy, the focus was also on analyzing Russian seaports. In recent years, Asian exports have dominated in Russian steam coal exports. T he share of export to this market in the years 2014–2018 was in the range of 49–57% (60–87 million tons). Currently, three countries play an important role among Asian countries: South Korea, China and J apan. T hey purchased a total of 38–52 million tons of Russian coal. Although in the years under analysis Russia exported 52–67 million tons of steam coal to the European market, the share of this market dropped from almost half to around 40%. T he slow departure from coal energy contributes to reducing the share of recipients from this direction. Among European countries, in 2014 the main direction of export was Great Britain with 19% (24 million tons) of total export share. In 2018, exports fell to 9 million tons (5%). Among European destinations for Russian coal, Poland’s share is growing in importance. In the years 2014– –2018, steam coal exports to Poland varied in the range of 5.6–16.2 million tons. In the years 2014–2018 it changed in the range of 5.6–16.2 million tons. T he dynamic growth achieved in the last three years is noteworthy. In relation to 2016, imports increased by 10.0 million tons and in 2018 amounted to as much as 16.1 million tons. The article also discusses the geographical structure of coal imports to Poland by railway border crossings and seaports.

Słowa kluczowe

PL

Rosja; międzynarodowy rynek węgla energetycznego; eksport; cena

EN

Russia; international steam coal market; exports; prices

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2019
• Tom: nr 108
• Strony: 21--38
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Stala-Szlugaj Katarzyna

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

autor

Grudziński Zbigniew

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

Bibliografia

• 1. AO CHK SDS-Ugol. [Online] www.sds-ugol.ru [Dostęp: 15.07.2019].
• 2. AO SUEK – Sibirskaja Ugolnaja Energeticzeskaja Kompania. [Online] www.suek.ru [Dostęp: 15.07.2019].
• 3. Argus 2011–2019. Argus Coal Daily International. Wyd. Argus Media Ltd. Numery z lat 2011–2019.
• 4. Argus Direct 2019. [Online] https://direct.argusmedia.com/ [Dostęp: 15.07.2019].
• 5. ARP 2014–2019a. Podstawowe informacje o rynku oraz sektorze węgla kamiennego w Polsce, Katowice. Opracowano na podstawie danych źródłowych pozyskanych przez ARP SA Oddział w Katowicach w ramach „Programu badań statystycznych statystyki publicznej” – badanie statystyczne „Górnictwo węgla kamiennego i brunatnego”. Opracowania z lat 2014–2019.
• 6. ARP 2015–2019b. Import i przywóz (nabycie wewnątrzunijne) na obszar Polski. Według informacji przekazanych do 11 lipca 2019 roku. Katowice, lipiec 2019 r. Opracowano na podstawie danych źródłowych pozyskanych przez ARP SA Oddział w Katowicach w ramach „Programu badań statystycznych statystyki publicznej” – badanie statystyczne „Górnictwo węgla kamiennego i brunatnego”. Opracowania z lat 2014–2019.
• 7. BP 2019. BP Statistical Review of World Energy, June 2019. [Online] www.bp.com [Dostęp: 15.07.2019].
• 8. Coal Information 2015–2018. Coal Information. Paryż: Wyd. IEA, wydania z lat 2015–2018.
• 9. Coal Information 2019. Coal Information: Overview (2019 edition). Paryż: Wyd. IEA, 33 s.
• 10. DIIS 2019. Resources and energy quarterly. March quarter 2019. Wyd. Australian Government Deparment of Industry, Innovation and Science. [Online] www.industry.gov.au [Dostęp: 15.07.2019].
• 11. GlobalCoal 2011–2019. Dane z lat 2011–2019. [Online] www.globalcoal.com [Dostęp: 15.07.2019].
• 12. Grudziński, Z. 2018. Rozwój międzynarodowych rynków węgla energetycznego. Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN nr 105. Kraków: Wyd. IGSMiE PAN, s. 41–52.
• 13. Implementing… 2018. Implementing the end of unabated coal by 2025. Department for Business, Energy and Industrial Strategy UK. January 2018, 15 s.
• 14. Kommission 2019. Kommission „Wachstum, Strukturwandel und Beschäftigung“. Bundesministerium für Wirtschaft und Energie (BMWi), Januar 2019, 275 s. [Online] www.bmwi.de [Dostęp: 15.07.2019].
• 15. KTK – Kuzzbasskaja Topliwnaja Kompania. [Online] www.oaoktk.ru [Dostęp: 15.07.2019].
• 16. KWES 2018. Key World Energy Statistics 2018. Paris: Wyd. International Energy Agency, 50 s.
• 17. Lorenz, U. i Ozga-Blaschke, U. 2016. Wpływ zmieniających się warunków rynkowych na prognozowane ceny węgla kamiennego w handlu międzynarodowym. Przegląd Górniczy 5, s. 3–12.
• 18. Mechel Mining company. [Online] www.mechel.ru [Dostęp: 15.07.2019].
• 19. Ministerstwo Energetyki Federacji Rosyjskiej. [Online] www.minenergo.gov.ru [Dostęp: 15.07.2019].
• 20. Ministerstwo Zasobów Naturalnych i Ekologii Federacji Rosyjskiej. [Online] www.mnr.gov.ru [Dostęp: 15.07.2019].
• 21. Olkuski, T. 2018. Światowe zużycie energii pierwotnej oraz zapotrzebowanie na nią w przyszłości. Polityka i społeczeństwo 2(16), s. 56–70.
• 22. Platts 2011–2019. Coal Trader International. Wyd. Platts − McGraw Hill Companies, England. Numery z lat 2011–2019.
• 23. Prognoza 2018. Prognoz socjalno ekonomiczeskowo razwitija Rossijksoj Federacji do 2036 goda. Prognoza rosyjskiego Ministerstwa Ekonomicznego Rozwoju. [Online] http://economy.gov.ru/minec/main [Dostęp: 15.07.2019].
• 24. Program 2012. Długoterminowy program rozwoju przemysłu węglowego Rosji na okres do 2030 r. Ministerstwo Energetyki Federacji Rosyjskiej. [Online] https://minenergo.gov.ru/node/1846 [Dostęp: 15.07.2019].
• 25. Rosyjska Asocjacja Morskich Targowych Portów. [Online] www.morport.ru [Dostęp: 15.07.2019].
• 26. Taranazov, I.G. 2019. Itogi raboty ugolnoy promyshlennosti Rossii za yanvar-dekabr 2018-goda. Magazin Ugol 3, s. 64–79. [Online] http://dx.doi.org/10.18796/0041-5790–2019-3-64-79).
• 27. UK Kuzbassrazrezugol. [Online] www.kru.ru [Dostęp: 15.07.2019].
• 28. VDKI 2015–2019. Jahresbericht. Fakten und Trends. Berlin: Wyd. Verein der Kohlenimporteure e.V., wydania z lat 2015–2019.
• 29. WB 2011–2019. World Bank − Global Commodity Markets. Dane z lat 2011–2019. [Online] www.worldbank.org [Dostęp: 15.07.2019].

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).