Wpływ zmian ustrojowych w Polsce na funkcjonowanie nadzoru budowlanego

• Autorzy: Smarż Joanna

Warianty tytułu

EN

The impact of political changes in Poland on the functioning of construction supervision

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Utworzony w 1928 roku nadzór budowlany, którego zadaniem było czuwanie nad bezpieczeństwem i porządkiem publicznym w procesie budowlanym, ulegał istotnym zmianom zarówno w zakresie struktury organizacyjnej, jak i w zakresie katalogu powierzonych do realizowanych zadań. Na kształt obecnie funkcjonującego nadzoru budowlanego decydujący wpływ miały przede wszystkim przekształcenia ustrojowe, jakie zaszły w Polsce w 1989 r., a które doprowadziły do odbudowy samorządu terytorialnego. Wdrożenie reformy ustrojowej państwa, w tym wprowadzenie trójstopniowego podziału administracyjnego kraju, skutkowało dokonaniem podziału administracji państwowej działającej w dziedzinie budownictwa na dwa odrębne piony: organy administracji architektoniczno-budowlanej oraz organy nadzoru budowlanego. Podział ten, pomimo pojawiającej się krytyki odnośnie skuteczności działania tych organów, nadal obowiązuje.

EN

The construction supervision, established in 1928, whose task was to ensure security and public order in the construction process, underwent significant changes both in terms of the organizational structure and the catalog of entrusted to fulfill tasks. However, the shape of the currently functioning construction supervision was primarily influenced by the political transformations that took place in Poland in 1989 and which led to the reconstruction of the local government. The implementation of the state system reform, including the introduction of a three-level administrative division of the country, resulted in the division of the state administration operating in the field of construction into two separate divisions: architectural and construction administration bodies and construction supervision bodies. This division, despite the emerging criticism regarding the effectiveness of these bodies, still applies.

Słowa kluczowe

PL

prawo budowlane; nadzór budowlany; transformacja polityczna; samorząd terytorialny

EN

construction law; construction supervision; political transformation; local government

• Wydawca: Fundacja Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa
• Czasopismo: Przegląd Budowlany
• Rocznik: 2022
• Tom: R. 93, nr 1-2
• Strony: 65--70
• Opis fizyczny: Bibliogr. 47 poz.

Twórcy

autor

Smarż Joanna

• Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny, Radom

Bibliografia

• [1] Dz. U. z 2021 r., poz. 1333 z późn. zm.
• [2] Tekst pierwotny Dz.U. Nr 23, poz. 202 z późn. zm., Brzeziński W., Polskie prawo budowlane, Warszawa, 1955, str. 3-8, Jędrzejewski S., Prawo budowlane, Toruń, 1981, str. 12., Błażewski M. Ingerencja policji budowlanej w proces budowlany, Rynek - Społeczeństwo - Kultura 3/2017, str. 25-28
• [3] Bar L., Państwowy nadzór budowlany, Państwo i Prawo 10/1957, str. 599, Bar L., Uprawnienia państwowego nadzoru budowlanego, Przegląd Budowlany 10/1958, str. 423
• [4] Jędrzejewski S., Prawo budowlane, Toruń 1998, str. 38
• [5] Brzeziński W., Polskie prawo budowlane, Warszawa, 1955, str. 28
• [6] Ustawa z 31 stycznia 1961 r. Prawo budowlane (Dz.U. Nr 7, poz. 46 z późn. zm.)
• [7] Bar L., Istota państwowego nadzoru budowlanego, Studia Prawnicze 5/1964, str. 37
• [8] Jędrzejewski S., Prawo budowlane, Toruń, 1981, str. 54
• [9] Jędrzejewski S., Nowe prawo budowlane, Warszawa - Poznań - Toruń 1978, str. 18
• [10] Bar L., Nowe prawo budowlane, Przegląd Budowlany 4/1961, str. 208
• [11] Księżopolski B., Martan L., Prawo budowlane w zarysie, Warszawa - Wrocław 1984, str. 41
• [12] Ustawa z dnia 29 marca 1972 r. o utworzeniu urzędu Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska (Dz.U. Nr 11, poz. 77)
• [13] Rozporządzenie z 20 stycznia 1973 r. w sprawie ustalenia miejsca realizacji inwestycji budowlanych oraz państwowego nadzoru budowlanego nad budownictwem powszechnym (Dz.U. Nr 4, poz. 29)
• [14] Dz.U. Nr 38, poz. 229 z późn. zm.
• [15] Rozporządzenie MGTiOŚ z 20 lutego 1975 r. w sprawie nadzoru urbanistyczno-budowlanego (Dz.U. Nr 8, poz. 48 z późn. zm.)
• [16] Rozporządzenie RM z dnia 7 marca 1975 r. w sprawie nadzoru techniczno-budowlanego (Dz.U. Nr 8, poz. 42)
• [17] Rozporządzenie MGTiOŚ z 20 lutego 1975 r. w sprawie kwalifikacji osób wykonujących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie (Dz.U. Nr 8, poz. 46)
• [18] Jędrzejewski S., Prawo budowlane, Toruń, 1998, str. 38
• [19] Księżopolski B., Martan L., Prawo budowlane w zarysie, Warszawa - Wrocław 1984, str. 124 i 125
• [20] Informacja prasowa, 80 lat nadzoru budowlanego w Polsce, www.gunb.gov.plsites/default/files/pliki/dokumenty/80lat.pdf?631, [dostęp: 1.12.2021 r.]
• [21] Biliński T., Prawo budowlane: wczoraj i dziś, Konferencja 80 lat nadzoru budowlanego, Główny Urząd Nadzoru Budowlanego, 25 września 2008 r., str. 10
• [22] Bar L., Kodeks budowlany, Warszawa, 1972, str. 51 i 52
• [23] Tekst pierwotny: Dz.U. Nr 89, poz. 414
• [24] Ustawa z dnia 22 lipca 1952 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 33, poz. 232)
• [25] Dz.U. Nr 75, poz. 444
• [26] Dz.U. Nr 16, poz. 95 z późn. zm.
• [27] Dz.U. Nr 84, poz. 426
• [28] Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 16, poz. 94) oraz Chmaj M. (red.), Prawo samorządu terytorialnego, Warszawa, 2013, str. 26-39
• [29] Dz.U. Nr 34, poz. 198
• [30] Korzeniewski W., Poradnik stosowania prawa budowlanego, Koszalin, 1994, str. 114
• [31] Cichowicz B., Budowa pod nadzorem w świetle prawa budowlanego po nowelizacji, Warszawa, 1997, str. 97
• [32] Misiak W., Poradnik inwestora budowlanego, Warszawa, 1997, str. 30-33
• [33] Zwolak S., Nadzór budowlany w okresie przekształceń ustrojowych, Przegląd Prawno-Ekonomiczny 30/2015, str. 58
• [34] Por. art. 3 ustawy z dnia 11 października 1996 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz ustawy Prawo budowlane (Dz.U. Nr 146, poz. 680), Szmulik B., Kojara Ł., Administracja publiczna. Ustrój administracji terenowej, Część I Zagadnienia ogólne terenowej administracji zespolonej i niezespolonej, tom II, Warszawa, 2012, Legalis el. J. Kubiszewski, Zmiana obowiązującego prawa budowlanego, Przegląd Budowlany 1/1990, str. 16 i 17
• [35] Szwajdler W., Struktura nadzoru budowalnego po reformie samorządu terytorialnego, Gdańskie Studia Prawnicze 2002, tom 8, str. 145
• [36] Dz.U. Nr 111, poz. 726
• [37] Bodziony B., Dziwiński R., Gniadzik P., Nowe prawo budowlane z komentarzem, Wydanie zaktualizowane i rozszerzone, Jaktorów 1998, str. 142
• [38] Dz.U. Nr 91, poz. 578 z późn. zm.
• [39] Dz.U. Nr 91, poz. 576 z późn. zm.
• [40] Dz.U. Nr 91, poz. 577 (uchylony)
• [41] Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej w związku z reformą ustrojową państwa (Dz.U. Nr 106, poz. 668)
• [42] Bodziony B., Radziszewski R., Gniadzik P., Nowe prawo budowlane z komentarzem wraz z ustawą o zagospodarowaniu przestrzennym, Jaktorów 2000, str. 5 i 6, Martan L., O administracji i nadzorze w prawie budowlanym po reformie Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 9/1999, str. 15, GUNB, Zmiany w prawie budowlanym, Forum Budowlane 1/1999, str. 39, GUNB wyjaśnia, Forum Budowlane 3/1999, str. 30, Smarż J., Działalność powiatowych inspekcji na przykładzie powiatowych inspektoratów nadzoru budowlanego, Zeszyty Naukowe WSHE 2009, str. 121, Mulawa M., Wpływ reformy administracji publicznej realizowanej w latach 1990-1998 na stworzenie zdecentralizowanego systemu nowoczesnej administracji - Wybrane zagadnienia, [w:] Stanisławki T., Przywora B., Jurek Ł., Reformy ustrojowe w Polsce 1989-1998-?, Lublin 2014, str. 281
• [43] Dz.U. z 2020 r., poz. 215
• [44] Zimmermann J., Prawo administracyjne, Warszawa, 2008, str. 138
• [45] NIK, Informacja o wynikach kontroli - Realizacja zadań przez organy nadzoru budowlanego, KIN-4101-05/2012 Nr ewid. 193/2012/P/12/079/KIN, z dnia 5 kwietnia 2013 r., https://www.nik.gov.pl/plik/id,5010,vp,6503.pdf [dostęp: 1.12.2021 r.]
• [46] Por. NIK, Informacja o wynikach kontroli - Realizacja zadań przez organy nadzoru budowlanego, KIN-4101-05/2012 Nr ewid. 193/2012/P/12/079/ KIN, z dnia 5 kwietnia 2013 r., https://www.nik.gov.pl/plik/id,5010,vp,6503.pdf [dostęp: 1.12.2021 r.], str. 6
• [47] Druk UD272