Osuwiska w Polsce : od rejestracji do prognozy, czyli 13 lat projektu SOPO

• Autorzy: Marciniec Paweł , Zimnal Ziemowit , Perski Zbigniew , Wojciechowski Tomasz , Rączkowski Wojciech , Laskowicz Izabela , Nescieruk Piotr , Grabowski Dariusz , Kułak Marcin , Wójcik Antoni

Warianty tytułu

EN

Landslides in Poland : from registration to forecast, 13 years of the LCS project

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Theintensification of disastrous landslide movements in southern Poland occurring at the end of the 20th century, showed that there was a need to create a unified system of acquiring and collecting landslide data. It also indicated the importance of raising awareness of the existence of landslide hazard for both residents and public administration (decision-makers). This was also the reason for launching a nationwide project, the Landslide Counteracting System (LCS; SOPO in Polish). This system is a platform for acquiring and processing information about mass movements in order to support mainly for government and local administration. The main goal of the project is to reduce the landslide riskin Poland,and to limit damages caused by the development of landslides.

Słowa kluczowe

PL

ruchy masowe; osuwiska; niebezpieczeństwo osunięcia się ziemi; LCS; monitorowanie osuwisk; redukcja ryzyka; inwentaryzacja osuwisk; baza danych

EN

mass movements; landslides; landslide hazard; LCS; landslide monitoring; riskreduction; inventory of landslides; database

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2019
• Tom: Vol. 67, nr 5
• Strony: 291--297
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Marciniec Paweł

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Skrzatów 1, 31-560 Kraków

autor

Zimnal Ziemowit

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Skrzatów 1, 31-560 Kraków

autor

Perski Zbigniew

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Skrzatów 1, 31-560 Kraków

autor

Wojciechowski Tomasz

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Skrzatów 1, 31-560 Kraków

autor

Rączkowski Wojciech

• Emerytowany pracownik Państwowego Instytutu Geologicznego - Państwowego Instytutu Badawczego

autor

Laskowicz Izabela

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Skrzatów 1, 31-560 Kraków

autor

Nescieruk Piotr

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Skrzatów 1, 31-560 Kraków

autor

Grabowski Dariusz

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Kułak Marcin

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

autor

Wójcik Antoni

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Centrum Geozagrożeń, ul. Skrzatów 1, 31-560 Kraków

Bibliografia

• 1. BAŻYŃSKI J., KÜHN A. 1970 - Rejestracja osuwisk w Polsce. Prz. Geol., 18: 142-145.
• 2. BOBER L. 1984 - Rejony osuwiskowe w polskich Karpatach fliszowych i ich związek z budową geologiczną regionu. Biul. Inst. Geol., 340: 115-162.
• 3. DZIEWAŃSKI J., CZAJKA K., HELIASZ Z., BĄK Z., KALETA R., LASKOWICZ I., SKOCZEK A., ŻÓŁTEK J. 2001 - Analiza zjawisk osuwiskowych na terenie województwa podkarpackiego. IGSMiE PAN Kraków. Arch. Urz. Marszałk. Woj. Podkarpackiego, Rzeszów. geoportal.pgi.gov.pl/SOPO/archiwum
• 4. GRABOWSKI D., MARCINIEC P., MROZEK T., NESCIERUK P., RĄCZKOWSKI W., WÓJCIK A., ZIMNAL Z. 2008a - Instrukcja opracowania Mapy osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi w skali 1 : 10 000. Państw. Inst. Geol., Warszawa, s. 92.
• 5. GRABOWSKI D., NESCIERUK P., WOJCIECHOWSKI T., KUŁAK M., MROZEK T., WÓJCIK A. 2015 - System Osłony Przeciwosuwiskowej SOPO etap II: Kartowanie i wykonywanie map osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi dla obszaru Karpat polskich (75% powierzchni) oraz monitorowanie wybranych osuwisk w Karpatach. Nar. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• 6. GRABOWSKI D., PRZYBYCIN A. 2010 - Działania resortu środowiska w zakresie systemu osłony przeciwosuwiskowej w Polsce. Prz. Geol., 58: 941-945.
• 7. GRABOWSKI D., WÓJCIK A., NESCIERUK P., RĄCZKOWSKI W., MARCINIEC P., MROZEK T., ZIMNAL Z. 2008b - Dokumentacja końcowa opracowania „System Osłony Przeciwosuwiskowej SOPO” Etap I: Kartowanie pilotażowe osuwisk wraz z wytypowaniem obszarów ich występowania w Polsce. Nar. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• 8. KARWACKI K. 2019 - Zastosowanie bezzałogowego statku latającego (UAV) w monitoringu powierzchniowym ruchów masowych na przykładzie osuwiska w Kasince Małej (Beskid Wyspowy, Zewnętrzne Karpaty Zachodnie ). Prz. Geol., 67 (5): 339-350.
• 9. LEMBERGER M. (red.) 2005 - Rejestracja i inwentaryzacja naturalnych zagrożeń geologicznych (ze szczególnym uwzględnieniem osuwisk oraz innych zjawisk geodynamicznych) na terenie całego kraju. Sprawozdanie końcowe. Nar. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• 10. MARCINIEC P., LASKOWICZ I., ZIMNAL Z., GRABOWSKI D., RĄCZKOWSKI W. 2015 - Problematyka osuwiskowa w działalności służby geologicznej i administracji publicznej. Prz. Geol., 63: 1364-1372.
• 11. MARCINIEC P., ZIMNAL Z. 2015 - Mapa osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi (MOTZ) i karty rejestracyjne osuwisk (KRO) jako źródło informacji osuwiskowej. [W:] Ogólnopolska Konferencja O!SUWISKO, 19-22 maja 2015, Wieliczka: 47-48.
• 12. MROZEK T., GRABOWSKI D. 2015 - Projekt SOPO - element strategii redukcji ryzyka osuwiskowego w Polsce. [W:] Ogólnopolska Konferencja O!SUWISKO, 19-22 maja 2015, Wieliczka: 53-55.
• 13. MROZEK T., LASKOWICZ I. 2014 - Landslide risk reduction in Poland - from landslide inventory to improved mitigation and landuse practice in endangered areas. [W:] Sassa K., Canuti P., Yin Y (red.), Landslide Science for a Safer Geoenvironment, Vol. 2, Methods of Landslide Studies. Springer: 765-771.
• 14. OLBRYCH M. 2004 - Landslide damage recovery: creation of the landslide management system. Pol. Geol. Inst. Spec. Pap., 15: 9-12.
• 15. PERSKI Z. 2019 - Zaawansowane techniki InSAR w monitorowaniu osuwisk. Prz. Geol., 67 (5): 351-359. osuwiska.pgi.gov.pl
• 16. PERSKI Z., NESCIERUK P., WOJCIECHOWSKI T. 2019 - Zagrożenia osuwiskowe dla sztucznych zbiorników wodnych w Karpatach. Prz. Geol., 67 (5): 332-338.
• 17. POPRAWA D., GODEK R., GUTOWSKI J., OLBRYCH M., MYSZKA R., ROLEK M., RĄCZKOWSKI W., FRANKOWSKI Z. 2000 - Komunikat końcowy z konferencji „Prognozowanie i Przeciwdziałanie skutkom ruchów osuwiskowych”. PIG-PIB, Oddz. Kraków, 7 września 2000 r.: 42-45.
• 18. POPRAWA D., RĄCZKOWSKI W. 1999 - Osuwiska i inne zjawiska geodynamiczne na obszarze środkowej części Karpat. [W:] Grela J., Słota H., Zieliński J. (red.), Dorzecze Wisły - monografia powodzi - lipiec 1997. IMGW, Warszawa: 159-163.
• 19. POPRAWA D., RĄCZKOWSKI W. 2003 - Osuwiska Karpat. Prz. Geol., 51: 685-692.
• 20. POPRAWA D., RĄCZKOWSKI W., DZIEPAK P., KOPCIOWSKI R., MROZEK T., NESCIERUK P., ZIMNAL Z. 1998 - Geologiczne skutki powodzi 1997 na przykładzie osuwisk województwa nowosądeckiego. [W:] Starkel L., Grela J., Powódź w dorzeczu górnej Wisły w lipcu 1997 roku. Konferencja naukowa Kraków, 7-9 maja 1998 r., PAN Kraków: 119-131.
• 21. RĄCZKOWSKI W. 2000 - Mapa osuwisk polskich Karpat fliszowych w skali 1 : 400 000. [W:] Opracowanie systemu georóżnorodności w Polsce. Nar. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• 22. RĄCZKOWSKI W. 2001 - Osuwiska polskich Karpat fliszowych. [W:] Przewodnik LXXII Zjazdu PTG, 12-15 września 2001 r., Kraków: 259-262.
• 23. RĄCZKOWSKI W. 2007 - Landslide hazard in the Polish Flysch Carpathians. Stud. Geomorph. Carpatho-Balcan., 41: 61-76.
• 24. RĄCZKOWSKIW. 2019 - Historia badań osuwisk w Polsce. Prz. Geol., 67 (5) : 288-290.
• 25. WARMUZ B., NESCIERUK P. 2019 - Dynamika przemieszczeń wybranych osuwisk w Karpatach. Prz. Geol., 67 (5): 326-331.
• 26. WOJCIECHOWSKI T., MROZEK T., LASKOWICZ I., KUŁAK M. 2015 - Podatność osuwiskowa Polski. Poster. Ogólnopolska Konferencja O!suwisko 19-22 maja 2015, Wieliczka: 119-120.
• 27. WOJCIECHOWSKI T., KAMIENIARZ S., MICHALSKI A., WÓJCIK A., KUŁAK M., 2017 - Podatność osuwiskowa Polski - stan na 2017 rok. 6. Ogólnopolskie Sympozjum Współczesne problemy geologii inżynierskiej w Polsce, 17-20.10.2017. Rzeszów. Książka abstraktów: 77.
• 28. WOJCIECHOWSKI T. 2019-Podatność osuwiskowa Polski. Prz. Geol., 67 (5): 320-325.
• 29. WÓJCIK A., WOJCIECHOWSKI T. 2016 - Osuwiska jako jeden z ważniejszych elementów zagrożeń geologicznych w Polsce. Prz. Geol., 64: 701-709.
• 30. ZUBER R., BLAUTH J. 1907 - Katastrofa w Duszatynie. Czasopisma Techniczne, 25: 218-221.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).