Brzostek na mapie Miega

• Autorzy: Kuśnierz-Krupa D.

Warianty tytułu

EN

Brzostek on the Mieg’s map

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Przedmiotowy artykuł jest kolejnym z serii wypowiedzi o obrazie polskich miast, jaki został zapisany na mapie Miega, opracowanej w latach 1779-1783. Obejmuje ona tereny dawnego województwa krakowskiego, sandomierskiego, ruskiego, bełskiego, a także fragmenty Wołynia i Podola, czyli tereny, które zostały włączone do Austrii w wyniku I rozbioru Polski w 1772 roku. Mapa została opracowana w skali 1:28 800 przez zespół austriackich wojskowych pod kierunkiem majora Friedricha von Miega, od którego nazwiska przejęła swą nazwę. Niniejszy artykuł dotyczy miasta Brzostka, położonego nad Wisłoką, na terenie obecnego województwa podkarpackiego, w odległości około 15 km od Jasła. W okresie średniowiecza, z racji swojego położenia tuż za granicą Ziemi Krakowskiej, Brzostek należał do Ziemi Sandomierskiej. Miasto lokacyjne powstało w 1367 roku, zapewne obok dawnej wsi o tej samej nazwie, która istniała już w pierwszej ćwierci XII wieku jako własności benedyktynów tynieckich. Sekcja mapy Miega, na której zaznaczono Brzostek, nie była do tej pory publikowana i analizowana. Jej uważna kwerenda przynosi wiele ciekawych informacji dotyczących kształtu miasta w przeszłości.

EN

The article is another in a series of images of Polish towns, which was recorded on Mieg’s map drawn in the years 1779-1783. It includes territories of the former Krakowskie, Sandomierskie, Ruskie, and Bełskie Voivodeships, as well as fragments of Volhynia and Podolia i.e. the lands which were annexed by Austria as a result of the 1st Partition of Poland in 1772. The map was drawn in the scale 1:28 800 by a team of Austrian military supervised by Major Friedrich von Mieg after whom it was subsequently named.This article presents the town of Brzostek, located on the Wisłoka River, in the area of the present-day Podkarpackie voivodeship, about 15 km from Jasło. During the Middle Ages, because of is location just outside the reaches of the Krakow Region, it belonged to the Sandomierz Region. The town was founded in 1367, probably nearby a former village of the same name which had already existed in the first quarter of the 12th century as property of the Benedictine Friars from Tyniec. The section of Mieg’s map where Brzostek was marked has not been published or analysed so far. Its thorough analysis has yielded plenty of interesting information concerning the shape of the town in the past.

Słowa kluczowe

PL

Brzostek; mapa Miega; układ urbanistyczny

EN

Brzostek; Mieg’s map; urban layout

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków
• Czasopismo: Wiadomości Konserwatorskie
• Rocznik: 2014
• Tom: Nr 38
• Strony: 22--28
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., fot.

Twórcy

autor

Kuśnierz-Krupa D.

• Instytut Historii Architektury i Konserwacji Zabytków, Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej

Bibliografia

• [1] Berdecka A., Lokacje i zagospodarowanie miast królewskich w Małopolsce za Kazimierza Wielkiego (1333-1370), Wyd. PAN, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź1982.
• [2] Brzostek. 640-lecie lokacji miasta (1367-2007). Tradycje – perspektywy, B. Stanaszek (red.), Wyd. Tow. Miłośników Ziemi Brzosteckiej i UG w Brzostku, Brzostek 2007.
• [3] Bujak F., Studia nad osadnictwem Małopolski, Wyd. Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Wznowienie t. 9, Poznań 2011.
• [4] Stanaszek B., Brzostek i okolice, Wyd. Tow. Miłośników Ziemi Brzosteckiej w Brzostku, Wyd. trzecie, Brzostek 1997.
• [5] Bukowski W., Dybaś B., Noga Z., Galicja na józefińskiej mapie topograficznej 1779-1783, t. 1, cz. A, Kraków 2012.
• [6] Hirschberg A., Stosunki osadnicze w dobrach Klasztoru Tynieckiego w początkach jego istnienia, Wyd. Nakł. Księg. Gubrynowicza, Lwów 1925.
• [7] Kiryk F.,Urbanizacja Małopolski. Województwo sandomierskie XIII-XVI wiek, Wyd. Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego, Kielce 1994.
• [8] Kodeks Dyplomatyczny Klasztoru Tynieckiego, Cz. 1, Obejmują ca rzeczy od roku 1105 do roku 1399, Wyd. W. Kętrzyński, Wyd. Zakł. Nar. Im. Ossolińskich, Lwów 1875.
• [9] Książek M., Układy urbanistyczne niektórych zabytkowych miasteczek w województwie rzeszowskim, Materiały Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, 1973, nr 17-18, s. 7-27.
• [10] Kumor B., Archidiakonat są decki, opracowanie materiałów źródłowych do atlasu historycznego kościoła w Polsce, Wyd. Instytut Archiwów Bibliotek i Muzeów Kościelnych, Lublin 1964.
• [11] Leszczyńska – Skrętowa Z., Księga dochodów beneficjów diecezji krakowskiej z roku 1529, Wyd. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1968.
• [12] Malczewski J., Miasta między Wisłoką, a Sanem do początku XVI wieku, Wyd. Stowarzyszenie „Pro Carpathia”, Rzeszów 2006.
• [13] Nałęcz-Mysłowski M., Dzieje miasta Brzostku, Wyd. Nakł. Autora, Jasło 1871.
• [14] Piekosiński F., Jeszcze słowo o dokumencie legata Idziego dla Tyńca, „Kwartalnik Historyczny” nr 3, 1889.
• [15] Studia z dziejów Jasła i powiatu jasielskiego, J. Garbacik (red.), Wyd. PAN, Kraków 1964.
• [16] Wyrozumska B., Drogi w Ziemi Krakowskiej do końca XVI wieku, Wyd. PAN, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk, 1977.