Ocena wielkości emisji gazów cieplarnianych ze źródeł rolniczych na poziomie lokalnym w Polsce

• Autorzy: Wiśniewski P.

Warianty tytułu

EN

Assessment of Greenhouse Gas Emissions from Agricultural Sources at Local Level in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pomijanie rolnictwa w bazowej inwentaryzacji emisji gazów cieplarnianych (GHG), sporządzanej na potrzeby lokalnych planów gospodarki niskoemisyjnej, było impulsem do podjęcia próby oszacowania wielkości śladu węglowego ze źródeł rolniczych oraz wskazania udziału rolnictwa w ogólnej emisji GHG w polskich gminach. Zaproponowano w tym celu uproszczone rozwiązanie, które może być z powodzeniem stosowane przez jednostki samorządu terytorialnego do samodzielnego wykonania obliczeń śladu węglowego oraz monitorowania wpływu podejmowanych działań na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Wartości śladu węglowego z rolnictwa w polskich gminach wahają się od 0,01 do 289,48 tys. Mg CO₂eq/rok, przy średniej wartości bezwzględnej 13,85 tys. Mg CO₂eq/rok i odchyleniu standardowym 14,96 tys. Mg CO₂eq/rok. W przeliczeniu na jednego mieszkańca, wielkości te kształtują się od 2 kg CO₂eq/rok do 67,15 Mg CO₂eq/rok, przy średniej 2,17 Mg CO₂eq/rok i odchyleniu standardowym 3,18 Mg CO₂eq/rok. Ponad połowa łącznej emisji z rolnictwa w polskich gminach związana jest z hodowlą zwierząt gospodarskich, z czego 41,2% pochodzi z fermentacji jelitowej, a 18,7% z odchodów zwierzęcych. Jej istotnym źródłem jest również użytkowanie gleb rolnych (40,1%). We wszystkich polskich gminach udział rolnictwa w ogólnej emisji wynosi średnio 8,9%. Uzyskane rezultaty potwierdzają celowość uwzględniania w planach gospodarki niskoemisyjnej emisji pochodzących z sektora rolniczego i źródeł pokrewnych.

EN

Agriculture is often not included in the baseline greenhouse gas (GHG) emission inventories created for local low carbon economy plans in Poland and other European countries. Therefore, the article was estimated the size of the carbon footprint from agricultural sources and indicate the share of agriculture in the total GHG emissions in Polish communes. A simplified solution has been proposed for this purpose, which can be applied by local government units to, on their own, estimate the carbon footprint and to, further on, monitor the impact of actions taken to reduce greenhouse gas emissions. The value of the carbon footprint from agriculture in the Polish communes varies from 0.01 to 289.48 thousand Mg CO₂eq/year, with a mean value of 13.85 thousand Mg ₂2eq/year and a standard deviation of 14.96 thousand Mg CO₂eq/year. Per capita, these values range from 2 kg CO2eq/year to 67.15 Mg CO₂eq/year, with a mean of 2.17 Mg CO₂eq/year and a standard deviation of 3.18 Mg ₂2eq/year. Over half of total agricultural emissions in Polish communes are related to animal breeding, of which 41.2% come from enteric fermentation and 18.7% from livestock manure. Its important source is also use of agricultural lands (40.1%). In all Polish communes, the contribution of agriculture to total emissions is at an average of 8.9%. The obtained results confirm the appropriateness of including emissions from the agricultural sector and other related sources in low-carbon economy plans.

Słowa kluczowe

PL

ślad węglowy; emisja gazów cieplarnianych; ekwiwalent dwutlenku węgla; rolnictwo; gminy; lokalne plany gospodarki niskoemisyjnej

EN

carbon footprint; greenhouse gas emissions; carbon dioxide equivalent; agriculture; communes; local low carbon economy plans

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2018
• Tom: Tom 20, cz. 2
• Strony: 1811--1829
• Opis fizyczny: Bibliogr. 37 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Wiśniewski P.

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• 1. Angelakoglou, K., Gaidajis, G., Lymperopoulos, K., Botsaris, P.N. (2015). Carbon Footprint Analysis of Municipalities - Evidence from Greece. Journal of Engineering Science and Technology Review, 8(4), 15-23.
• 2. Bach, I., Evans, N., Karaczun, Z., Riedel, A., Skajewska, A. (2016). Budowa gospodarki niskoemisyjnej. Praktyka na poziomie lokalnym w Polsce i Niemczech. Warszawa: Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki.
• 3. Colomb, V., Bemoux, M., Bockel, L., Chotte, J. L., Martin, S., Martin-Phipps, C., Mousset, J., Tinlot, M., & Touchemoulin, O. (2012). Review of GHG calculators in agriculture and forestry sectors: A guideline for appropriate choice and use of landscape based tools. Rome: FAO.
• 4. Ercin, A.E., & Hoekstra, A.Y. (2012). Carbon and Water Footprints. Concepts, Methodologies and Policy Responses. Paris: United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.
• 5. Fang, K., Heijungs, R., de Snoo, G.R. (2014). Theoretical exploration for the combination of the ecological, energy, carbon, and water footprints: Overview of a footprint family. Ecological Indicators, 36, 508-518.
• 6. Fantozzi, F., & Bartocci, P. (2016). Carbon Footprint as a Tool to Limit Greenhouse Gas Emissions. Rijeka: InTech.
• 7. Finkbeiner, M. (2009). Carbon footprinting - opportunities and threats. Int J Life Cycle Assess, 14, 91-94.
• 8. Gradziuk, P., i Gradziuk, B. (2016). Gospodarka niskoemisyjna - nowe wyzwanie dla gmin wiejskich. Wieś i Rolnictwo, 1(170), 105-126.
• 9. Grubb, E., & Ellis, C. (2007). Meeting the Carbon Challenge: The Role of Commercial Real Estate Owners. Chicago: Users & Managers.
• 10. Hammond, G. (2007). Time to give due weight to the 'carbon footprint' issue. Nature, 445(18), 256.
• 11. Heinonen, J., & Junnila, S. (2011). A Carbon Consumption Comparison of Rural and Urban Lifestyles. Sustainability, 3, 1234-1249.
• 12. Ibidhi, R., Hoekstra, A.Y., Gerbens-Leenes, P.W., Chouchane, H. (2017). Water, land and carbon footprints of sheep and chicken meat produced in Tunisia under different farming systems. Ecological Indicators, 77, 304-313.
• 13. Instytut na rzecz Ekorozwoju (2015). Pilotażowy program niskowęglowego rozwoju powiatu starogardzkiego. Warszawa: Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju.
• 14. IPCC (2000). Good Practice Guidance and Uncertainty Management in National Greenhouse Gas Inventories. Hayama, Kanagawa: IPCC.
• 15. IPCC (2006). 2006IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories. Hayama, Kanagawa: IPCC.
• 16. IPCC (2013). Climate Change 2013. The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge, United Kingdom and New York: IPCC.
• 17. Józefaciuk A., i Józefaciuk Cz. (1999). Ochrona gruntów przed erozją. Puławy: IUNG.
• 18. KOBiZE (2017). Krajowy raport inwentaryzacyjny 2017. Inwentaryzacja gazów cieplarnianych w Polsce dla lat 1988-2015. Warszawa: IOŚ-PIB.
• 19. Kolasa-Więcek, A. (2013). Modelowanie emisji podtlenku azotu ze źródeł rolniczych z wykorzystaniem regresji liniowej. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 58(1), 86-89.
• 20. Larsen, H.N., & Hertwich, E.G. (2010). Implementing Carbon-Footprint-Based Calculation Tools in Municipal Greenhouse Gas Inventories: The Case of Norway. Journal of Industrial Ecology, 14, 965-977.
• 21. Ministerstwo Gospodarki (2015). Narodowy Program Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej (projekt). Warszawa: Ministerstwo Gospodarki.
• 22. Ministerstwo Rozwoju (2016). Strategia na rzecz odpowiedzialnego rozwoju do roku 2020 (zperspektywą do 2030 r.). Warszawa: Ministerstwo Rozwoju.
• 23. Pandey, D., & Agrawal, M. (2014). Carbon Footprint Estimation in the Agriculture Sector. Singapore: Springer.
• 24. Pandey, D., Agrawal, M., & Pandey, J.S. (2011). Carbon footprint: current methods of estimation. Environmental Monitoring and Assessment, 178, 135-160.
• 25. Patel, J. (2006). Green sky thinking. Environment Business, 122, 32.
• 26. Pietrzyk-Sokulska, E., Smol, M., Lelek, Ł., i Cholewa, M. (2016). Plan gospodarki niskoemisyjnej jako element zrównoważonego rozwoju gmin. Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk, 92, 225-242.
• 27. Tuomisto, H. L., Camillis, C., Leip, A., Pelletier, N., Nisini, L., & Haastrup, P. (2014). Carbon footprint calculator for European farms: Preliminary results of the testing phase. In R. Schenck & D. Huizenga (Eds.), Proceedings of the 9th international conference on life cycle assessment in the agri-food sector (LCA Food 2014) (pp. 1352-1359). San Francisco, CA: ACLCA.
• 28. Wang, Y., Zhang, H., Wang, T.Y. (2013). Structure Decomposition Analysis of the Carbon Footprint Differences between Beijing and Tianjin. Advanced Materials Research, 734-737, 1960-1963.
• 29. Wiedmann, T., & Minx, J. (2008). A Definition of 'Carbon Footprint'. New York: Nova Science Publishers.
• 30. Wiśniewski P. (2017). Ślad węglowy w planowaniu gospodarki niskoemisyjnej na obszarach wiejskich. Inżynieria Ekologiczna, 18(1), 58-64.
• 31. Wiśniewski, P., & Kistowski, M. (2017a). Carbon Footprint as a Tool for Local Planning of Low Carbon Economy in Poland. Rocznik Ochrona Środowiska, 19, 335-354.
• 32. Wiśniewski, P., i Kistowski, M. (2017b). Niskowęglowy rozwój obszarów wiejskich w Polsce a plany gospodarki niskoemisyjnej. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• 33. Wiśniewski, P., & Kistowski, M. (2017c). The use of agricultural soils as a source of nitrous oxide emission in selected communes of Poland. Bulletin of Geography. Physical Geography Series, 13, 39-49.
• 34. Wojtasik, M., Wiśniewski, P., Loranc, L. (2008). Problemy erozji gleb na przykładzie kilku gmin w województwach kujawsko-pomorskim i wielkopolskim. Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska, 3(41), 41-49.
• 35. Wysocka-Czubaszek, A., Czubaszek, R., Roj-Rojewski, S., Banaszuk, P. (2018). Methane and Nitrous Oxide Emissions from Agriculture on a Regional Scale. Journal of Ecological Engineering, 19(3), 206-2017.
• 36. Wu, W. (2011). Carbon footprint - A case study on the municipality of Haninge. Stockholm: KTH Royal Institute of Technology.
• 37. Zdeb, M. (2015). Minimization of Methane and Selected Aromatic Hydrocarbons Emissions from Municipal Landfill in Biofilters - a Field Study. Rocznik Ochrona Środowiska, 17, 1053-1073.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).