The study of the landscape physiognomy of urban areas - the methodology development

• Autorzy: Cudny W.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The study of physiognomy is an important element of research into urban landscape. It has been widely discussed in geographical studies. The aim of this presentation is to show the development of Polish geographical research into the physiognomy of urban areas, as well as the role the Lodz geographical centre played in this development. The presentation consists of two parts. The first part describes the main tendencies in the geographical study of urban areas physiognomy. The author presents the prewar works where the study of physiognomy was the basis for urban space analysis. Next, the author discuss works that appeared after World War II and the study of physiognomy which was carried out part of land use and urban morphology analysis. In this case physiognomy was treated only as an element of a vast study of land use or urban planning. The second part of the presentation deals with a new approach to the study of urban physiognomy, which appeared in geographical analyses in the 1990s. At that time physiognomy started to be treated as a separate, individual issue again. The revival of such approach (found earlier, in works from the inter-war period and after 1945) resulted from the huge changes which took place in Polish cities in the period of the political and economic transformation. Such dramatic changes of urban landscape were often not reflected in land use or morphology analyses. Various forms of physiognomy analysis, which proved very useful in the study of this problem, developed at the Lodz geographical centre. This part of the presentation concerns the methods used by the author to describe the changes in the appearance and technical condition of the central part of Lodz and Tomaszow Mazowiecki. The method of point evaluation, based on P.Knox’ works, is used here. The author will also describe the method of studying physiognomy changes based on the analysis of issued building permits, as well as the survey method (perception) used by the author himself. It allowed him to describe changes in physiognomy on the basis of the city inhabitants’ opinions.

Słowa kluczowe

EN

physiognomy of city; Poland; Łódź; Tomaszów Mazowiecki

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2008
• Tom: nr 8
• Strony: 74--85
• Opis fizyczny: Bibliogr. 42 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Cudny W.

• University of Lodz, Branch in Tomaszow Mazowiecki, Institute of The Tourism, Tomaszow Mazowiecki, Poland

Bibliografia

• [1] Bromek K., 1955: Opracowanie szczegółowej mapy użytkowania ziemi dla Krakowa. Przegląd Geograficzny. t. 27, z. 1, s. 589 - 604.
• [2] Cudny W., 1999: Fizjonomia ul. Piotrkowskiej w świetle badań behawioralnych. Materiały XLVIII Zjazdu Polskiego Towarzystwa Geograficznego. t.2. Region Łódzki, Łódź, s. 119 - 121.
• [3] Cudny W., 2006a: Przemiany w fizjonomii ul. Piotrkowskiej w Łodzi. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio – Oeconomica. nr 7, s. 183 - 200.
• [4] Cudny W., 2006b: Przemiany fizjonomii Tomaszowa Mazowieckiego w okresie transformacji. XVIII Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Łodź, s. 21-30.
• [5] Cudny W., 2006c: Przemiany przestrzenne i funkcjonalne Tomaszowa Mazowieckiego w okresie transformacji. Szlakami Nauki, nr 35, ŁTN, Łodź, s. 1 - 157.
• [6] Dziewoński K., 1962, Zagadnienia typologii morfologicznej miast w Polsce, Czasopismo Geograficzne. t. 33.
• [7] Encyklopedia PWN, 2008: www.pwn.pl (styczeń 2008).
• [8] Golachowski S., Kostrubiec B., Zagożdzon A., 1974: Metody badań geograficzno – osadniczych, Warszawa, PWN, s. 207.
• [9] Jelonek A., Werwicki A., 1971: Struktura przestrzenna Tarnowa, [w:] Studia z geografii średnich miast w Polsce problematyka Tarnowa (red.): K. Dziewoński, Prace Geograficzne, nr 82, s. 221-274.Sustainable Landscapes. Final Project Report, Alterra, No. 1254. 150.
• [10] Knox P., 1976: Fieldwork in urban geography: assessing of environmental quality. Scottish Geographical Magazine, no. 92.
• [11] Kossman O., 1931; Zabudowa Miasta Łodzi pod względem krajobrazowym. Czasopismo Przyrodnicze. z 5/6, s. 185-201.
• [12] Koter M., 1969: Geneza układu przestrzennego Łodzi przemysłowej, Prace Geograficzne IG PAN, nr 79, Warszawa.
• [13] Koter M., 1974: Fizjonomia, morfologia i morfogeneza miasta. Przegląd rozwoju oraz próba uściślenia pojęć. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łodzkiego, Nauki Matematyczno Przyrodnicze, s. II, z. 55, s. 3-16.
• [14] Koter M., 1979: Struktura morfogenetyczna wielkiego miasta. Zeszyty naukowe Uniwersytetu Łódzkiego, Nauki Matematyczno Przyrodnicze s. II, z. 21, s. 25-36.
• [15] Koter M., 1994: Od fizjonomii do morfogenezy i morfologii porównawczej. Podstawowe zagadnienia teoretyczne morfologii miast [w:] Zagadnienia geografii historycznej osadnictwa w Polsce, (red.): M. Koter, J. Tkocz, UMK, UŁ, Toruń-Łodź, s. 63-88.
• [16] Kubijowicz W., 1927: Z antropogeografii Nowego Sącza. Prace Instytutu Geografii Uniwersytetu Jagiellońskiego, nr 8.
• [17] Kulesza M., 1994a: Z zagadnień pierwotnego rozplanowania miast obecnego województwa łódzkiego w okresie przedrozbiorowym. Kronika Miasta Łodzi, z. 1, s. 97-106.
• [18] Kulesza M., 1994b: Ślady wczesnomiejskich osad targowych w planach niektórych miast wschodniej Wielkopolski, (dawna ziemia Łęczycka i Sieradzka) [w:] Zagadnienia geografii historycznej osadnictwa w Polsce (red.): M. Koter, J. Tkocz, Toruń – Łodź, s. 89-103.
• [19] Kulesza M., 1995a: Rozwój przestrzenny miasta [w:] Uniejów. Dzieje miasta (red.): J. Szymczak, PTH, Urząd Miasta Uniejowa, Uniejów – Łodź.
• [20] Kulesza M., 1995b: Uwagi na temat zagospodarowania gruntów miejskich w dawnych miastach Łęczyckiego w XVIII i XIX w [w:] Urbanizacja wsi w obrzeżach miejsko – wiejskich (red.): Z. J. Kamiński, Katowice, s. 156-167.
• [21] Kulesza M., 1996: Uwagi na temat pierwotnego rozplanowania miast obecnego województwa sieradzkiego w okresie przedrozbiorowym (zasygnalizowane zagadnienia), Rocznik Łódzki, t. XLIII, Łódź, s. 73-88.
• [22] Leszczycki S., 1932 a: Badania geograficzne nad osadnictwem w Beskidzie Wyspowym. Prace Instytutu Geograficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, z. 13.
• [23] Leszczycki S., 1932 b: Analiza Fizjognomii miasta, Wiadomości Geograficzne, nr 3-5, s. 61-63.
• [24] Leszczycki S., 1936: Typy fizjonomiczne miast Polski. Samorząd Terytorialny, t. 8, z 1/2, s. 65-76.
• [25] Liszewski S., 1970: Użytkowanie ziemi w miastach województwa opolskiego, maszynopis pracy doktorskiej.
• [26] Liszewski S., 1971a: Z badań nad wykorzystaniem terenów w mieście Koźlu [w:] Ziemia Kozielska. Studia i materiały, t. 1, Instytut Śląski w Opolu.
• [27] Liszewski S., 1971b: Studia inwentaryzacji urbanistycznej miast. Zakres i metody pracy, Opolskie Roczniki ekonomiczne, t. 3, Opole.
• [28] Liszewski S., 1976: Struktura przestrzenna miasta Prudnika. Acta Universitatis Lodziensis, Zeszyty Naukowe UŁ, Nauki Matematyczno - Przyrodnicze, seria II, z. 7.
• [29] Liszewski S., 1977a: Tereny miejskie a struktura przestrzenna Łodzi, Acta Universitatis Lodziensis.
• [30] Liszewski S., 1977b: Zmiany w użytkowaniu ziemi na terenie Łodzi w latach 1945 - 1974. Przegląd Ekonomiczno - Społeczny m. Łodzi, nr. 4.
• [31] Liszewski S., 1978: Tereny miejskie podział i klasyfikacja, Acta Universitatis Lodziensis. Nauki Matematyczno Przyrodnicze, Seria II, Zeszyt 15.
• [32] Liszewski S., 1979: Zróżnicowanie przestrzenne użytkowania ziemi w Łodzi. Acta Universitatis Lodziensis, Nauki Matematyczno Przyrodnicze, Seria II, Zeszyt 21.
• [33] Miszewska B., 1971: Analiza morfologiczna Opola. Studia Społ.-Ekon., 2, Instytut Śląski, s. 180-217.
• [34] Miszewska B., 1976: Morfologia sieci osadniczej jako układu linii. Acta Univ. Wratisl. 302, Studia Geogr., 22, 71 s.
• [35] Miszewska B., 1979: Elementy struktury morfologicznej Wrocławia. Acta Univ. Wratisl. 438, Prace Inst. Geogr., B3, s. 29-41.
• [36] Miszewska B., 1993: Bloki urbanistyczne Wrocławia w rożnych fazach cyklu miejskiego [w:] Zagadnienia geografii historycznej i osadnictwa w Polsce, Toruń - Łodź, s. 111-129.
• [37] Miszewska B., 1995: Wpływ ekspansji przestrzennej Wrocławia na sukcesję użytkowania ziemi i strukturę morfologiczną miasta. Czas. Geogr., 66, s. 363-370.
• [38] Ormicki W., 1932: Miasto jako przedmiot badań geografii. Wiadomości Geograficzne, nr 10.
• [39] Simche Z., 1928: O typach planów krajobrazowych miast: Przegląd Geograficzny, t. 8, z. 1/2, s. 67-76.
• [40] Werwicki A., 1958: Użytkowanie ziemi w mieście, Dokumentacja Geograficzna, z. 2.
• [41] Werwicki A., 1973: Struktura przestrzenna średnich miast ośrodków wojewódzkich w Polsce”, Prace Geograficzne, nr 101.
• [42] Werwicki A., 1976: Układ przestrzenny i fizjonomia miast w rejonie Wałbrzycha i Świdnicy w końcu XVIII w, Przegląd Geograficzny, t. 48, z. 4.