Changes in the alkaline phosphatase activity in the littoral water of Lake Piaseczno (The Łęczna-Włodawa Lakeland) between 1996 and 2016 as an indicator of transformations in the water environment in agricultural areas

• Autorzy: Bielińska E. J. , Futa B. , Mocek-Płóciniak A. , Chmielewski S. , Wesołowska S. , Nowakiewicz J.

Warianty tytułu

PL

Zmiany aktywności fosfatazy zasadowej w wodzie litoralnej Jeziora Piaseczno (Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie) w latach 1996-2016 jako wskaźnik przeobrażeń środowisk wodnych na terenach rolniczych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Between 1996 and 2016 the activity of alkaline phosphatase in the littoral water of Lake Piaseczno was researched in fiveyear measurement cycles. Samples of water from the area corresponding to the agricultural sector of the lake catchment area were used as the research material. Simultaneously, the content of nitrogen and phosphorus compounds in the soils of the agricultural sector of Lake Piaseczno was investigated. Between 1996 and 2006 the activity of alkaline phosphatase in the water under study was similar and exhibited a slight increasing tendency. In the consecutive measurement cycles (2011 and 2016) the activity of the enzyme in the water increased significantly. The research also proved that every year the content of mineral forms of nitrogen and assimilable phosphorus in the soil surrounding the lake tended to increase. The enzymatic parameter under study was used as an indicator of lake eutrophication. The research revealed that during the period under analysis the trophicity of Lake Piaseczno increased.

PL

W latach 1996-2016, w 5-letnim cyklu pomiarowym, badano aktywność fosfatazy zasadowej w wodzie litoralnej Jeziora Piaseczno. Obiektem badań były próbki wody pochodzące z obszaru odpowiadającego sektorowi rolniczemu zlewni jeziora. Równolegle badano także zawartość związków azotu i fosforu w glebach przybrzeżnych sektora rolniczego Jeziora Piaseczno. W latach 1996-2006 aktywność fosfatazy zasadowej w badanych wodach utrzymywała się na zbliżonym poziomie, wykazując niewielką tendencje wzrostową. Natomiast w kolejnych cyklach pomiarowych (2011 i 2016) zanotowano istotny wzrost aktywności tego enzymu w badanej wodzie. Wykazano także wzrastającą z roku na rok zawartość mineralnych form azotu i fosforu przyswajalnego w glebie przybrzeżnej jeziora. Opierając się na badanym parametrze enzymatycznym jako jednym ze wskaźników eutrofizacji jezior stwierdzono, że w analizowanym okresie wystąpił wzrost troficzności zbiornika Piaseczno.

Słowa kluczowe

EN

alkaline phosphatase activity; water habitats; agricultural areas

PL

aktywność fosfatazy alkalicznej; środowiska wodne; obszary rolnicze

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2017
• Tom: Vol. 62, nr 3
• Strony: 30--32
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., tab.

Twórcy

autor

Bielińska E. J.

• Lublin University of Life Sciences, Institute of Soil Science, Environment Engineering and Management ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin, Poland

autor

Futa B.

• Lublin University of Life Sciences, Institute of Soil Science, Environment Engineering and Management ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin, Poland

autor

Mocek-Płóciniak A.

• Poznań University of Life Sciences, Department of General and Environmental Microbiology ul. Szydłowska 50, 60-656 Poznań, Poland

autor

Chmielewski S.

• Lublin University of Life Sciences, Institute of Soil Science, Environment Engineering and Management ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin, Poland

autor

Wesołowska S.

• Lublin University of Life Sciences, Institute of Soil Science, Environment Engineering and Management ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin, Poland

autor

Nowakiewicz J.

• Lublin University of Life Sciences, Institute of Soil Science, Environment Engineering and Management ul. Leszczyńskiego 7, 20-069 Lublin, Poland

Bibliografia

• [1] Bielińska E.J., Ligęza S.: Changes of enzymatic activity of soils in a Catchment basin of a mesotrophic lake (differences after 20 years). Polish J. of Environ. Stud., 2006, 15, 5d, 271-275.
• [2] Bielińska E.J., Mocek-Płóciniak A.: Fosfatazy w środowisku glebowym. Wyd. UP w Poznaniu, 2009.
• [3] Bielińska E.J., Smal H., Misztal M., Ligęza S.: Aktywność enzymatyczna w glebach strefy przybrzeżnej jezior: Piaseczno, Łukie i Moszne. Acta Agrophysica, 2003, 88, 1(3), 369-375.
• [4] Bielińska E.J., Futa B., Baran S., Żukowska G., Pawłowska M., Cel W., Zhang T.: Integrating Role of Sustainable Development Paradigm in Shaping the Human-landscape Relation. Problems of Sustainable Development, 2015, vol. 10, 2, 159-168.
• [5] Chróst R.J., Siuda W.: A method for determining enzymatic hydrolysable phosphate (EHP) in natural waters. Limnol. Oceonogr., 1986, 31, 662-667.
• [6] Egner H., Riehm H., Domingo W.R.: Untersuchungen über die chemische Bodenanalyse als Grundlage für die Beurteilung des Nährstoffzustandes der Böden: II Chemische Extraktionsmethoden zur Phosphor-und Kalium Bestimmung. Kungl. Lantbrukshögskolans Annaler, 1960, 26, 45.
• [7] Furczak J., Bielińska E.J.: Aktywność ogólnej fosfatazy zasadowej w wodzie i osadzie dennym niektórych jezior Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego. Cz. I. Mezotroficzne Jezioro Piaseczno. Acta Agrophysica, 2001, 56, 125-136.
• [8] Furczak J., Szember A., Bielińska E.J.: Aktywność enzymatyczna strefy przybrzeżnej jezior Piaseczno i Głębokie różniących się troficznością (Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie). Studia Ośrodka Dokumentacji Fizjograficznej, 1994, 19, 307-325.
• [9] Gołdyn H.: Zróżnicowanie fitocenotyczne środowisk wodnych - zagrożenia i znaczenie dla zrównoważonego rozwoju terenów rolniczych. W: Ochrona środowiska rolniczego w świetle programów rolno-środowiskowych Unii Europejskiej, red. Bałazy S., Gmiąt A., Brzesko-Poznań-Turew 2007, 104-109.
• [10] GUS 2015: Główny Urząd Statystyczny. Ochrona Środowiska, Warszawa 2015.
• [11] Jones J.G.: Studies on freshwater microorganisms: phosphatase activity in lakes of differing degrees of eutrophication. J. Ecol., 1972, 60, 777-791.
• [12] Kotowska U., Włodarczyk T.: Przemiany mineralnych form azotu w glebie nawadnianej oczyszczonymi ściekami. Acta Agrophysica, 2005, 119.
• [13] Krupa D., Czernaś K.: Długoletnie badania zbiorowisk glonów planktonowych i ich produktywności w jeziorach Piaseczno i Moszne. Wyd. UMCS, PTE, Lublin, 1997, 293-299.
• [14] Miettinen I.T., Vartiainen T., Martikainen P.J.: Bacterial enzyme activities in ground water during bank filtration of lake water. Wat. Res. 1996, 30, 2495-2501.
• [15] Misztal M., Smal H.: Skład chemiczny wód gruntowych i wyciągów glebowych w terenach różnie użytkowanych. Roczn. Glebozn., 1980, 31, 271-279.
• [16] Misztal M., Smal H.: Ocena wielkości dopływu wybranych pierwiastków do jezior z różnie zagospodarowanych części zlewni na tle warunków glebowych. Studia Ośr. Dok. Fizjogr. PAN, 1991, 19, 193-207.
• [17] Ozimek T., Renman G.: Rola helofitów w oczyszczalniach hydrobotanicznych. II Międzynarodowa Konf. Nauk.-Techn., Poznań, 1996, 109-117.
• [18] Serafin A., Czernaś K.: Sezonowe zmiany produkcyjności pierwotnej i koncentracji chlorofilu-a glonów śródjezierza i strefy przybrzeżnej mezotroficznego jeziora Piaseczno w latach 2001- 2002. Acta Agrophysica, 2003, 88, 1(3), 521-527.
• [19] Szember A., Korniłłowicz T., Szwed A., Bielińska E.J., Wielgosz E., Wyczółkowski A.: Procesy mikrobiologiczne w glebach przybrzeżnych dwóch jezior Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego. Ann. UMCS, E, 1994, 49, 26,191-202.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).