Koncepcja bezpiecznej ewakuacji ze statków cumujących w rzeczno-morskim porcie Szczecin w przypadku zagrożenia terrorystycznego podczas trwania imprez masowych

• Autorzy: Łozowicka D. , Kaup M.

Identyfikatory

DOI

10.12845/bitp.43.3.2016.14

Warianty tytułu

EN

The Concept of Safe Evacuation From Sea Faring Vessels at the Port of Szczecin in Circumstances Occasioned by Terrorist Threats during Mass Events

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Cel: Celem artykułu jest opracowanie koncepcji bezpiecznej ewakuacji osób ze statków cumujących przy nabrzeżach pasażerskich rzeczno-morskiego portu Szczecin podczas trwania imprez masowych w przypadku zaistnienia zagrożenia terrorystycznego. Wprowadzenie: Każdego roku w porcie Szczecin obsługiwanych jest około 100 jednostek pasażerskich, na których przebywają tysiące osób. Ich kumulacja następuje podczas imprez masowych odbywających się w ramach organizowanych przez miasto Szczecin Dni Morza czy Tall Ship Races. Zapewnienie komfortu oraz wysokiego poziomu bezpieczeństwa na jednostkach pasażerskich podczas rejsu oraz postoju w porcie jest działaniem priorytetowym. Nie zawsze możliwe jest całkowite wyeliminowanie zagrożeń, dlatego w artykule skupiono się na opracowaniu koncepcji bezpiecznej ewakuacji osób znajdujących się na zacumowanych jednostkach lub na nabrzeżach pasażerskich. Metody: Do wyłonienia najlepszych wariantów ewakuacji osób znajdujących się w określonych sektorach na nabrzeżach pasażerskich opracowano algorytm postępowania w oparciu o teorię grafów i algorytmy genetyczne. Obliczenia wykonano w programie MATLAB z wykorzystaniem pakietu Optimization Toolbox. Opracowano oryginalną metodę kodowania rozpatrywanego problemu do postaci, która może być przetwarzana przez algorytm genetyczny (funkcja przystosowania, chromosomy, dobór pokolenia początkowego). Wyniki: W oparciu o plan nabrzeży i okolic wytypowano obiekty, będące bezpiecznymi miejscami, do których można skierować grupy osób. Uwzględniono pojemność i odpowiednie zaplecze higieniczno-sanitarne tych obiektów. Nabrzeże podzielono na sektory i wyznaczono z każdego z nich trasy ewakuacyjne do bezpiecznych miejsc. Opracowana metoda z wykorzystaniem algorytmów genetycznych umożliwiła wyłonienie najkorzystniejszych wariantów ewakuacji, zatem ustalono ile osób powinno podążać daną trasą tak, aby czas całkowity ewakuacji był jak najkrótszy. Wnioski: Usytuowanie nabrzeży pasażerskich w porcie Szczecin pozwala na organizowanie na ich terenie imprez masowych. Podczas takich imprez na ich terenie może przebywać jednocześnie kilka tysięcy osób, co stanowi wyzwanie dla służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo uczestników imprez. Zastosowane metody poszukiwania najlepszych wariantów ewakuacji oraz wyniki obliczeń mogą pozwolić na zwiększenie poziomu bezpieczeństwa poprzez opracowanie wytycznych do przygotowania procedur ewakuacyjnych na organizowane imprezy.

EN

Aim: The purpose of this article is develop the concept of safe evacuation of people from sea faring vessels, berthed at the passenger port of Szczecin during mass events, in circumstances occasioned by terrorist threats. Introduction: Every year, the port of Szczecin hosts some 100 passenger vessels, which ferry thousands of people. Peak activity is achieved during mass events such as Szczecin Sea Days or Tall Ship Races. The task of providing passenger comfort and high level of security on vessels docked at the port is a priority. It is not always possible to completely eliminate risks, hence, the article concentrates on the development of safe evacuation procedures for people found on moored vessels or located on the quayside. Methods: In order to identify the best evacuation option for people found in specific areas of the quayside, a procedure algorithm was developed, based on graph theory and genetic algorithms. Calculations were performed with the use of MATLAB software utilising an Optimization Toolbox package with a Genetic Algorithm and Direct Search Toolbox (GAtoolbox) module. An original method was developed for encoding problems under investigation into a format, which could be processed by genetic algorithms (adaptive function, chromosomes, selection of the primary generation). Results: Safe locations were identified from plans of the quayside and surrounding areas, where people could be evacuated, taking into account capacity and need for adequate hygiene as well as sanitary facilities. Quaysides were divided into sectors and from each an evacuation route was identified, which led to a safe location. The developed method, utilising genetic algorithms, facilitates the determination of the most suitable evacuation route permutation and identified the volume of people which should follow a given route so as to minimise the overall evacuation time. Conclusions: The location of quayside and wharfs, at the port of Szczecin, allows for the running of mass events. Such circumstances lead to the presence of several thousands of people at any given time and presents a challenge to services responsible for ensuring the safety of spectators and people taking part in events. The application of methods used, in the search for optimal evacuation permutations an

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo; terroryzm; ewakuacja; algorytmy genetyczne; port rzeczno-morski; impreza masowa

EN

security; terrorism; evacuation; genetic algorithms; sea-river port

• Wydawca: Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 43, nr 3
• Strony: 161--172
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., rys., tab., wz.

Twórcy

autor

Łozowicka D.

• Akademia Morska w Szczecinie

autor

Kaup M.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Bibliografia

• [1] Kujawa J. (red), Organizacja i technika transportu morskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2005.
• [2] Hann M., Semenow I., Rosochacki W., Wybrane zagadnienia bezpieczeństwa i niezawodności obiektów górnictwa morskiego, Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin 1998.
• [3] Krystek R., Zintegrowany system bezpieczeństwa transportu. Tom II. Uwarunkowania rozwoju integracji systemów bezpieczeństwa transportu, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności Sp. z o. o., Gdańsk 2009.
• [4] Hołyst B. (red), Człowiek w sytuacji trudnej, Polskie Towarzystwo Higieny Psychicznej, Warszawa 1991.
• [5] Oficjalna strona internetowa wydarzenia Dni Morza, http://dnimorza.szczecin.eu, [dostęp: 30.10.2015].
• [6] Ficoń K., Logistyka morska, Statki, Porty, Spedycja, Bel Studio Sp. z o. o., Warszawa 2010.
• [7] Gawliczek P., Pawłowski J., Zagrożenia asymetryczne, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2003.
• [8] Oficjalna strona internetowa portu Szczecin-Świnoujście, http://www.port.szczecin.pl, [dostęp: 30.10.2015].
• [9] Kaup M., Łozowicka D., Chmielewska-Przybysz M., Turystyka wodna jako sznasa rozwoju miast nadwodnych na przykładzie Szczecina, „Autobusy” nr 3/2013.
• [10] Kaup M., Chmielewska-Przybysz M., Analiza funkcjonownia śródlądowych jesdnostek pasażerskich obsugiwanych w porcie Szczecin, „Logistyka” 2011, 6.
• [11] http://mapa.targeo.pl, [dostęp: 30.10.2015].
• [12] Ustawa z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz.U. 2009 Nr 62, poz. 504).
• [13] Raport: Wpływ organizacji finału regat The Tall Ships` Races 2013 na gospodarkę miasta Szczecin. Zarzecki, Lasota i Wspólnicy Sp. z o.o., Szczecin, Listopad 2013.
• [14] Oficjalna strona internetowa Międzynarodowych targów Szczecińskich, http://www.mts.pl, [dostęp: 30.10.2015].
• [15] Izquierdo J., Montalvo I., Pérez R., Fuertes V. S., Forecasting pedestrian evacuation times by using swarm intelligence, “Physica A” 2009, 388, 1213-1220.
• [16] Johansson A., Helbing D., Pedestrian flow with genetic algorithm based on Boolean grids, [in:] Pedestrian and Evacuation Dynamics, M. Schreckenberg, S. Som Deo (eds.) Springer, 2005, 267-272,
• [17] Nishinari K., Sugawara K., Kazama T., Schadschneider A., Chowdhury D., Modelling of self-driven particles: foraging ants and pedestrians, “Physica A” Vol. 372, 2006, pp.132-141.
• [18] Saadatseresht M., Mansourian A., Taleai M., Evacuation planning using multiobjective evolutionary optimization approach, “European Journal of Operational Research” 2009, 198, 305-314.
• [19] Ross K.A, Matematyka dyskretna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
• [20] Łozowicka D., Metody szacowania prędkości przemieszczania się ludzi w modelach ewakuacji ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki ewakuacji ze statków pasażerskich, „Logistyka–nauka” 2010, 6, 2031-2040.
• [21] Łozowicka D., Symulacyjne badania ewakuacji w budownictwie lądowym oraz możliwości ich zastosowania dla statków, „Technika Transportu Szynowego” 2012, 9.
• [22] Łozowicka D., Czyż S., Interpretacja wymagań analizy ewakuacji statków pasażerskich, [w:] Proceedings of the XII International Scientific and Technical Conference on Marine Traffic Engineering, Świnoujście –Szczecin 2007, 469-478
• [23] SFPE Fire Protection Engineering Handbook, 2nd edition, NFPA 1995.
• [24] Kaup M., Łozowicka D., Analysis of the possibility of safe evacuation of passengers from a ship moored in the river- sea port Szczecin, Polish Maritime Research [w druku].
• [25] Chen Y. L., Chin Y. H., The quickest path problem, “Computers and Operations Research” 1990, 17, 153-161.
• [26] Łozowicka D., Kaup M., Chmielewska-Przybysz M., Interpretacja przepisów dotyczących analizy ewakuacji metodą uproszczoną zawartą w Msc/circ. 1238 IMO, „Autobusy. Technika, Eksploatacja, Systemy Transportowe” 2013, 3, 1203-1213.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.