Plan gospodarki niskoemisyjnej jako element zrównoważonego rozwoju gmin

• Autorzy: Pietrzyk-Sokulska E. , Smol M. , Lelek Ł. , Cholewa M.

Warianty tytułu

EN

Low carbon economy plan as part of the sustainable development of municipalities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Walka z globalnym ociepleniem to jeden z priorytetów Unii Europejskiej (UE) na najbliższe lata. Nawiązują do tego liczne dokumenty oraz przyjęcie tzw. pakietu energetyczno-klimatycznego, w którym założono 20-procentową redukcję emisji gazów cieplarnianych (GHG Greenhouse Gas), 20% zwiększenie efektywności energetycznej oraz 20-procentowy udział Odnawialnych Źródeł Energii (OZE) w ogólnym bilansie energetycznym do 2020 r. Przyjęty pakiet energetyczno-klimatyczny wiąże się z szeregiem wyzwań i podjęcia konkretnych kroków, aby jego postulaty zostały zrealizowane. W dokumencie Polityka energetyczna Polski do 2030 r. wzrost efektywności energetycznej jest także kluczowy, nie tylko dla działań rządu, ale całego społeczeństwa. Społeczeństwo, świadome wagi tego problemu, poprzez zmniejszenie zużycia energii oraz stosowanie nowoczesnych technologii jej wytwarzania przyczyni się do wzrostu efektywności energetycznej i redukcji emisji GHG. Tym samym nastąpi polepszenie jakości środowiska (zwłaszcza atmosferycznego), a także zmniejszenie kosztów związanych z opłatami za energię. Przedsięwzięciom tym ma służyć opracowanie przez gminy Planu Gospodarki Niskoemisyjnej (PGN), który stanowi wdrożenie założeń Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej (NPRGN). Dzięki opracowaniu PGN i wskazaniu w nim przedsięwzięć mających zmniejszyć zużycie energii, zwiększyć efektywność energetyczną i zredukować wielkość emisji GHG we wszystkich sektorach gospodarki, gminy mogą ubiegać się o środki finansowe krajowe i unijne na ich realizację. W artykule przedstawiono najważniejsze dokumenty UE oraz krajowe, regionalne i lokalne, które muszą być uwzględnione przy opracowaniu PGN. Zaprezentowano metodykę sporządzania PGN w nawiązaniu do istniejących wytycznych, a także tok postępowania, aby założone w PGN cele zostały osiągnięte w długo i krótkoterminowych scenariuszach działań. Zwrócono także uwagę na ważność procesu monitorowania realizacji założonych przedsięwzięć, aby osiągnąć zakładany efekt ekologiczny.

EN

The Fight Against Global Warming is one of the priorities of the European Union (EU) in the coming years. Numerous documents and the adoption of the so-called energy and climate package, which assumes a 20% reduction in greenhouse gas (GHG Greenhause Gas), 20% increase in energy efficiency and 20% share of Renewable Energy Sources (RES) in the total energy mix by 2020, are confirmation of this. The adopted climate and energy package involves a number of challenges and activities which are necessary for its proper implementation. In the developed strategy “Polish Energy Policy until 2030”, an increase in energy efficiency is a priority, not only for the actions of the Government but of the entire society. By reducing energy consumption and using modern technology of production, a responsible society could contribute to an increase in energy efficiency and to a reduction of GHG emissions. Thus, the quality of the environment (especially atmospheric) could be improved, and a reduction in the costs associated with payments for energy can be achieved.These actions may be supported by the development of Low Carbon Economy Plan (PGN), which implements the principles of the National Programme for the Development of Low-Carbon Economy (NPRGN). Thanks to the preparation of the PGN and an indication of its activities related to (1) reduce energy consumption, (2) increase energy efficiency and (3) reduce GHG emissions in all sectors of the economy, municipalities can apply for national and EU funding for their implementation.The article presents the most important documents at the EU and national, regional and local levels, which must be taken into account in the PGN. The methodology of preparing PGN according to the existing guidelines, in order to meet the established PGN objectives, in long and short-term action scenarios, were presented. The importance of the monitoring process of the implementation the assumed actions (in order to achieve ecological effect) has also been highlighted.

Słowa kluczowe

PL

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej (PGN); efektywność energetyczna; efekt ekologiczny; rozwój zrównoważony

EN

Low Carbon Economy Plan; energetic efficiency; ecological effect; sustainable development

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 92
• Strony: 225--241
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., tab.

Twórcy

autor

Pietrzyk-Sokulska E.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

autor

Smol M.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

autor

Lelek Ł.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

autor

Cholewa M.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Bibliografia

• [1] 2006 IPCC Guidelines for National Greenhouse Gas Inventories, IPCC, 2006.
• [2] Baza ELCD, European reference Life Cycle Database. [Online] Dostępne w: http://eplca.jrc.ec.europa.eu/ELCD3/ [Dostęp: 2.02.2016].
• [3] Bertoldi i in. 2012 – Bertoldi, P., Cayuela, D.B., Monni, S. i de Raveschoot, R.P. 2012. PORADNIK Jak opracować plan działań na rzecz zrównoważonej energii (SEAP)?. Porozumienie burmistrzów dla zrównoważonej gospodarki energetycznej na szczeblu lokalnym” (SEAP), tłumaczenie: Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć Energie Cités, Kraków.
• [4] Budowa gospodarki niskoemisyjnej (BGN 2011), Podręcznik dla regionów europejskich, INTERREG IVC, grudzień 2011.
• [5] Firląg i in. 2014 – Firląg, S., Terlikowski, W. i Węglarz, A. 2014. Nowa misja – niższa emisja. Gospodarka niskoemisyjna w gminach. Białystok: Krajowe Stowarzyszenie Inicjatyw.
• [6] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. (Dz.U. z 1997, nr 78, poz. 483).
• [7] Narodowy Program Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej, (NPRGN) 2015. Warszawa: Ministerstwo Gospodarki i Ministerstwo Środowiska.
• [8] Świtalska, K. 2014. Dwie twarze niskiej emisji. Logistyka Odzysku 4 (13), s. 36–38.
• [9] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2001, nr 62, poz. 627).
• [10] Wskaźniki zrównoważonego rozwoju Polski, 2011. Katowice. Główny Urząd Statystyczny (GUS, 2011).

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.