Odnawialne źródła energii w badaniach ankietowych mieszkańców województwa podkarpackiego

• Autorzy: Woźniak M. , Saj B.

Identyfikatory

DOI

10.24425/123718

Warianty tytułu

EN

Renewable energy sources in surveys of inhabitants of the Podkarpackie Province

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Polski sektor energetyczny w dużej mierze oparty jest na paliwach kopalnych wykorzystywanych w energetyce konwencjonalnej, co nie do końca jest zgodne z obecną polityką energetyczną Unii Europejskiej. Dlatego konieczne staje się większe wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, gwarantujących zachowanie wartości środowiska przyrodniczego obszarów wiejskich. Należy podkreślić, że oprócz efektu ekonomicznego bardzo ważny jest efekt środowiskowy, rozumiany jako wpływ OZE na środowisko przyrodnicze i jakość życia mieszkańców obszarów wiejskich. Intensywny rozwój OZE wywołuje wiele kontrowersji wśród polityków, a także wśród mieszkańców obszarów wiejskich, które są związane także z mitami dotyczącymi energii odnawialnej jako szkodliwej dla środowiska przyrodniczego. Rozwój obszarów wiejskich powinien być połączony z sytuacją społeczno-gospodarczą, a tym bardziej z sytuacją społeczno-kulturową jej mieszkańców, gdyż zakłada on, że rozwój obszarów wiejskich w Polsce jest związany nie tylko z rolnictwem, ale także z wartościami historycznymi i przyrodniczymi oraz ich trwałością. W pracy założono, że trwałość obszarów wiejskich w dużym stopniu łączy się ze zdolnością zachowania ich wartości przyrodniczych, a także zapewnieniem satysfakcjonującej jakości życia mieszkańcom. Celem niniejszej pracy jest określenie postaw mieszkańców obszarów wiejskich województwa podkarpackiego na temat oddziaływania odnawialnych źródeł energii na środowisko przyrodnicze. Podstawowym źródłem danych były badania ankietowe zrealizowane w 2017 r. wśród 282 mieszkańców województwa podkarpackiego.

EN

The Polish energy sector is, to a large extent, based on fossil fuels used in conventional energy, which is not entirely consistent with the current energy policy of the European Union. Therefore, it is necessary to increase the use of renewable energy sources that guarantee the preservation of the value of the natural environment in rural areas. It should be emphasized that in addition to the economic effect, the environmental effect is very important, understood as the impact of renewable energy on the natural environment and the quality of life of rural residents. The intensive development of RES raises a lot of controversy among politicians, as well as among rural residents, who are also associated with the myths regarding renewable energy as harmful to the natural environment. Rural development should be connected with the socio-economic situation, and even more so with the socio-cultural situation of its inhabitants, because it assumes that the development of rural areas in Poland is associated not only with agriculture, but also with historical and natural values and their durability. The aim of this work is to determine the attitudes of the inhabitants of rural areas of the Podkarpackie Province on the impact of renewable energy sources on the natural environment. The work assumes that the durability of rural areas is largely connected with the ability to preserve their natural values, as well as ensuring a satisfactory quality of life for residents. The basic source of data was surveys carried out in 2017 among 282 inhabitants of the Podkarpackie Province.

Słowa kluczowe

PL

odnawialne źródła energii; obszary wiejskie; środowisko przyrodnicze; województwo podkarpackie

EN

renewable energy sources; rural areas; natural environment; Podkarpackie Province

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 107
• Strony: 61--79
• Opis fizyczny: Bibliogr. 41 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Woźniak M.

• Politechnika Rzeszowska, Wydział Zarządzania, Katedra Ekonomii, Rzeszów

autor

Saj B.

• Absolwent AGH Akademii Górniczo-Hutniczej, Kraków

Bibliografia

• [1] Air… 2016 − Air quality in Europe2016 Report 28/2016. European Environment Agency. Copenhagen Denmark: EFA.
• [2] Analiza… 2017 − Analiza walorów turystycznych powiatów i ich bezpośredniego otoczenia. Notatka informacyjna, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2017.
• [3] Bruno G. San, Laguna M., 2008 – Hurdles to leap – Smali Hydro still has much more to offer Europe. Renev. Energy World Mag. July/Aug.
• [4] DG… 2011 − DG Agri Unit, The future rural of development Policy. Agricultural Policy Perspectives Brief nr 4, January 2011.
• [5] 2009/28/WE… 2009 − Dyrektywa 2009/28/WE w sprawie stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE. [Online] https://eur-lex.europa.eu/ legal-content/PL/ALL/?uri=CELEX%3A32009L0028 [Dostęp: 15.09.2018].
• [6] Economic… 2015 − Economic cost of the health impact of air pollution in Europe, WHO Regional Office for Europe, Copenhagen 2015. [Online] http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0004/276772/Economic -cost-health-impact-air-pollution-en.pdf [Dostęp: 15.09.2017].
• [7] Enviromental… 2012 – EnviromentalIndicatior Report 2012, Ecosytem Resilience and Resource Efficiency in a Green Economy in Europe 2012, Kopenhaga.
• [8] EUROPA… 2010 − EUROPA 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, Komisja Europejska, Bruksela 3.03.2010. [Online] http://ec.europa.eu/eu2020/ pdf/1_PL_ACT_part1_v1.pdf [Dostęp 10.04.2018].
• [9] Europa… 2011 − Europa efektywnie korzystająca z zasobów − inicjatywa przewodnia strategii „Europa 2020”, Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-społecznego i Komitetu Regionów, Komisja Europejska, Bruksela, dnia 26.1.2011, KOM(2011)21. [Online] eur-lex. europa.eu [Dostęp: 10.04.2018].
• [10] Foley, A. i Olabi, A.G. 2017. Renawable energy technology developments, trends and policy implications that can underpin the drive for global climate change. Renawable and Sustainable Energy Reviews 68, s. 1112–1114.
• [11] Gasparatos i in. 2017 − Gasparatos, A., Doll, Ch.N.H., Esteban, M., Ahmed, A. i Olang, T.A. 2017. Renawable energy and biodiversity: Implication for transitioning to a Green Economy. Renawable and Sustainable Energy Reviews 70, s. 161–185.
• [12] Jackson, A.L.R. 2011. Renawable energy vs. biodiversity: Police conflicts and the future of nature conservation. Global Environmental Change 21, s. 1195–1208.
• [13] Krzyżanowska, K. i Nuszkiewicz, K., 2012. Odnawialne źródła energii w odbiorze społecznym. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu t. XIV z. 5, s. 124−127.
• [14] Kierunki… 2015 – Kierunki rozwoju energetyki w Polsce. Opinie o źródłach energii i ich wykorzystaniu. CBOS, PORT PC.
• [15] Lewandowski, W.M. 2007. Proekologiczne odnawialne źródła energii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowo-Techniczne.
• [16] Macnaghten, P. i Urry, J. 2005. Alternatywne przyrody. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
• [17] Matyka, M. 2011. Rolnictwo a odnawialne źródła energii – szanse i zagrożenia [W:] Zegar J.S. red. Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym nr 11. Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy, s. 95−120.
• [18] Measuring… 2013 − Measuring Progress Towards Green Growth: OECD Indicators 2013 Report 2013, OECD.
• [19] Meting… 2010 − KE920100, Meeting the natural resource and territorial challenges of the future, COM(2010) 672 final, Brussels, 18.11.2010.
• [20] Obwieszczenie… 2010 − Obwieszczenie Ministra Gospodarki z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie raportu zawierającego analizę celów ilościowych i osiągniętych wyników w zakresie wytwarzania energii elektrycznej w odnawialnych źródłach energii. Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki, Nr 4 (72), 1 lipca 2010 r., s. 15−22.
• [21] Ochrona… 2017 − Ochrona środowiska. Warszawa: GUS.
• [22] Ojciec Święty Franciszek, 2015. Encyklika Laudato Si. W trosce o wspólny dom. Kraków: Wydawnictwo M.
• [23] Operacz i in. 2012 – Operacz, A., Operacz, T. i Tomalik, J. 2012. Wpływ realizacji małych elektrowni wodnych na warunki hydrogeologiczne. Technika Poszukiwań Geologicznych: geotermia, zrównoważony rozwój nr 2, s. 55−62.
• [24] Otoliński, E. i Wielicki, W. 2002. Europejski model rolnictwa i wsi XXI wieku [W:] Regionalne zróżnicowanie agrobiznesu. Poznań: Wyd. Akademii Rolniczej w Poznaniu. s. 13−15.
• [25] Pawlak, J. 1999. Renewable energy and rural development. Energy and Agriculture Towards the Third Millenium, Proceeding, Athens t. 2, s. 717−724.
• [26] Polityka… 2009 − Polityka energetyczna Polski do 2030 roku, Załącznik do uchwały nr 202/2009 Rady Ministrów z dnia 10 listopada 2009 r., Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2009, [Online] http://www.pigeor.pl/media/ js/kcfinder/upload/files/Polityka-energetyczna-Polski-do 2030r.pdf) [Dostęp 17.03.2018].
• [27] Powierzchnia… 2017 − Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2017 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
• [28] Program… 2007 − Program rozwoju obszarów wiejskich na lata 2007–2013. Warszawa: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
• [29] Rola… 2016 − Rola odnawialnych źródeł energii w rozwoju społeczno-ekonomicznym kraju i regionu. Nowak, A.Z., Szałański, M. i Zborowska W. red. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.
• [30] Romaniszyn, W. 1999a. Energia siły wiatru, cz. 1, Ekobałtyk nr 2 (63), s. 26−28,
• [31] Romaniszyn, W. 1999b. Energia siły wiatru, cz. 2, Ekobałtyk nr 3 i 4, (64/65), s. 34−36.
• [32] Ryszawska, B. 2013. Zielona gospodarka – teoretyczne podstawy koncepcji i pomiar jej wdrażania w Unii Europejskiej. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
• [33] Singer, S. i Curras, T.A. red. 2014. Demaskowanie mitów: Obalanie mitów o energii odnawialnej. Raport WWF, WWF International, Gland, Switzerland.
• [34] Soliński, B. 2018. Efekty energetyczne, ekonomiczne i ekologiczne bilansowania hybrydowej mikroinstalacji wiatrowo-słonecznej. Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN 102, s. 65–76.
• [35] Ślusarz, G. 2005. Studium społeczno-ekonomicznych uwarunkowań rozwoju obszarów wiejskich w świetle zagrożenia marginalizacją na przykładzie województwa podkarpackiego. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• [36] Tchorzewski, M.M. 1987. Ochrona przyrody na wsi. Warszawa, Solec: Zakłady Graficzne Towarzystwa Bluszcz, s. 1−15.
• [37] Van Huylenbroecki in. 2007 − Van Huylenbroeck, G., Vandermeulen, V., Mettepenningen, E. i Verspecht, A. 2007. Multifuncionality of Agriculture: A review of Definitions, Evidence and Institution. Living Reviews in Landscape Research nr 3, s. 1–43.
• [38] Wieczorek, A. 2015. Policzmy swój ślad, czyli w jaki sposób podróżować. [Online] http://post-turysta.pl/artykul/ policzmy-swoj-slad [Dostęp: 10.04.2018].
• [39] Wielewska, I. 2014. Rozwój OZE na obszarach wiejskich i ich wpływ na środowisko przyrodnicze w opinii doradców rolnych, Problemu Rolnictwa Światowego. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego t. 14(XXIX), z. 3, Warszawa, s. 186−195.
• [40] Wielewska, I. 2017. Oddziaływanie na środowisko odnawialnych źródeł energii w opinii mieszkańców powiatu Chojnowskiego. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu t. XIX, z. 1, s. 190−195.
• [41] Województwo… 2017 − Województwo podkarpackie podregiony, powiaty, gminy 2017. Urząd Statystyczny w Rzeszowie.