Wskaźniki emisyjności dla technologii stosowanych w indywidualnych systemach grzewczych

• Autorzy: Zyśk Janusz , Szurlej Adam , Olkuski Tadeusz , Kogut Krzysztof , Cieślik Tomasz , Mirowski Tomasz

Identyfikatory

DOI

10.24425/znigsme.2019.130164

Warianty tytułu

EN

Emission factors for heating technologies used in households

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Polska od lat zmaga się ze złą jakością powietrza, co bezpośrednio przekłada się na zdrowie ludzkie. Badania wskazują, że największy wpływ na przekraczanie poziomów dopuszczalnych i docelowych stężeń zanieczyszczeń, szczególnie pyłów oraz bezno(a)pirenu, ma niska emisja, w szczególności z sektora gospodarstw domowych. Powodem takiego stanu jest spalanie złej jakości paliwa w starych, mało efektywnych i wysokoemisyjnych paleniskach. Mając na uwadze powyższe zagrożenia, idąc śladem Krakowa i Małopolski, kolejne województwa, miasta i gminy wprowadzają lub rozważają wprowadzenie ograniczenia spalania paliw stałych na swoim terenie oraz całkowitą likwidację kotłów na paliwa stałe niespełniające wymogów ekoprojektu lub ewentualnie normy 5 klasy emisji spalin.Określenie wielkości emitowanych zanieczyszczeń do atmosfery ma kluczowe znaczenie w przypadku podejmowania wysiłków i określania działań zmierzających do poprawy jakości powietrza. W Polsce ruszyły ambitne programy zarówno na poziomie rządowym,jak i regionalnym, które mają na celu wymianę kotłów ipieców w kilku milionach domów. Na przykład szacuje się, że prawie pół miliona kotłów należy wymienić w ramach realizacji uchwały antysmogowej w województwie małopolskim. W artykule zostały przedstawione opracowane współczynniki emisji zanieczyszczeń mających bezpośredni wpływ na lokalną jakość powietrza tj.: współczynniki emisji pyłów, bezno(a)pirenu, tlenków siarki iazotu, tlenku węgla. Zostały wskazane zakresy stosowanych i prezentowanych współczynników emisji dla różnych technologii oraz różnych paliw. Wskazane zostały również standardy emisji obowiązujące dla nowych kotłów oraz ilości zużywanych paliw w gospodarstwach domowych w Polsce. Przedstawiono możliwe zmiany wielkości emisji wprzypadku likwidacji starych kotłów i używania nowoczesnych urządzeń do spalania biomasy oraz węgla wgospodarstwach domowych oraz przeprowadzenia termomodernizacji.

EN

For years, Poland has been struggling with poor air quality, which has a direct effect on human health. The low-stack emissions, in particular emissions from the household sector have the highest impact on exceeding the limits and target levels of air pollutants concentration, especially particulate matter and benzo(a)pyrene. The reason for this is the burning of poor quality fuel in old, ineffective and high emission stoves and boilers. Bearing the above risks in mind, following the footsteps of Kraków and Małopolska, further provinces, cities and municipalities have introduced or are considering the introduction of a reduction in the combustion of solid fuels in their area and the complete elimination of boilers for solidfuels that do not comply the ecodesign or class 5emission standards. Determining the volume of pollutants emitted into the atmosphere is of key importance during efforts and campaigns aimed at improving air quality. Ambitious programs have been launched in Poland at both the governmental and the regional level, aimed at exchanging boilers and stoves in several million houses. In the Małopolskie province it is estimated that almost half a million boilers need to be replaced according to the implementation of the anti-smog resolution for this province. The article will present pollutant emission factors having a direct impact on local air quality, i.e.: emission factors for particulate matter, benzo(a)pyrene, sulphur and nitrogen oxides and carbon monoxide. The ranges of the applied and presented emission factors for different technologies and various fuels will be indicated. Emission standards applicable to new boilers and the fuel consumption in the household sector in Poland have also been presented.Possible changes in the volume of emissions in the case of the liquidation of old boilers and the use of modern devices for burning biomass and coal in households as well as the implementation of thermomodernization are presented.

Słowa kluczowe

PL

wskaźniki emisji; gospodarstwa domowe; jakość powietrza; kotły

EN

emission factors; households; air quality; boilers

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2019
• Tom: nr 109
• Strony: 79--92
• Opis fizyczny: Bibligr. 27 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Zyśk Janusz

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Energetyki i Paliw, Kraków

autor

Szurlej Adam

• Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Wiertnictwa, Nafty iGazu, Kraków

autor

Olkuski Tadeusz

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Energetyki i Paliw, Kraków

autor

Kogut Krzysztof

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Energetyki i Paliw, Kraków

autor

Cieślik Tomasz

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Energetyki i Paliw, Kraków

autor

Mirowski Tomasz

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

Bibliografia

• 1. Adamkiewicz 2018 – Adamkiewicz, Ł. 2018. Zewnętrzne koszty zdrowotne emisji zanieczyszczeń powietrza z sektora bytowo-komunalnego. Raport przygotowany dla Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii.
• 2. Air …2018 – Air quality in Europe – 2018 report. EEA Report No 12/2018.
• 3. Annex 2019 – ANNEX 1: National sector emissions: Main pollutants, particulate matter, heavy metals and persistent organic pollutants. KOBiZE.
• 4. Dyrektywa… 2008 – Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy (CAFE).
• 5. EMPE/EEA… 2017 – EMEP/EEA air pollutant emission inventory guidebook 2016. EMEP/EEA.
• 6. Energy… 2019 – Energy Balances Sheets. 2017 data. 2019 edition. Statistical book. Luxemburg: Eurostat 2019.
• 7. Global… 2018 – Global Health Observatory (GHO) data. Mortality from household air pollution. Światowa Organizacja Zdrowia, 2018.
• 8. Hobson, M. 2005. Emission factors programme Task 7 — Review of Residential and Small-Scale Commercial Combustion Sources – AEAT/ENV/R/1407.
• 9. Informacja… 2018 – Informacja o wynikach kontroli ochrona powietrza przed zanieczyszczeniami. LKR.430.003.2018, Nr ewid. 150/2018/P/17/078/LKR. Najwyższa Izba Kontroli. Delegatura w Krakowie 2018.
• 10. Karagulian i in. 2015 – Karagulian, F., Belis, C.A., Dora, C.F.C., Prüss-Ustün, A.M., Bonjour, S., Adair-Rohani, H., Amann, M. 2015. Contributions to cities’ ambient particulate matter (PM): A systematic review of local source contributions at global level. Atmospheric Environment, s. 475–483.
• 11. Krajowy… 2016 – Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO2 (WE) w roku 2014 do raportowania w ramach Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok 2017. Warszawa: KOBiZE.
• 12. Krajowy… 2019 – Krajowy bilans emisji SO2, NOx, CO, NH3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO za lata 2015–2017 w układzie klasyfikacji SNAP. Raport syntetyczny. Warszawa: KOBiZE.
• 13. Kubica, K. 2003. Environment Pollutants from Thermal Processing of Fuels and Biomas, i ‘Thermochemical Transformation of Coal and Biomass. Termochemical Processing of Coal and Biomass, s. 145–232.
• 14. Kubica, K. 2017. Stanowisko w sprawie działań rekomendowanych przez KERM na rzecz poprawy jakości powietrza w Polsce. Polska Izba Ekologii.
• 15. Kubica i in., 2003 – Kubica, K., Ranczak, J., Matuszek, K., Hrycko, P., Mosakowski, S. i Kordas, T. 2003. Emission of Pollutants from Combustion of Coal and Biomass and Its Co-firing in Small and Medium Size Combustion Installation’, fourth Jt. UNECE Task Force EIONET Work. Emiss. Invent. Proj. Warszawa.
• 16. Kubica, K. i Ranczak, J. 1999. Determination of non-metallic organic compounds emission factors for solid fuels (coal coke), gas and oil fire appliances. Zabrze.
• 17. Ocena… 2011 – Ocena jakości powietrza w strefach w Polsce za rok 2010. Zbiorczy raport krajowy z rocznej oceny jakości powietrza w strefach wykonywanej przez WIOŚ według zasad określonych w art. 89 ustawy – Prawo ochrony środowiska. Warszawa: Instytut Ochrony Środowiska.
• 18. Ocena… 2016 – Ocena jakości powietrza w strefach w Polsce za rok 2015. Zbiorczy raport krajowy z rocznej oceny jakości powietrza w strefach wykonywanej przez WIOŚ według zasad określonych w art. 89 ustawy – Prawo ochrony środowiska. Warszawa: Instytut Ochrony Środowiska.
• 19. Ocena… 2017 – Ocena jakości powietrza w strefach w Polsce za rok 2016. Zbiorczy raport krajowy z rocznej oceny jakości powietrza w strefach wykonywanej przez WIOŚ według zasad określonych w art. 89 ustawy – Prawo ochrony środowiska. Warszawa: Instytut Ochrony Środowiska.
• 20. Ocena… 2018 – Ocena jakości powietrza w strefach w Polsce za rok 2017. Zbiorczy raport krajowy z rocznej oceny jakości powietrza w strefach wykonywanej przez WIOŚ według zasad określonych w art. 89 ustawy – Prawo ochrony środowiska. Warszawa: Instytut Ochrony Środowiska..
• 21. Program… 2017 – Program ochrony powietrza dla województwa małopolskiego. UMWM.
• 22. Rozporządzenie… 2012 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu.
• 23. Rozporządzenie… 2015 – Rozporządzenie Komisji (UE) 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących ekoprojektu dla kotłów na paliwo stałe
• 24. TÜV… 2012 – TÜV Rheinland Energy GmbH Am Grauen Stein, D-51105 Köln – NB. 2456; EN 303-5: 2012; raport K19012016Z1, TÜV 2012.
• 25. Uchwała… 2017 – Uchwała nr v/36/1/2017 sejmiku województwa śląskiego z dnia 7 kwietnia 2017 r. w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa śląskiego ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.
• 26. Wskaźniki… 2015 – Wskaźniki emisji zanieczyszczeń ze spalania paliw – kotły o nominalnej mocy cieplnej do 5 MW. Instytut Ochrony Środowiska.
• 27. Zużycie… 2017 – Zużycie energii w gospodarstwach domowych w 2015 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).