Ocena możliwości realizacji transportu zbiorowego przez miejskie przedsiębiorstwo komunikacyjne w Łodzi na terenie kształtującego się Łódzkiego obszaru metropolitalnego

• Autorzy: Kowalski M. , Wiśniewski S.

Warianty tytułu

EN

Assessment of ability to operate public transport by Municipal Transport Company in Łódź in the area of the Łódź Metropolitan Area under development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Problemy instytucjonalizacji Obszarów Metropolitalnych, utrudniają efektywne zarządzanie nimi w wielu kwestiach, w tym na płaszczyźnie organizacji transportu zbiorowego. Poruszane w pracy zagadnienia, o charakterze geograficznym, mają na celu diagnozę wpływu działalności Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacji w Łodzi (MPK) (głównego wykonawcy w zakresie organizacji transportu publicznego przez Prezydenta Łodzi) na kształtowanie się Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego (ŁOM). W celu uzyskania diagnozy konieczne jest przeanalizowanie przestrzennego i demograficznego zasięgu oddziaływania MPK Łódź (w oparciu o zagadnienie dostępności mieszkańców do przystanków). Dodatkowo przeanalizowano efektywność w oparciu o częstotliwość i czas przejazdu. Badanie oparto na metodologii umożliwiającej maksymalny, zdaniem autorów, stopień obiektywizmu przy tego typu badaniu. Trudność wyboru sposobu, w jakim powinno badać się zasięg przestrzenny oddziaływania przystanku, wynika z charakteru sieci osadniczej ŁOM. Stąd też wyniki analiz oparto na trzech sposobach delimitacji granic zasięgu ekwidystanty, wykreślającej przestrzeń, która może być ujęta jako zasięg oddziaływania przystanku, skąd realizowane są połączenia MPK. Przeprowadzone badania mają na celu lepsze rozpoznanie problematyki i wskazanie potrzeb ich kontynuacji. Lepsze zrozumienie tych zjawisk zwiększy potencjał aplikacyjny podobnych badań. W świetle konfrontacji przeprowadzonych badań z analizami dotyczącymi spójności ŁOM, sieć połączeń realizowanych przez MPK należy uznać za słabą i wymagającą bardzo daleko idących usprawnień. Większość gmin sąsiadujących z Łodzią ma z nią dość dobre połączenia. Sytuacja ta pogarsza się jednak w miarę oddalania od miasta, gdzie wciąż znaczna część mieszkańców nie ma dostępu do możliwości bezpośredniego przemieszczania się za pomocą zintegrowanego systemu komunikacyjnego. Wyniki badań umożliwiają wysnucie tezy, iż MPK, jako realizator zadań Zarządu Dróg i Transportu w Łodzi w zakresie organizacji lokalnego transportu, w tym momencie nie stanowi znaczącej roli w kształtowaniu się Obszaru Metropolitalnego.

EN

Problems of the Metropolitan Areas institutionalization impede effective management of these areas in many aspects, including organization of public transport. The paper aims at the analysis and diagnose of the impact of the Municipal Transport Company in Łódź (MPK) on the formation of Łódz Metropolitan Area (ŁOM). In order to study this problem and make a diagnosis it is necessary to examine the spatial and demographic impact of the Łódź Transport Company (based on the issue of the transportation accessibility to bus’ and tram’s stops).The article presents also the analysis of the efficiency of Łódź Transport Company based on the frequency and transfer time of its vehicles. The research was based on the most objective – in the author’s opinion – methodology. The difficulty to select the appropriate method is related to the character of the Łódź Municipal Area settlement. Therefore, the results of the analyses are based on three ways of the delimitations of equidistant scope boundaries which can be recognized as the extent of the impact of the bus and trams connections. The studies aim to better identification of municipal transportation problems. Better understanding of these phenomenons will increase the application potential of similar studies. In terms of this paper and studies on the coherence of Łódź Metropolitan Area, the transport connections organized by the Łódź Municipal Transport Company can be regarded as ineffective and requiring very far–reaching improvements.

Słowa kluczowe

PL

Łódzki Obszar Metropolitalny; transport zbiorowy; dostępność transportowa

EN

Łódź Metropolitan Area; public transport; transport accessibility

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Transport Miejski i Regionalny
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 3
• Strony: 25--31
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kowalski M.

• Uniersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Katedra Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej UŁ, ul. Kopcińskiego 31, 90-142 Łódź

autor

Wiśniewski S.

• Uniersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Katedra Zagospodarowania Środowiska i Polityki Przestrzennej UŁ, ul. Kopcińskiego 31, 90-142 Łódź

Bibliografia

• 1. Rosik P., Dostępność lądowa przestrzeni Polski w wymiarze europejskim,Prace Geograficzne nr 233, IGiPZ PAN, Warszawa 2012.
• 2. Gould P., Spatial Diffusion, Resource Paper No. 17, Association of American Geographers, Washington DC. 1969.
• 3. Hansen W. G., How Accessibility Shapes Land-use, „Journal of the American Institute of Planners”, 1959, no 25.
• 4. Janecki R., Krawiec S., Problemy dostępności przestrzennej we współczesnej polityce transportowej, „Transport Miejski i Regionalny”, 2009, nr 1.
• 5. Komornicki T., Śleszyński P., Rosik P., Pomianowski W., Dostępność przestrzenna jako przesłanka kształtowania polskiej polityki transportowej, Biuletyn KPZK PAN, 2010, zeszyt 241.
• 6. Pielesiak I., Spójność terytorialna Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego w świetle powiązań infrastrukturalnych, praca doktorska, Wydział Nauk Geograficznych, UŁ, Łódź 2012.
• 7. Jakóbczyk Gryszkiewicz J., Marcińczak S., Siejkowska A., Dynamika i skutki procesów urbanizacji w regionach miejskich po 1990 roku na przykładzie regionu miejskiego Łodzi, Wyd. UŁ, Łódź 2010.
• 8. Jewtuchowicz A., Wójcik M., red., Łódzka metropolia. Problemy integracji gospodarczej, Wyd. Biblioteka, Łódź 2010.
• 9. Marszał T., Pielesiak I., Spójność obszaru metropolitalnego w świetle powiązań infrastrukturalnych (przykład Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego), [w:] Marszał T., red.,
• Rola polskich aglomeracji wobec wyzwań Strategii Lizbońskiej, Tom wydany z okazji 50 lecia KPZK PAN, Studia KPZK PAN T. CXX, Warszawa 2008.
• 10. Paturalska Nowak E., Łódzki Obszar Metropolitalny w kontekście ustaleń Planu zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego, [w:] Markowski T., red., Planowanie i zarządzanie w obszarach metropolitalnych, Biuletyn KPZK PAN z. 221, Warszawa 2005.
• 11. Suliborski A., Przygodzki Z., red., Łódzka metropolia. Problemy integracji społecznej i przestrzennej, Wyd. Biblioteka, Łódź, 2010.
• 12. Bank Danych Lokalnych, 2009 i 2011, Główny Urząd Statystyczny.
• 13. Rozkłady jazdy MPK Łódź, 2012, http://www.mpk.lodz.pl, 7.11.2012.
• 14. Bartosiewicz B., Pielesiak I., Powiązania transportowe w łódzkim obszarze metropolitalnym, [w:] Bartosiewicz B., Marszał T., Pielesiak I., red., Spójność terytorialna Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego, Studia KPZK PAN T. CXLVII, Warszawa 2012.
• 15. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Dz. U. 1990 Nr 16 poz. 95 z późn. zm.
• 16. Towpik K., Gołaszewski A., Kukulski J., Infrastruktura transportu samochodowego, Oficyna Wyd. Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2006.
• 17. Majewski B., Beim M., Dostępność komunikacji publicznej w Poznaniu, [w:] Czyż T., Stryjakiewicz T., Churski P., red., Nowe kierunki i metody w analizie regionalnej, Biuletyn IGSE i GP UAM, Seria Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna nr 3, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2008.
• 18. Gadziński J., Ocena dostępności komunikacyjnej przestrzeni miejskiej na przykładzie Poznania, Biuletyn IGSE i GP UWAM, Seria Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna nr 13, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2010,
• 19. Mazurek T., Komunikacja miejska. Cz. 1. Planowanie tras komunikacyjnych w miastach oraz eksploatacja komunikacji miejskich, PAN, Łódź 1965.
• 20. Yigitcanlar T., Sipe N., Evans R., Pitot M., AGIS–based land use and public transport accessibility indexing model, Australian Planner, 44, 2007.
• 21. Litman T., Evaluating Accessibility for Transportation Planning. Measuring People’s Ability To Reach Desired Goods and Activities, Victoria Transport Policy Institute, Victoria 2012.
• 22. Loose W., Flächennutzungsplan 2010 Freiburg – Stellungnahme zu den verkehrlichen Auswirkungen, ÖkoInstitut e.V., Freiburg 2001.
• 23. Bartosiewicz B., Powiązania społeczne w Łódzkiem Obszarze Metropolitalnym, [w:] Bartosiewicz B., Marszał T., Pielesiak I., red., Spójność terytorialna Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego, Studia KPZK PAN T. CXLVII, Warszawa 2012.
• 24. Bartosiewicz B., Spójność terytorialna Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego w świetle międzygminnych przepływów pracowniczych, [w:] Jóźwik B., Sagan M., Stępniewski T., red., Polityka spójności Unii Europejskiej. Doświadczenia, wnioski i rekomendacje na lata 2014–2020. Tom II Problemy i przykłady realizacji polityki spójności w regionach, instytucjach i przedsiębiorstwach, Wydawnictwo KUL, Lublin 2012.
• 25. Bryniarska Z., Starowicz W., Wyniki badań systemów publicznego transportu zbiorowego w wybranych miastach, Wydawnictwo SITK Oddział w Krakowie, Kraków 2010.