Produkty funkcjonalne w żywieniu osob starszych

• Autorzy: Jędrusek-Golińska A. , Górecka D. , Szymandera-Buszka K.

Identyfikatory

DOI

10.15199/65.2016.5.9

Warianty tytułu

EN

Functional foods important in the nutrition of elderly people

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Starzenie się społeczeństwa to problem państw wysoko rozwiniętych i wyzwanie dla producentów żywności w XXI w. Z powodu zmian fizjologicznych związanych ze starzeniem się człowieka konieczne jest dostosowanie żywienia do nowych potrzeb organizmu. Przemysł spożywczy powinien więc ukierunkować swoją produkcję na potrzeby i wymagania osób starszych. Na rynku znajduje się wiele produktów funkcjonalnych sprzyjających m.in. obniżeniu poziomu cholesterolu we krwi i ryzyka osteoporozy, a także żywność o działaniu estrogenowym oraz wzbogacona w pre- i probiotyki. Warto zachęcać osoby starsze do korzystania z niej.

EN

The aging of the world population is one of the problem of the developed countries and challenges for food producers in the twenty-first century. Physiological changes associated with aging make it necessary to match the kind of nutrition to the new body needs. For this reason, the food industry should adapt their production to the needs and requirements of the elderly. There is a wide range of functional products on the market, including those being favourable for lowering the blood cholesterol level and decreasing the risk of osteoporosis. It should encourage the elderly population to include them into their diet.

Słowa kluczowe

PL

ludzie starsi; żywienie; żywność funkcjonalna

EN

elderly people; nutrition; functional foods

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Spożywczy
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 70, nr 5
• Strony: 39--43
• Opis fizyczny: Bibliogr. 51 poz.

Twórcy

autor

Jędrusek-Golińska A.

• Katedra Technologii Żywienia Człowieka, Wydział Nauk o Żywności i Żywieniu, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

autor

Górecka D.

• Katedra Technologii Żywienia Człowieka, Wydział Nauk o Żywności i Żywieniu, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

autor

Szymandera-Buszka K.

• Katedra Technologii Żywienia Człowieka, Wydział Nauk o Żywności i Żywieniu, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bibliografia

• [1] Andon M., J. Anderson. 2008. „State of the art. Reviews: the oatmeal-cholesterol connection: 10 years later”. Am. J. Lifestyle Med. 2 : 51-57.
• [2] Bień B., A. Jarosz, T. de Latour, A. Mastalerz-Migas, K. Marczewski, K. Okręglicka, I. Ponikowska, J. Woy-Wojciechowski, A. Ziółkowska. 2014. „Stanowisko Grupy Ekspertów w sprawie zaleceń dotyczących spożycia wody i innych napojów przez osoby w wieku podeszłym”. Acta Balneol. t. LVI, 2 (136) : 118-127.
• [3] Cater N.B.. 2000. “Plant sterol ester: Review of cholesterol-lowering efficacy and implications for coronary heart disease risk reduction”. Prec. Cardiol. 3 : 121-130.
• [4] E. Cieślik, A. Gębusia. 2011. „Żywność funkcjonalna z dodatkiem fruktanów”. Żywność. Nauka. Technol. Jakość 2 : 27-37.
• [5] Dziedzic K., D. Górecka, A. Szwengiel, P. Smoczyńska, K. Czaczyk, P. Komolka. 2015. „Binding of bile acids by pastry products containing bioactive substances during in vitro digestion”. Food &Function 6 : 1011-1020.
• [6] EFSA. 2010. Scientific opinion on the substantiation of health claims related to plant sterols and plant stanols and maintenance of normal blood cholesterol concentrations, and maintenance of normal prostate size and normal urination pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA Journal 8, 10, 1813.
• [7] EFSA. 2010a. Scientific opinion on dietary reference values for fats, including saturated fatty acids, polyunsaturated fatty acids, monounsaturated fatty acids, trans fatty acids and cholesterol. EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA). EFSA Journal, 8 : 1461.
• [8] EFSA. 2010b. Scientific opinion on dietary reference values for carbohydrates and dietary fibre. EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA). EFSA Journal 8 : 1462.
• [9] EFSA. 2012. Scientific opinion on dietary reference values for protein. EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA). EFSA Journal 10 : 2557.
• [10] Eurostat regional yearbook. 2015. Publications Office of the European Union, ISSN 2363-1716 http://ec.europa.eu/eurostat/documents/3217494/7018888/KS-HA-15-001-EN N.pdf/6f0d4095-5e7a-4aab-af28-d255e2bcb395
• [11] Everitt A.V., S.N. Hilmer, J.C. Brand-Miller, H.A. Jamieson, A.S. Truswell, A.P. Dharma, R.S. Mason, ,B.J. Morris, D.G. Le Couteur. 2006. “Dietary approaches that delay age-relating diseases”. Interv. Aging 1 : 11-31.
• [12] Gabrowska E., M. Sporadyk. 2006. “Zasady żywienia osób w starszym wieku”. Gerontol. Pol., 14, 2 : 57-62.
• [13] Gowin E., W. Horst-Sikorska, M. Ignaszak-Szczepaniak, J. Dytfeld. 2009. „Czym straszy osteoporoza? Opinie pacjentek na temat wpływu osteoporozy na ich życie”. Geriatria 3 : 7-11.
• [14] Górecka D., J. Czarnocińska, R. Owczarzak. 2009. „Częstotliwość spożycia wybranych produktów spożywczych wśród osób starszych zależnie od ich miejsca zamieszkania”. Prob. Hig. Epidemiol. 92, 4 : 955-959.
• [15] Grajeta H. 2004. „Żywność funkcjonalna w profilaktyce chorób układu krążenia”. Adv. Cl. Exp. Med. 13 : 503-510.
• [16] Havrlentová M., Z. Petruláková, A. Burgárová, F. Gago, A. Hlinková, E. Šturdík. 2011. „Cereal β-glucans and their significance for the preparation of functional foods - A Review”. Czech J. Food Sci. 29, 1 : 1–14.
• [17] Janiszewska M., T. Kulik, M. Dziedzic, D. Żołnierczuk-Kieliszek, A. Barańska. 2015. „Osteoporoza jako problem społeczny – patogeneza, objawy i czynniki ryzyka osteoporozy pomenopauzaulne”. Probl. Hig. Epidemiol., 96, 1 : 106-114.
• [18] Jarosz M. 2012. „Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja”. Wyd. IŻŻ, Warszawa. http://www.izz.waw.pl/attachments/article/33/NormyZywieniaNowelizacjaIZZ2012.pdf
• [19] Jimenez-Colmenero F., J. Carballo, S. Cofrades. 2001. “Healthier meat and meat products; their role as functional foods”. Meat Sci. 59 : 5-13.
• [20] Kaźmierska M., B. Kosmalski, B. Jarosz, M. Ligor, T. Trziszka. 2011. „Wpływ zróżnicowanego systemu chowu kur na zawartość luteiny w jajach”. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 5 (78) : 75-84.
• [21] Kołożyn-Krajewska D., Z. J. Dolatowski. 2009. „Probiotics in fermented meat products”. Acta Sci. Pol. Technol. Aliment. 8 : 61-74.
• [22] Kozirok W., A. Baumgart, E. Babicz-Zielińska. 2012. „Postawy i zachowania konsumentów wobec żywności prozdrowotnej”. Bromat. Chem. Toksykol. XLV 3 : 1030-1034.
• [23] Kritchevsky D., S. Chen. 2005. “Phytosterols – health benefits and potential concerns: a review”. Nutr. Res., 25 : 413-428.
• [24] Lange E. 2010. “Produkty owsiane jako żywność funkcjonalna”. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 3, 70 : 7-24.
• [25] Libudzisz Z. 1999. „Probiotyki w żywieniu człowieka”. Przem. Spoż., 1, 15 i 20.
• [26] Libudzisz Z. 2011. „Żywność i żywienie w XXI w. – wizja rozwoju polskiego sektora spożywczego”. Konferencja, Warszawa. http://www.eedri.pl/pdf/konferencjazzxi/1.pdf
• [27] Lof M., E. Weiderpass. 2006. “Epidemiologic evidence suggests that dietary phytoestrogen intake is associated with reduced risk of breast, endometrial, and prostate cancers”. Nutr. Res. 26 : 609-619.
• [28] Marciniak-Łukasiak K., K. Krygier. 2004. „Charakterystyka kwasów omega-3 i ich zastosowanie w żywności funkcjonalnej”. Przem. Spoż. 12 : 32-36.
• [29] Misiorowski W. 2008. „Czy witamina D zapobiega przedwczesnemu starzeniu i rozwojowi chorób wieku podeszłego?”. Geriatria 2 : 133-137.
• [30] Mitek M., A. Gasik 2012. „Co nowego na rynku soków, nektarów i napojów?”. Przem. Spoż, 6 : 18-24.
• [31] Polityka http://ec.europa.eu/health/ageing/policy/index_pl.htm
• [32] Rabijewski M., L. Papierska, J. Kozakowski, , W. Zgliczyński. 2007. „Osteoporoza u mężczyzn – przyczyny, zapobieganie i leczenie”. Gerontol. Pol. 15, 3: 54-60.
• [33] Ripsin C., J. Keenan, D. Jacobs, P. Elmer, R. Welch, L. van Horn, L. Kiang. 1992. “Oat products and lipid lowering. A meta-analysis”. JAMA, 267 : 3317-3325.
• [34] Rocznik statystyczny 2015 https://danepubliczne.gov.pl/dataset/rocznik-statystyczny-rzeczypospolitej-polskiej-2014/resource/b7143a4b-d7bf-4e7f-90af-d98fdae70e58.
• [35] Ross R.P., C. Desmond, G.F. Fitzgerald, C. Stanton.2005. “A review - Overcoming the technological hurdles in the development of probiotic foods”. J. Appl. Microbiol., 98 : 1410–1417.
• [36] Saluk-Juszczak J., J. Kołodziejczyk, K. Babicz, K. Królewska. 2010. „Żywność funkcjonalna – rola nutraceutyków w profilaktyce chorób krążenia”. Kosmos Problemy Nauk Biologicznych 59, 3-4 : 527-538.
• [37] Sloan A. E. 2014. „The top ten functional food trends”, from http://www.ift.org/food-technology/past-issues/2014/april/features.
• [38] Słowińska M.A., L. Wądołowska. 2003. „Wskaźniki biochemiczne krwi a model żywienia osób starszych”. Przegl. Lek. 60, supl. 6 : 25-30.
• [39] Smoleń E., L. Gazdowicz, A. Żyłka-Reut. 2011. „Zachowania zdrowotne osób starszych”. Pielęgniarstwo XXI w., 3, 36 : 5-9.
• [40] Sominka D., D. Kozłowski. 2008. „Efekt kardioprotekcyjny kwasów omega-3”. Geriatria, 2 : 126-132.
• [41] Upadhyay N., V. Moudgal. 2012. “Probiotics: a review”. J. Clin. Outcomes Manage 19 : 76-84.
• [42] Vella M. N., L. M. Stratton, J. Sheeshka, A. M. Duncan. 2014. “Functional food awareness and perceptions in relation to information source in older adults”. Nutrition J. 13, 44 : 1-12.
• [43] Vrieze A., F. Holleman, E .G. Zoetendal. 2010. “The environment within: how gut microbiota may influence metabolism and body composition”. Diabetol. 53 : 606-613.
• [44] Vuksan V., A.L. Jenkins, A.L. Rogovik, C.D. Fairgrieve, E. Jovanovski, L.A. Leiter. 2011. “Viscosity rather than quantity of dietary fibre predicts cholesterol-lowering effect in healthy individuals”. Brit. J. Nutr., 106 : 1349-52.
• [45] Wieczorowska-Tobis K. 2008. „Zmiany narządowe w procesie starzenia”. Pol. Arch. Med. Wewn., 118 (supl.), 63-69.
• [46] Włodarek D. 2009. „Znaczenie diety w zapobieganiu osteoporozie. Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii 5, 4 : 245-253.
• [47] Wojtyniak B., P. Goryński. 2008. „Sytuacja zdrowotna ludności Polski”. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny, Warszawa http://www.pzh.gov.pl/page/fileadmin/user_upload/PZH_Raport_2008.pdf
• [48] Woyengo T.A., V.R. Ramprasath, P.J. Jones. 2009. “Anticancer effects of phytosterols”. Eur. J. Clin. Nutr. 63 : 813-820.
• [49] Zaręba D., M. Ziarno. 2011. „Alternatywne probiotyczne napoje warzywne i owocowe”. Bromat. Chem. Toksykol. 2 : 160-168.
• [50] Ziarno M., D. Zaręba, J. Piskorz. 2009. „Wzbogacanie maślanki w wapń, magnez oraz białka serwatkowe”. Żywność. Nauka. Technol. Jakość 2, 63 : 14-27.
• [51] Ziemlański Ś. 2000. „Tłuszcze”, red. Gawęcki W: J., Hryniewiecki L. Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu (152-169). Warszawa, Wyd. Nauk. PWN.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.