Siarczan(VI) amonu z odsiarczania spalin mokrą metodą amoniakalną jako nowe źródło azotu i siarki w technologii wytwarzania nawozów mineralnych

• Autorzy: Zdunek A. , Kołodyńska D. , Rusek P. , Hubicki Z.

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2017.3.34

Warianty tytułu

EN

Ammonium sulfate from flue gases desulfurization by the wet ammonia method as the new nitrogen and sulfur source for production of mineral fertilizers

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rozważano wpływ jakości siarczanu(VI) amonu (AS) powstającego w procesie oczyszczania gazów odlotowych mokrą metodą amoniakalną na możliwość użycia go jako źródła azotu i siarki do otrzymywania dostępnych na rynku krajowym nawozów opartych na AS. Dokonano przeglądu literatury odnośnie możliwości wpływu zanieczyszczeń na zagrożenie bezpieczeństwa procesowego wytwarzania nawozów zawierających takie produkty odsiarczania, jak krystaliczny AS i roztwór pokrystalizacyjny w układzie z azotanem(V) amonu. Dokonano oceny wpływu zanieczyszczeń na korozyjność rozpatrywanych układów w stosunku do materiałów konstrukcyjnych, jak też na zmiany właściwości fizykochemicznych wytworzonych nawozów.

EN

A review, with 80 refs., of methods for prodn. S-contg. fertilizers and recovering (NH₄)₂SO₄ from flue gases. Impurities of the (NH₄)₂SO₄ (halogenides, org. compds., fly ashes) and their corrosivity were also taken into consideration.

Słowa kluczowe

PL

siarczan amonu; AS; nawozy mineralne

EN

ammonium sulfate; AS; mineral fertilizers

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 96, nr 3
• Strony: 660--671
• Opis fizyczny: Bibliogr. 80 poz., wykr., tab.

Twórcy

autor

Zdunek A.

• Instytut Nowych Syntez Chemicznych, al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 13a, 24-110 Puławy

autor

Kołodyńska D.

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin

autor

Rusek P.

• Instytut Nowych Syntez Chemicznych, Puławy

autor

Hubicki Z.

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin

Bibliografia

• [1] Praca zbiorowa, Technologia związków azotowych, t. 2, Kwas azotowy, azotany i azotyny, sole amonowe, związki cyjanowe i inne, (red. I. Gajewska, W. Wallmoden i J. Zienkowicz), PWT, Warszawa 1956.
• [2] Anonim, Nitrogen & Methanol 2002, nr 258, 25.
• [3] Anonim, Nitrogen 1991, nr 192, 28.
• [4] B. Walawska, M. Musioł, B. Bunikowska, S. Folek, Polish J. Chem. Technol. 2005, 7, nr 1,70.
• [5] E. Fotyma, Nawozy Nawożenie, 2003, nr 4, 117.
• [6] W. Grzebisz, Potrzeby nawożenia roślin uprawnych siarką oraz zastosowanie nawozów siarkowych KiZPS "Siarkopol" w Tarnobrzegu, 1996.
• [7] A. Biskupski, A. Winiarski, P. Malinowski, Nawozy Nawożenie, 2003, nr 4, 9.
• [8] A. Klikocka, Przem. Chem. 2010, 89, nr 7, 903.
• [9] A. Klikocka, Przem. Chem. 2011, 90, nr 9, 1728.
• [10] Anonim, Nitrogen & Methanol 1999, nr 240, 12.
• [11] D. Messick, Fertil. Int. 2002, nr 386, 35.
• [12] R. Ney, W. Blaschke, U. Lorenz, L. Gawlik, Mat. Międzynarodowej Konf. Przyszłość węgla w gospodarce świata i Polski "Węgiel kamienny jako źródło czystej nergii w Polsce. Hard coal as a source clean energy in Poland", 15-16 listopada 2004 r., Katowice, 224.
• [13] T. Bartuś, Parametry chemiczno-technologiczne i oparte na nich klasyfikacje węgli brunatnych, Badania statutowe nr 11.11.140.808 AGH, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, 2003, praca niepublikowana.
• [14] S. Wołkowicz, T. Smakwoski, S. Specziko, Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski, stan na 31 XII 2009, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2011.
• [15] J. Konieczyński, Ochrona powietrza przed szkodliwymi gazami. Metody, aparatura i instalacje, Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice 2004.
• [16] J. Kuropka, Oczyszczanie gazów odlotowych z zanieczyszczeń gazowych, Wyd. Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1991.
• [17] Praca zbiorowa, Sulphur dioxide and nitrogen oxides in industrial waste gases. Emission, legislation and abatement, Walther process, (red. D. van Velzen), ECSC, EEC, EAEC, Brussels 1991, 167.
• [18] Marsulex Environmental Technologies, Ammonium sulfate WFGD technology, Overview for general industry information, 2007.
• [19] A. Biskupski, W. Żak, Z. Resterska, J. Jelocha, Pr. Nauk. ITNiNM Politechniki Wrocławskiej, 1995, nr 43, Seria Konferencje nr 25, 205.
• [20] S. Schab, A. Zdunek, A. Biskupski, Przem. Chem. 2015, 94, nr 10, 1861.
• [21] F. Czornik, U. Prokop, K. Giryn, Pr. Nauk. ITNiNM Politechniki Wrocławskiej, 1996, nr 45, Seria Konferencje nr 26, 55.
• [22] A. Skalski, E. Kargul, S. Lasota, A. Biskupski, Pr. Nauk. ITNiNM Politechniki Wrocławskiej, 1995, nr 43, Seria Konferencje nr 25, 227.
• [23] A. Biskupski, M. Pochwalski, A. Gotkowski, E. Kargul, S. Lasota, P. Falewicz, Pr. Nauk. ITNiNM Politechniki Wrocławskiej, 1996, nr 45, Seria Konferencje nr 26, 85.
• [24] P. Rusek, P. Bielski, A. Biskupski, J. Igras, A. Myka, M. Karsznia, Przem. Chem. 2013, 92, nr 12, 2217.
• [25] Pat. pol. P-207131 (2010).
• [26] Pat.USA US 3 785 796 (1974).
• [27] H. Górecki, R. Czuba, J. Hoffmann, J. Wilczyński, Przem. Chem. 1992, 71, nr 7, 251.
• [28] Rozporządzenie (WE) Nr 2003/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. w sprawie nawozów.
• [29] K.S. Chari, Chem. Age India 1978, 29, nr 7, 623.
• [30] www.pulawy.com
• [31] Praca zbiorowa, Przewodnik metodyczny. Najlepsze Dostępne Techniki (BAT). Wytyczne dla Branży Chemicznej w Polsce, Część szczegółowa, Przemysł wielkotonażowych chemikaliów nieorganicznych, amoniaku, kwasów i nawozów sztucznych, (red. A. Biskupski), 2005.
• [32] J. Molenda, Technologia chemiczna, WSiP, Warszawa 1988.
• [33] A. Biskupski, M. Pochwalski, A. Gotkowski, E. Kargul, S. Lasota, P. Falewicz, Pr. Nauk. ITNiNM Politechniki Wrocławskiej, 1996, nr 45, Seria Konferencje nr 26, 85.
• [34] S.F. Estefan, Chem. Abstr., 1989, t.110 110:7043q.
• [35] Pat. pol. PL108676 (1981).
• [36] A.L. Kohl, F.C. Riesenfeld, Inżynieria chemiczna. Oczyszczanie gazu, WNT, Warszawa 1960.
• [37] Ö. Yildirim, A.A. Kiss, N. Hüser, K. Leßmann, E.Y. Kenigi, Chem. Eng. J. 2012, nr 213, 371.
• [38] S. Deng, Y. Shu, S. Li, G. Tian, J. Huang, F. Zhang, J. Hazard. Mater. 2016, nr 301, 400.
• [39] M. Takeda, A. Ueda, H. Hashimoto, T. Yamada, Fuel 2006, 85, 235.
• [40] E. Gorlach, T. Mazur, Chemia rolna, PWN, Warszawa 2001.
• [41] M. Koter, Chemia rolna, PWN, Warszawa 1987.
• [42] M. Górski, H. Stupnicka, Roczn. Gleboznawcze 1961, 10, z. 2, 453.
• [43] D. Buczkowski, W. Pągowski, B. Subocz, Pr. Nauk. ITNiNM Politechniki Wrocławskiej1995, nr 43, Seria Konferencje nr 25, 139.
• [44] T. Kaljuvee, E. Edro, R. Kuusik, J. Thermal Anal. Calorim. 2008, 92, nr 1, 215.
• [45] Z. Han, S. Sachdeva, M.I. Papadaki, S. Mannan, Thermochim. Acta 2016, 624, 69.
• [46] A. Biskupski, A. Kołaczkowski, J. Sas, Przem. Chem. 2013, 92, nr 12, 2178.
• [47] A. Biskupski, A. Myka, A. Zdunek, A. Kołaczkowski, J. Sas, Przem Chem. 2014, 93, nr 7, 1189.
• [48] S. Chaturvedi, P.N. Dave, J. Energetic Mater. 2013, nr 31, 1.
• [49] A.P. Glazkova, O.K. Andreev, Fizika Goreniya i Vzryva 1969, 5, nr 3, 434.
• [50] A. Kołaczkowski, Pr. Nauk. ITNiNM Politechniki Wrocławskiej 1980, 18, Seria Monografie nr 6.
• [51] A.G. Keenan, B. Dimitriades, J. Chem. Phys.1962, 37, 1583.
• [52] X.R. Li, H. Kosecki, Process Safety Environ. Protection 2005, 83(B1), 31.
• [53] J.C. Oxley, J.L. Smith, E. Rogers, M. Yu, Thermochim. Acta 2002, 384, 23.
• [54] D. Popławski, A. Hałat, K. Hoffmann, P. Falewicz, J. Hoffmann, Proc. of EC Opole 2014.8(1)032,255. DOI: 10.2429/proc 255.
• [55] K. Czachor, P. Chudy, Poradnik metodyczny w zakresie PRTR dla instalacji spalania paliw, GIOŚ, Umowa z dnia 26.10.2007 r. Nr DiiO- 20/2007, praca niepublikowana.
• [56] H. Shaikh, R.V. Subba Rao, R.P. George In., Engineering Failure Analysis 2003, nr 10, 329.
• [57] P. Falewicz, A. Filipek, Pr. Nauk. ITNiNM Politechniki Wrocławskiej, 1995, nr 43, Seria Konferencje nr 25, 231.
• [58] S. Kuczkowska, P. Falewicz, A. Biskupski, Z. Reterska, M. Pomarańska, Pr. Nauk. ITNiNM Politechniki Wrocławskiej 1995, nr 43, Seria Konferencje nr 25, 237.
• [59] A. Myka, P. Falewicz, A. Biskupski, E. Kargul, Przem. Chem. 2013, 92, nr 12, 2220.
• [60] P. Falewicz, M. Borowik, A. Biskupski, Pr. Nauk. ITNiNM Politechniki Wrocławskiej 1994, 39, nr 21, 67.
• [61] J. Baszkiewicz, M. Kamiński, Korozja materiałów, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2006.
• [62] B. Surowska, Wybrane zagadnienia z korozji i ochrony przed korozją, Politechnika Lubelska, Lublin 2002.
• [63] L.M. Jakovlev, V.N. Nevskaja, Chim. Selsk. Choz. 1989, nr 4, 55.
• [64] J.U. Valnikov i in., Chim. Selsk. Choz. 1990, nr 3, 64.
• [65] V.N. Nevskaja, Chim. Selsk. Choz. 1988, nr 5, 70.
• [66] E. Łunarska, K. Nikiforow, Ochrona przed Korozją 2001, nr 5, 115.
• [67] O.L. Tereshchenko, V.A. Likhchev, V. Izotov, Russian J. Appl. Chem. 2002, 75, nr 4, 579.
• [68] G.M. Carinci, W.A. Pratt, Stainless steel selection for flue gas desulfurization equipment, Electric Power Research Institute 2012, http:// www.nipera.org/~/media/Files/NickelUseInSociety/EnergyAndPower/ EPRIFGDPapers/F3_Carinci_Paper.ashx
• [69] F. Rosalbino, S. Delsante, G. Borzone, G. Scavino, J. Mater. Sci. Mater. Med. 2012 May;23(5):1129-37, DOI:10.1007/s10856-012-4591-9. Epub 2012 Mar 2.
• [70] M. Bighetti Toniollo, R. Tiossi i in., Brazilian Dent. J. 2009, 20, nr 3, 201.
• [71] A. Robin, J.P. Meirelis, J. Appl. Electrochem. 2007, nr 37, 511.
• [72] L. Joska, J. Fojt, J. Mater. Sci. Mater. Med. 2010, nr 21, 481.
• [73] Z.B. Wang, H.X. Hu, C.B. Liu, Y.G. Zheng, Electrochim. Acta 2014, 135, 526.
• [74] P. Barraco, G. Chiaro, A. Barbera, Fertilizer Res. 1990, nr 26, 281.
• [75] S. Deng, Y. Shu, S. Li, i in., J. Hazard. Mater. 2016, nr 301, 400.
• [76] M. Adamek, J. Miśkiewicz, Ochrona przed Korozją 2014, nr 5, 202.
• [77] Guidance for compatibility of fertilizer blending materials, Fertilizers Europe, 2014, http://www.productstewardship.eu.
• [78] S. Schab, A. Biskupski, A. Myka, M. Dawidowicz, H. Górecki, Przem. Chem. 2013, 92, nr 12, 2162.
• [79] J. Supniewski, Preparatyka nieorganiczna, PWN, Warszawa 1958.
• [80] D.N. Lapshin, A.V. Kunin, A.D. Semenov, Russian J. General Chem. 2016, 86, nr 2, 439.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).