Heritage of concrete Bristles

• Autorzy: Rutyna Halina

Identyfikatory

DOI

10.21005/pif.2019.40.E-03

Warianty tytułu

PL

Dziedzictwo betonowe Szczecina

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

Szczecin has significant amount of architecture made out of reinforced concrete. The article describes various examples of the work architects in the periods of pre-war and post-war modernism. The technical solutions of Szczecin's modernism can be regarded as an engineering showcase done by authors of buildings that make the European concrete heritage. It is usually a prestigious architecture located in the city's representative spaces. There is also symbolic art and architecture; architecture of necessity, for instance industrial or communication solutions. The article does not overlook the architecture of a forgotten, lost and unwanted cultural heritage.

PL

Szczecin posiada znaczne zasoby architektury żelbetowej. Artykuł opisuje różne przejawy twórczości architektów przedwojennego i powojennego modernizmu. Rozwiązania techniczne szczecińskiego modernizmu można uznać za inżynierski popis twórców wielu oryginalnych dzieł wpisujących się w europejskie dziedzictwo betonowe. Jest to najczęściej architektura prestiżowa ulokowana w przestrzeniach reprezentacyjnych miasta. Istnieje też sztuka i architektura symboliczna, architektura niezbędna, np. przemysłowa czy rozwiązań komunikacyjnych. Artykuł nie pomija architektury zapomnianej, utraconej oraz niechcianego dziedzictwa kulturowego.

Słowa kluczowe

EN

concrete architecture; concrete construction; cultural heritage; modernism in Szczecin

PL

architektura betonowa; budownictwo betonowe; dziedzictwo kulturowe; modernizm w Szczecinie

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2019
• Tom: nr 40
• Strony: 319--340
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz., rys.

Twórcy

autor

Rutyna Halina

• West Pomeranian University of Technology in Szczecin, Piastów 17, 70-310 Szczecin Faculty of Construction and Architecture, Department of History and Theory of Architecture Department of Theory of Architecture and Interior Design

Bibliografia

• [1] Basista A., Betonowe dziedzictwo: architektura w Polsce czasów komunizmu, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s.105.
• [2] Dawidowski R., Długopolski R., Szymski A.M.: Architektura modernistyczna lat 1928-40 na obszarze Pomorza Zachodniego,Szczecin, Wyd. Walkowska, 2007, s. 20.
• [3] Gazeta Wyborcza Szczecin, 15.11.2013; cytat: „Prezes portu: cudownie byłoby, gdyby zburzono elewator Ewa”, 2013.
• [4] Gwiazdowska M., Opinia Miejskiego Konserwatora Zabytków w Szczecinie w sprawie Projektu modernizacji wiaty przystankowej PKP Szczecin Pogodno połączonej schodami z wiaduktem przy ul. Mickiewicza w Szczecinie z dnia 22.08.2018 r. Odpowiedź na zapytanie Igora Podeszwika z inicjatywy Nowy Szczecin, maszynopis, 2018, s. 1.
• [5] Hambeg-Fiedorowicz A.: Pionierskie lata przemysłu cementowego w Szczecinie. Kwartalnik: Renowacje i zabytki, nr 3/2016, s. 52.
• [6] Hayden H, Die Kirchen Stettins und ihre Geschichte, Stettin, 1936, s. 331.
• [7] Łopuch W., Dzieje architektoniczne nowoczesnego Szczecina 1808-1945, s. 119.
• [8] Pliniusz Gajus Starszy, Historia naturalna,Warszawa, PWN, 2010.
• [9] Read H., Sztuka a przemysł. Zasady wzornictwa przemysłowego, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 5.
• [10] Sachanowicz T., Notatka nt. charakterystyki i unikatowości wiaty przystankowej PKP Szczecin Pogodno połączonej schodami z wiaduktem przy ul. Mickiewicza w Szczecinie, maszynopis, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, 14.08.2018, s. 1.
• [11] Symboliczne pomniki: Pomnik „Matka Ziemia”, Pomnik Księcia Bogusława X i jego żony królewny Anny Jagielonki, Wieża Gocławska, w: Encyklopedia Szczecina, tom II P-Ż, Szczecin: Szczecińskie Zakłady Graficzne S.S., 1999, s. 780, 779,1171.
• [12] Witruwiusz: O architekturze ksiąg dziesięć, Warszawa, Prószyński i Spółka, 2004, s. 102.
• [13] https://pl.wikipedia.org/wiki_Pomnik_Matka_Ziemia
• [14] Ryc. 2a: https://pl.wikipedia.org/wiki/UFA_Palast_w_Szczecinie
• [15] Ryc. 2b: https://www.google.com/search?q=rozbudowa+posejdonu+szczecin&client=firefox-bd&source=lnms&tbm=isch&sa= &ved=0ahUKEwiAqO35N7hAhXBLFAKHVtHDRkQ_AUIDygC&biw=1707&bih=644&dpr=1.5#imgrc=43UbFvUOd-h7hM:
• [16] Ryc. 3a: https://pl.wikipedia.org/wiki_Kombinat_gastronomiczny_Kaskada_w_Szczecinie_Haus_ Ponath
• [17] Ryc. 3b: https://pl.wikipedia.org/wik_Galeria_Kaskada_w_Szczecinie
• [18] Ryc. 4a: https://pl.wikipedia.org/wik_Pomnik_Matka_Ziemia
• [19 Ryc. 4b: https://pl.wikipedia.org/wik_Pomnik_ksiecia_Bogusław_X_i_Anny_Jagiellonki_Szczecin
• [20] Ryc. 5a: https://pl.wikipedia.org/wik_Wieża_Węglowa_w_Szczecinie
• [21] Ryc. 5b: https://wszczecinie.pl.aktualnosci_wieza_weglowa_w_szczecinie
• [22] Ryc. 5c: https://wszczecinie.pl.aktualnosci_wieza_weglowa_w_szczecinie
• [23] Ryc. 6: https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&id
• [24] Ryc. 7a: autor: I. Kluys; udostępnione przez autora.
• [25] Ryc. 7b: opracowanie graficzne zespołu architektów: I. Kluys, S. Łabędź,K.Żywucki; wizualizacja udostępniona przez autorów.
• [26] Ryc. 9a: https://www.encyklopedia.szczecin.pl_grzybek znika
• [27] Ryc. 9b: https://officelist.pl_Brama Portowa II

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).