Kalibracja map historycznych z zastosowaniem GIS

• Autorzy: Affek A.

Warianty tytułu

EN

Georeferencing of historical maps using GIS

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Mapy archiwalne są nieocenionym źródłem informacji o stanie środowiska geograficznego. Stanowią podstawowy materiał badawczy do analizy zmian charakterystyk przestrzennych środowiska. Warunkiem koniecznym rzetelnego przeprowadzenia analiz jest dokładne dopasowanie map archiwalnych do współczesnych materiałów kartograficznych oraz oszacowanie błędu tego dopasowania. Możliwości takie obecnie dają aplikacje komputerowe będące składowymi Systemów Informacji Geograficznej (GIS). Celem pracy jest prezentacja i omówienie metod kalibracji archiwalnych map papierowych z zastosowaniem GIS, mających na celu precyzyjne porównanie ich z aktualnymi warstwami referencyjnymi. Wyróżniono dwa warianty postępowania stosowane odpowiednio do map stworzonych w oparciu o osnowę geodezyjną i bez niej. Metody przetwarzania map archiwalnych omówione są na przykładzie dwóch serii map wojskowych zdjęć topograficznych Galicji opracowanych przez austriacki MGI (Militargeographisches Institut), ukończonych odpowiednio w roku 1783 i 1863.

EN

Archival maps are an invaluable source of information about the state of geographical environment. They are the primary research material for the analysis of changes in spatial characteristics of the environment. A prerequisite to carry out a reliable analysis is an exact match between archival maps and contemporary cartographic materials and to estimate the error of that match. The most effective way to do it nowadays is to use GIS software. The aim of the work is to present and discuss georeferencing methods of archival paper maps using GIS, in suc a way as to allow precise comparison with contemporary reference layers. Two alternative georeferencing methods for the maps based and not based on a geodetic network are described. Georeferencing of archival maps is discussed on the example of two Austrian military map series of Galicia conducted by the MGI (Militargeographisches Institut) and completed in 1783 and 1863 respectively.

Słowa kluczowe

PL

GIS historyczny; kalibracja map; I i II wojskowe zdjęcie Galicji

EN

historical GIS; georeferencing; I and II military survey of Galicia

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 16
• Strony: 48--62
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., ryc., tab.

Twórcy

autor

Affek A.

• Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania, Warszawa, Polska

Bibliografia

• ESRI, 2011: ArcGIS Resource center. ArcGIS 10 Desktop Help, http://help.arcgis.com/en/arcgisdesktop/10.0/help/index.html.
• Gregory I. N., Ell P. S., 2007: Historical GIS: Techniques, methodologies and scholarship. Cambridge University Press: Cambridge.
• GUGIK, 2001: Wytyczne techniczne G-1.10. Formuły odwzorowawcze i parametry układów współrzędnych. Wydanie drugie zmienione. Warszawa
• Instruction fur die bei der astronomisch-trigonometrischen Landesvermessung und im Calcul-Bureau des K. K. Militair Geografischen Institutes angestellten Individuen, 1845, Wien.
• Jenny B., Hurni L., 2011: Studying cartographic heritage: Analysis and visualization of geometric distortions [w:] Computers & Graphics, 35: 402-411.
• Karaszkiewicz W., 2000: Odwzorowania kartograficzne współczesnych map topograficznych [w:] K. Okła (red.), System informacji przestrzennej w Lasach Państwowych. Podręcznik użytkownika leśnej mapy numerycznej, Warszawa.
• Knowles A. K., 2008: Placing history: how maps, spatial data, and GIS are changing historical scholarship. Redlands: ESRI Press.
• Konias A., 2000: Kartografia topograficzna Śląska Cieszyńskiego i zaboru austriackiego od II połowy XVIII wieku do początku XX wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
• Michałowski J., Sikorski T., 1932: Katalog punktów trygonometrycznych w granicach Rzeczypospolitej Polskiej. Biblioteka Służby Geograficznej, Tom 8, Warszawa.
• Murzewski W., 1936: Rozwój triangulacji na południu Polski [w:] Wiadomości Służby Geograficznej, 2: 208-238.
• NIMA (National Imagery and Mapping Agency), 2000: Department of Defense World Geodetic System 1984 – Its Definition and Relationships with Local Geodetic Systems. Technical Report 8350.2. Wydanie trzecie. St. Louis, Missouri, USA.
• Pasławski J., Ostrowski W., Siwek J., Kowalski P., Korycka-Skorupa J. i in., 2010: Wprowadzenie do kartografii i topografii, wydanie II. Nowa Era, Warszawa.
• Podobnikar T., 2009: Georeferencing and quality assessment of Josephine Survey maps for the mountainous region in The Triglav Natonal Park: Acta Geodaetica et Geophysica Hungarica, 44, 1: 49-66.
• Timar G., 2004: GIS integration of the second military survey sections — a solution valid on the territory of Slovakia and Hungary [w:] Kartograficke listy, 12:119-126.
• Timar G., 2009: System of the 1:28 800 scale sheets of the Second Military Survey in Tyrol and Salzburg [w:] Acta Geod. et Geophysica Hungarica, 44, 1: 95-104.
• Słomczyński J., 1933: Uzgodnienie triangulacji na obszarze Polski [w:] Wiadomości Służby Geograficznej, 4: 313-351.