Drewniana architektura sakralna powiatu gliwickiego - przegląd, zagrożenia i drogi ochrony

• Autorzy: Serdyńska Joanna

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0053.9268

Warianty tytułu

EN

Wooden sacred architecture of the Gliwice poviat - review, threats and ways of protection

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedmiotem artykułu są drewniane kościoły powiatu gliwickiego. Rozwijające się od czasów średniowiecznych budownictwo drewniane ukształtowało zasadniczy schemat kompozycyjno-przestrzenny tych budowli, który przesądził o ich typologicznej odrębności, walorach estetycznych oraz cechach regionalnych i ponadregionalnych. Praca stanowi studium bazujące na analizie materiałów źródłowych oraz obserwacjach przeprowadzonych na miejscu. Jej celem jest charakterystyka, opis kondycji oraz wskazanie najważniejszych zagrożeń oraz dróg ochrony tych bezcennych obiektów. Zdaniem autorki chronić należy nie tylko same budynki, ale również wiedzę i umiejętności budowlane oraz sam przemysł drzewny.

EN

The subject of the article are the wooden churches of the Gliwice poviat. Timber construction, developed in the Middle Ages, shaped the basic compositional and spatial scheme of these buildings, which determined their typological distinctiveness, aesthetic values and regional and supra-regional features. The work is a study based on an analysis of source materials and on-site observations. Its aim is to characterise the churches and their present condition, as well as to indicate the main factors that threaten their existence and suggest ways of their protection. In the author’s view, it is not just the buildings that should be preserved, but also construction knowledge and skills, as well as the wood industry itself.

Słowa kluczowe

PL

architektura drewniana; kościół drewniany; powiat gliwicki; stan zachowania; zagrożenia; ochrona zabytków

EN

wooden architecture; wooden church; Gliwice poviat; present condition; threats; monument conservation

• Wydawca: BUILDER CORP Sp. z o.o.
• Czasopismo: Builder
• Rocznik: 2023
• Tom: R.27, nr 11
• Strony: 48--50
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., il.

Twórcy

autor

Serdyńska Joanna

• Politechnika Śląska, Wydział Architektury

• https://orcid.org/0000-0002-3717-2434

Bibliografia

• [1] Thullie C., Zabytki architektoniczne województw katowickiego i opolskiego. Przewodnik, wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 1969.
• [2] Gadomski S., Drewniane kościoły województwa śląskiego, wydawnictwo it@tis; Chorzów 2001.
• [3] Kreis A., Z drewna ciosane. Drewniana architektura sakralna w województwie śląskim, Górnośląski Park Etnograficzny, Chorzów 2004.
• [4] Cenda B., Kościoły, kaplice i dzwonnice drewniane. Województwo śląskie. Przewodnik, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2015.
• [5] Kościoły drewniane, http://www.kosciolydrewniane.pl/ [dostęp: luty 2023].
• [6] Brykowski R., Drewniany kościół w Łączy z XV w. przestał istnieć!, „Ochrona Zabytków” 47/3-4 (186-187), s. 313-322.
• [7] Szałygin J., Dziedzictwo drewnianej architektury w Polsce, Architektura drewniana, http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-8feeccbd-01f8-4797-a255-395ed-704f9ae/c/Ochrona_Zabytkow_2013_1 [dostęp: luty 2023].

Uwagi

Artykuł umieszczony w części "Builder Science"

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).