80 lat Kopalni Węgla Brunatnego Konin. Część III – słoń leśny Palaeoloxodon antiquus z odkrywki Jóźwin

• Autorzy: Frydrychowicz Dagmara , Galantkiewicz Ewa , Widera Marek

Identyfikatory

DOI

10.7306/2025.58

Warianty tytułu

EN

80 years of the Konin Lignite Mine. Part III – a forest elephant Palaeoloxodon antiquus from the Jóźwin opencast

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

So far, bone fragments of the Pleistocene forest elephant (Palaeoloxodon antiquus) have been found only in a few sites in Poland. Almost complete skeletons were found in three of them, including one discovered in 1984 in the JóŸwin opencast, central Poland. It rested between Pleistocene glacial tills in organic sediments (peat, gyttja) of the Eemian Interglacial age. The forest elephant from JóŸwin is the most valuable palaeontological specimen ever found in the Konin Lignite Mine. It was named 'Gosław' by the local population, because its skeleton and a life-size model can be admired in the district museum in Konin-Gosławice.

Słowa kluczowe

PL

kopalnia węgla brunatnego; odkrycie paleontologiczne; interglacjał eemski; czwartorzęd; region Konina; środkowa Polska

EN

lignite mining; palaeontological discovery; Eemian Interglacial; Quaternary; Konin region; central Poland

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2025
• Tom: Vol. 73, nr 5
• Strony: 505--510
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., fot.

Twórcy

autor

Frydrychowicz Dagmara

• Muzeum Okrêgowe w Koninie, ul. Muzealna 6, 62-505 Konin

autor

Galantkiewicz Ewa

• PAK KWB Konin S.A., al. 600-lecia 9, 62-540 Kleczew

autor

Widera Marek

• Instytut Geologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul. B. Krygowskiego 12, 61-680 Poznań

• https://orcid.org/+0000-0001-5092-2845

Bibliografia

• 1. FEDOROWICZ M., LOREK I. 2019 - Edukacyjna wartość wystawy w Muzeum Okręgowym w Koninie. Słoń leśny - Palaeoloxodon antiquus z odkrywki „Jóźwin” Kopalni Węgla Brunatnego „Konin”. Przegląd Geologiczny, 67 (8): 675-677.
• 2. FRYDRYCHOWICZ D. 2021 - Plejstoceńska megafauna z odkrywek KWB „Konin” w zbiorach Działu Geologiczno-Przyrodniczego Muzeum Okręgowego w Koninie. Muzeum Okręgowe w Koninie, Konińskie Zeszyty Muzealne, 16: 63-75.
• 3. FRYDRYCHOWICZ D. 2024 - Słoń leśny z „Jóźwina” w materiałach archiwalnych z 1984 r. Muzeum Okręgowe w Koninie, Konińskie Zeszy¬ty Muzealne, 18: 30-39.
• 4. FRYDRYCHOWICZ D., GALANTKIEWICZ E., KASZTELEWICZ Z., WIDERA M. 2024 - 80 lat Kopalni Węgla Brunatnego Konin. Część I - historia rozpoznania złóż i ich górnictwa. Przegląd Geologiczny, 72 (10): 532-545.
• 5. GALANTKIEWICZ E. 2024 - Gosław z Jóźwina. Muzeum Okręgowe w Koninie, Konińskie Zeszyty Muzealne, 18: 13-20.
• 6. GORCZYCA K. 1988 - Sprawozdanie z badań ratunkowych szkieletu słonia leśnego (Palaeoloxodon antiquus) w Jóźwinie gm. Kleczew, woj. konińskie. Muzeum Okręgowe w Koninie, Konińskie Zeszyty Muzealne, 2: 7-11.
• 7. GRALIŃSKA-GRUBECKA A., NIEMCEWICZ P., POLAK K. 2017 - Dokumentacja prac konserwatorsko-restauratorskich kości należących do szkieletu słonia leśnego Palaeoloxodon antiquus (80-100 000 lat temu) ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Koninie. Dokumentacja Konserwatorska, Toruń: 1-101.
• 8. GRALIŃSKA-GRUBECKA A., KOZŁOWSKI T., LOREK I., NIEMCEWICZ P., POLAK K., STEFANIAK K. 2019 - Conservation of the Skeleton of the Palaeoloxodon antiquus Forest Elephant (aged 80 000-100 000) from the Collection of District Museum in Konin-the Research and Conservation Practice. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Acta Universitatis Nicolai Copernici, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, 448: 113-144.
• 9. JAKUBOWSKI G. 1988 - Stanowisko słonia leśnego - Palaeoloxodon antiquus (Falc. & Caut., 1847) w górnym plejstocenie kopalni odkrywkowej Jóźwin koło Konina. Muzeum Okręgowe w Koninie, Konińskie Zeszyty Muzealne, 2: 13-87.
• 10. JAKUBOWSKI G. 1996 - Forest elephant Palaeoloxodon antiquus (Falconer & Cautley, 1847) from Poland. Prace Muzeum Ziemi, 43: 85-109.
• 11. JAKUBOWSKI G. 2024 - Słoń leśny (Palaeoloxodon antiquus) w Polsce, czyli niezwykła historia znalezisk. Muzeum Okręgowe w Koninie, Konińskie Zeszyty Muzealne, 18: 21-29.
• 12. LINDNER L. (red.) 1992 - Czwartorzęd. Osady metody badań stratygrafia. Wydawnictwo Polskiej Agencji Ekologicznej, Warszawa.
• 13. MOJSKI J.E. 2005 - Ziemie polskie w czwartorzędzie, zarys morfogene- zy. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
• 14. NOWAKOWSKI D., STEFANIAK K., RATAJCZAK-SKRZATEK U., ZARZECKA-SZUBIŃSKA K. 2024 - Słoń leśny (Palaeoloxodon antiquus) z terenu odkrywkowej Kopalni Węgla Brunatnego w Koninie, perspektywy badawcze. Muzeum Okręgowe w Koninie, Konińskie Zeszyty Muzealne, 18: 48-57.
• 15. PAWŁOWSKA K., DEDŁA K., PŁONKA K. 2024 - Chronology and distribution of Pleistocene woolly rhinoceros: A review of the archival data from Poland. Geologos, 30 (2): 95-117.
• 16. STANKOWSKI W. 1988 - Pozycja stratygraficzna szkieletu słonia leśnego w świetle analizy geologicznej stanowiska Jóźwin 1984 (doniesienie wstępne). Muzeum Okręgowe w Koninie, Konińskie Zeszyty Muzealne, 18: 95-102.
• 17. STEFANIAK K., KOVALCHUK O., MARCISZAK A. SOBCZYK A., SOCHA P. 2023 - Environmental conditions across Poland during the Eemian Interglacial reconstructed from vertebrate remains. Acta Geologica Polonica, 73 (3): 379-410.
• 18. WIDERA M. 2022 - Zarys geologii okolic Poznania, Turku i Konina. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• 19. WIDERA M. 2024 - Budowa geologiczna kenozoiku w otoczeniu Kleczewa na przykładzie jóźwińskich odkrywek węgla brunatnego - okolice Konina, wschodnia Wielkopolska. Muzeum Okręgowe w Koninie, Konińskie Zeszyty Muzealne, 18: 75-86.
• 20. WIDERA M. 2025 - 80 lat Kopalni Węgla Brunatnego Konin. Część II - postęp badań geologicznych. Przegląd Geologiczny, 73 (1): 18-26.