Gospodarka o obiegu zamkniętym w kontekście strat i marnowania żywności

• Autorzy: Kopeć M. , Gondek K. , Mierzwa-Hersztek M.

Identyfikatory

DOI

10.15584/pjsd.2018.22.2.6

Warianty tytułu

EN

Circular economy in the context of food losses and wastage

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Marnowanie żywności jest problemem gospodarczym i społecznym. Od wielu lat podejmuje się próby ograniczenia strat i marnowania żywności na różnych poziomach. Celem artykułu było zaprezentowanie ważnych ogniw w tych działaniach; w tym funkcjonowania Banków Żywności i strategii Gospodarki o Obiegu Zamkniętym. Podkreślono potrzebę działań organizacyjnych i edukacyjnych w tym zakresie na poziomie produkcji, logistyki, spożycia i gospodarki odpadami. Działania te powinny zakładać hierarchię prowadzącą w ostateczności do całkowitej redukcji rozpraszania składników i energii skumulowanych w wyprodukowanej żywności. Pozwoli to jednocześnie na mniejsze oddziaływanie przemysłu rolno-spożywczego oraz efektów konsumpcji na środowisko.

EN

Food waste is an economic and social problem. For many years, attempts have been made to reduce losses and food waste at various levels. The aim of the article was to present important elements in these activities; including the functioning of Food Banks and Circular Economy strategies. The need for organizational and educational activities in this field was emphasized at the level of production, logistics, consumption and waste management. These activities should follow a hierarchy leading ultimately to the total reduction of the dissipation of components and energy accumulated in the food. This will allow to decrease the impact of the agri-food industry and consumption on the environment.

Słowa kluczowe

PL

GOZ; produkcja; konsumpcja żywności; odpady żywności

EN

circular economy; production; food consumption; food waste

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej w Rzeszowie, Oddział Południowo-Wschodni ; Polskie Towarzystwo Gleboznawcze Oddział w Rzeszowie
• Czasopismo: Polish Journal for Sustainable Development
• Rocznik: 2018
• Tom: T. 22, cz. 2
• Strony: 51--58
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz.

Twórcy

autor

Kopeć M.

• Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

autor

Gondek K.

• Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

autor

Mierzwa-Hersztek M.

• Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

Bibliografia

• 1. Banki Żywności [dok. elektr.: https://bankizywnosci.pl/o-bankach-zywnosci/informacje-ogolne/ data wejścia 30.12.2017].
• 2. Bilska B., Wrzosek M., Krajewski K., Kolozyn-Krajewska D. 2015. Zrównoważony rozwój sektora żywnościowego a ograniczenie strat i marnotrawstwa żywności. J. of Agribusiness and Rural Development. 02. 36. 171-179.
• 3. Borowski M., Kowalewska M., Kwasek M., Obiedzińska A. 2016. Wpływ strat i marnotrawstwa żywności na bezpieczeństwo żywnościowe. Instytut Ekonomiki Rolnictwa. [W:] Z badań nad rolnictwem społecznie zrównoważonym. 37. ss 126.
• 4. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, KO M/2011/112. Plan działania prowadzący do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną do 2050 r. Bruksela. 8.3.2011.
• 5. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno--Społecznego i Komitetu Regionów KO M/2014/0398. Ku gospodarce o obiegu zamkniętym: program "zero odpadów" dla Europy. Bruksela. 2.7.2014.
• 6. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno - Społecznego I Komitetu Regionów COM(2015) 614. Zamknięcie obiegu - plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym. Bruksela. 2.12.2015.
• 7. Kostecka J., Garczyńska M., Pączka G. 2018. Food Waste in the Organic Recycling System and Sustainable Development. Problemy ekorozwoju – Problems of Sustainable Development. vol.13. no 2.157-164.
• 8. Mapa drogowa transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym. Ministerstwo Rozwoju. 2016. Zespół do spraw Gospodarki o Obiegu Zamkniętym [dok. elektr.: https://www.mr.gov.pl/media/31893/MapaGOZ.pdf. data wejścia 10.01.2018].
• 9. Model Ograniczenie Strat i Marnowania Żywności z Korzyścią dla Społeczeństwa (MOST) – Przewodnik Wdrażania. Polskie Towarzystwo Technologów Żywności ss. 74 (dok. elektr.: http://www.projektmost.niemarnuje.pl/media/procedura_most.pdf. data wejścia 10.01.2018].
• 10. Procedura Ograniczenia Strat i Marnowania Żywności z Korzyścią dla Społeczeństwa (MOST), Program Operacyjny Pomoc Żywnościowa 2014 – 2020. 2014. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Warszawa. ss. 14.
• 11. Projekt ustawy o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności [dok. elektr.: https://www.senat.gov.pl/prace/senat/proces-legislacyjny-w-senacie/inicjatywy-ustawodawcze/inicjatywa,25.html. data wejścia 28.02.2018].
• 12. Report 2017. The Sustainable Development Goals Report. United Nations New York. pp. 64.
• 13. Rozporządzenie MŚ z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które osoby fizyczne lub jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami mogą poddawać odzyskowi na potrzeby własne, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku. Dz. U. 2015 poz. 93.
• 14. Sapek A. 2013. Rozpraszanie składników nawozowych z żywności traktowanej jako odpad. Woda-Środowisko-Obszary wiejskie. 13. 1. 129-142.
• 15. Stępień S., Dobrowolski D. 2017. Straty i marnotrawstwo w łańcuchu dostaw żywności – propedeutyka problemu. Progress in Economic Sciences. 4. 305-316.
• 16. Szmelter A. 2016. Specyfika zarządzania zamkniętą pętlą łańcucha dostaw w sektorze spożywczym. Logistyka Odzysku, 3, 20-26.
• 17. Śmiechowska M. 2015. Zrównoważona konsumpcja a marnotrawstwo żywności. Ann. Acad. Med. Gedan. 2015. 45. 89-97.
• 18. Światowy Dzień Żywności [dok. elektr.: https://en.wikipedia.org/wiki/World_Food_Dayhttps://en.wikipedia.org/wiki/World_Food_Day. data wejścia 01.03.2018].
• 19. Wojciechowski T. 2017. Zbiórka odpadów bio kluczem do GOZ-u. Ener. i Rec. 3. 22-24.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).