Antropogeniczne formy ukształtowania terenu występujące we wsiach olęderskich na obszarach zagrożonych powodzią

• Autorzy: Lewandowska J. , Laks I. , Sroka Z.

Warianty tytułu

EN

The anthropogenic landforms occurring in the olender settlement on the flood danger areas

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Podobieństwo układów wsi olęderskich oraz założeń wiejskich w Holandii jest wynikiem przeniesienia przez kolonistów rodzimych tradycji budowlanych, w tym również metod kształtowania rzeźby terenu. Specyficzne antropogeniczne formy ukształtowania terenu są charakterystyczne dla układów ruralistycznych lokowanych w dolinach rzecznych, gdzie występuje zagrożenie powodziowe. Zastosowanie terpów, wałów, rowów melioracyjnych zwiększa odporność na destrukcyjne działanie żywiołu w trakcie epizodów powodziowych. Przeprowadzona analiza wskazuje na potrzebę uwzględniania tych form przestrzennych, mających istotny wpływ na przyszłe funkcjonowanie obszarów osadnictwa olęderskiego, w trakcie prac rewitalizacyjnych czy planistycznych.

The resemblance of the olender settlement in Poland and the rural pattern of villages in Netherland is the result of native construction tradition transition by colonist, including methods of landform creation. Specific anthropogenic landforms are characteristic for rural patterns located in river valleys, where flood danger exists. The usage of terps, foodbanks, ditches increasing endurance of areas on the flood disaster. The research analysis shows necessity to include in revitalization or planning works that landforms, which has essential impact on functionality of olender settlement.

Słowa kluczowe

PL

Polska; dolina rzeczna; obszar zagrożony powodziami; osadnictwo holenderskie; osadnictwo niemieckie; drenaż terenu

EN

Poland; river valley; flood risk area; Dutch settlement; German settlement; land drainage

• Wydawca: Fundacja Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa
• Czasopismo: Przegląd Budowlany
• Rocznik: 2017
• Tom: R. 88, nr 9
• Strony: 66--69
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., il.

Twórcy

autor

Lewandowska J.

• Uniwersytet Przyrodniczy, Instytut Budownictwa i Geoinżynierii, Poznań

autor

Laks I.

• Uniwersytet Przyrodniczy, Instytut Budownictwa i Geoinżynierii, Poznań

autor

Sroka Z.

• Uniwersytet Przyrodniczy, Instytut Budownictwa i Geoinżynierii, Poznań

Bibliografia

• [1] Balicki J., Bogucka M., Historia Holandii, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław 1989, str. 223–224
• [2] Chodyła Z., Kowalska W., Puszcza Pyzdrska. Olęderskie dziedzictwo, Pyzdry 2010
• [3] Burszty J. (red.), Kultura ludowa Wielkopolski, tom 1, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1960 str. 78–81
• [4] Goldberg J.: Osadnictwo olęderskie w dawnym województwie łęczyckim i sieradzkim. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego, seria I, zeszyt 5, 1957
• [5] Forysiak J., Kulesza M., Twardy J., Wpływ osadnictwa olęderskiego na sieć rzeczną i morfologię międzyrzecza Warty i Neru [w:] E. Smolska, P. Szwarczewski (red.), Zapis działalności człowieka w środowisku przyrodniczym, tom III, Wydawnictwo Szkoły Wyższej Przymierza Rodzin, Warszawa 2007, str. 39–45
• [6] Szałygin J., Internetowy katalog zabytków osadnictwa holenderskiego w Polsce, Wiadomości Konserwatorskie 17/2005 str. 104–105
• [7] Prarat M., Gdzie Olędrzy mieszkali. Z badań nad drewnianymi zagrodami na Nizinie Sartowicko-Nowskiej. Muzeum Etnograficzne w Toruniu, Toruń 2009
• [8] Maidment D.R.(editor), Handbook of Hydrology, McGRAW-HILL INC, New York, 1992
• [9] Mahmood K., Yevjevich V. (red), Unsteady flow in open channels, Water Resour. Publ., Fort Collins, 1975