Smog - architektoniczne metody przeciwdziałania

• Autorzy: Chudzińska Agnieszka

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0015.5969

Warianty tytułu

EN

Smog - architectural methods of prevention

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obecnie w Polsce rozpoczyna się coraz częstsze działania w zakresie ograniczenia skali zanieczyszczenia powietrza, szczególnie w dużych aglomeracjach miejskich. Temat jest bardzo szeroko rozważany w prasie podczas sezonu grzewczego. Podjęta praca jest próbą odpowiedzi na pytanie, jak bardzo architektura i architekci mogą wpłynąć na walkę ze smogiem oraz jak dużą odpowiedzialność w tej kwestii mają. Metody badań oparto na przeglądzie literatury w pracach naukowych polskich i zagranicznych badaczy oraz na źródłach internetowych. Zbiór informacji można skategoryzować na wiele sposobów. Zdecydowano się na podział na: redukcję u źródła, pośrednią i przeprowadzaną na końcu cyklu. Analiza metod przedstawia szeroką skalę czynności, które mogą podjąć architekci oraz urbaniści, jednak do każdego z tych działań potrzebne są zabiegi „odgórne” podjęte przez władze, dotyczące odpowiedniej legislacji, a także wspierania społeczeństwa w dążeniu do ekologicznych rozwiązań zarówno finansowo, jak i edukacyjnie. Odpowiednie starania prowadzą do utrudniania złych praktyk oraz ułatwiania dobrych.

EN

Currently in Poland, more and more actions are started to reduce the scale of air pollution, especially in large urban agglomerations. The topic is very widely discussed in the press during the heating season. This paper is an attempt to answer the question how much architecture and architects can influence the fight against smog and how much responsibility they have in this matter. The research methods were based on a literature review of scientific papers by Polish and foreign researchers and on Internet sources. The collection of information can be categorized in many ways. It was decided to divide into: reduction at source, indirect and conducted at the end of the cycle. The analysis of the methods presents a wide range of actions that can be taken by architects and urban planners, but for each of these actions "top-down" efforts are needed from the authorities concerning appropriate legislation and supporting the society in the pursuit of ecological solutions both financially and educationally. Appropriate efforts lead to hindering bad practices and facilitating good ones.

Słowa kluczowe

PL

smog; zanieczyszczenie powietrza; wentylacja; miasto; architektura ekologiczna; przewietrzanie

EN

smog; air pollution; city; ventilation; green architecture; airing

• Wydawca: BUILDER CORP Sp. z o.o.
• Czasopismo: Builder
• Rocznik: 2022
• Tom: R.26, nr 1
• Strony: 28--31
• Opis fizyczny: Bibliogr. 31 poz., il.

Twórcy

autor

Chudzińska Agnieszka

• Politechnika Warszawska, Wydział Architektury

• https://orcid.org/0000-0001-9765-4825

Bibliografia

• [1] Departament Analiz i Strategii, 2017, Analiza przyczyn wzrostu liczby zgonów w Polsce w 2017 roku.
• [2] M. Brauer i in., 2016, Ambient Air Pollution Exposure Estimation for the Global Burden of Disease 2013, „Environ. Sci. Technol.”, t. 50, nr 1, s. 79-88.
• [3] J. Zhang, Y. Liu, L. L. Cui, S. Q. Liu, X. X. Yin i H. C. Li, 2017, Ambient air pollution, smog episodes and mortality in Jinan, China, „Sci. Rep.”, t. 7, nr 1, s. 1-8.
• [4] J. Frankowski, 2020, Attention: smog alert! Citizen engagement for clean air and its consequences for fuel poverty in Poland, „Energy Build.”, t. 207.
• [5] K. Juda-Rezler, B. Toczko (red.), 2016, Pyły drobne w atmosferze, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa.
• [6] Ł. Flaga, A. Pistol, P. Krajewski i A. Flaga, 2019, Model tests of dynamic action on the atmospheric boundary layer - linear configuration of ventilation towers on a rough terrain, „Czas. Tech.”, nr 7, s. 63-79.
• [7] E. Ng, 2009, Designing High-Density Cities for Social and Environmental Sustainability. Routledge.
• [8] L.S. Rakhimzhanova, 2018, Smart geometry creates a smog free city, „Urban form Technol.”, nr Urban Form and Social Context: from Traditions to Newest Demands, s. 568-572.
• [9] L.S. Rakhimzhanova, A.M. Zhanbyrshy, K.B. Bairov i S. Vaidya, 2019, Architecture technique for smog elimination in Almaty, „Ser. Geol. Tech. Sci.”, t. 5, nr 437, s. 99-105.
• [10] K. Gwilliam, M. Kojima, T. Johnson, 2004, Reducing Air Pollution from Urban Transport. Washington: THE WORLD BANK.
• [11] H. Mazurek, 2018, Smog. Zagrożenie dla zdrowia czy moda na ekologię?, ITEM Publishing Sp. z o.o. Sp. k., Warszawa.
• [12] E. Gramsch i in., 2014, Influence of surface and subsidence thermal inversion on PM 2.5 and black carbon concentration, „Atmos. Environ.”, t. 98, nr December 2006, s. 290-298.
• [13] Główny Urząd Statystyczny, 2019, Zużycie energii w gospodarstwach domowych w 2018 r.
• [14] J. Kiciński, 2018, Smog - Poland’s pressing problem. Anti-smog technologies, [w:] 3rd International Conference on Energy and Environmental Protection, t. 00027, s. 1-7.
• [15] S.K. Dhaliwal, Gone with the wind: Smog in Chandigarh, „The Indian Express”, 2016. Dostępne na: https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/gone-with-the-wind-smog-in-chandigarh-4363233/ [dostęp: 28.11.2021].
• [16] Umweltzone.pl, Umweltzone/strefy. Dostępne na: https://www.umweltzone.pl/strefy/berlin/ [dostęp: 28.11.2021].
• [17] L. Oviedo, Doble fachada de la Torre de especialidades del Hospital General Dr. Gea González, Wikipedia, 2019. Dostępne na: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Doble_fachada_de_la_Torre_de_especialidades_del_Hospital_General_Dr._Gea_González.jpg [dostęp: 30.11.2021].
• [18] D. Roosegaarde, SMOG FREE PROJECT. Dostępne na: https://www.studioroosegaarde.net/project/smog-free-tower [dostęp: 28.11.2021].
• [19] User:Bic, Daan Roosegaarde - Smog Free Tower, Wikipedia. Dostępne na: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Daan_Roosegaarde_- _Smog_Free_Tower.JPG [dostęp: 2.12.2021].
• [20] Y.-J. Choi, 2014, Seoul’s Efforts to Tackle Air Pollution Performance and Challenges Brief Introduction of Seoul Air Quality of Seoul: Now and Past Key Actions Taken to Improve Air Quality of Seoul Challenges and Next Steps.
• [21] D. Wantuch, Tona pyłów na kilometr. Efekt pilotażowego czyszczenia ul. Lea, „Gazeta Wyborcza”, 2017. Dostępne na: https://krakow.wyborcza.pl/krakow/7,44425,21700720,tona-pylow-na-kilometr-efekt-pilotazowego-czyszczenia-ul-lea.html.
• [22] D. Cyranoski, 2018, China tests giant air cleaner to combat smog, „Nature”, t. 555, nr 7695, s. 152-153.
• [23] SCMP, Beware China’s ‘anti-smog tower’ and other plans to pull pollution from the air, theconversation.com, 2018. Dostępne na: https://theconversation.com/beware-chinas-anti-smog-tower-and-other-plans-to-pull-pollution-from-the-air-90596.
• [24] D. J. Nowak, S. Hirabayashi, A. Bodine, E. Greenfield, 2014, Tree and forest effects on air quality and human health in the United States, „Environ. Pollut.”, t. 193, s. 119-129.
• [25] P. Kumar i in., 2019, The nexus between air pollution, green infrastructure and human health, „Environ. Int.”, t. 133, nr August, s. 105-181.
• [26] Green City Solutions, City Tree. Dostępne na: https://greencitysolutions.de/en/citytree/ [dostęp: 28.11.2021].
• [27] M. Khaled i K. Dewidar, 2010, Anti Smog Architecture: a New Catalyst for Cleaner, w International Conference on Engineering Solutions for Sustainable Development.
• [27] Hyun Seok An, Antenna Foundation. Dostępne na: https://antenna.foundation/talent/hyunseok-an/ [dostęp: 28.11.2021].
• [29] United Nations, Report of the World Food Conference Rome, 5-16 November 1974, 1975.
• [30] M. Fronczak, 2018, Shaping urban structures in the areas threatened by smog and air pollution, „Przestrz. Urban. Archit.”, t. 1, s. 255-270.
• [31] K. Podawca i G. Rutkowska, 2013, Analiza przestrzennego rozkładu typów zanieczyszczeń powietrza w układzie dzielnic m.st. Warszawy, „Rocz. Ochr. Sr.”, t. 15, nr 1, s. 2090-2107.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).

Artykuł umieszczony w części "Builder Science"