Zastosowanie metody głównych czynników do badania wymiarowości zbioru kryteriów

• Autorzy: Muślewski Ł. , Knopik L.

Warianty tytułu

EN

Analysis of main components for dimensionality of criteria set

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Analiza wyników badań eksploatacyjnych oraz literaturowy przegląd zagadnienia wykazały, że problematyka wyznaczenia optymalnej liczby kryteriów oceny jakości działania danego systemu transportowego jest istotnym i aktualnym zagadnieniem, mającym bezpośredni wpływ na wynik realizowanej oceny. Całość rozważań dokonano na podstawie analizy danych pozyskanych z badań zrealizowanych w rzeczywistym systemie autobusowego transportu miejskiego, świadczącego usługi transportowe w 500 tysięcznej aglomeracji miejskiej. Na podstawie zrealizowanych badań, wyznaczono zbiór kryteriów oceny systemu. Niniejsze kryteria poddano ocenie z punktu widzenia ich istotności na jakość działania obiektu badań, dokonując ich podziału na cztery grupy, w zależności od preferencji i wymogów kierowców, pasażerów oraz pracowników podsystemu sterowania i zapewnienia zdatności. W celu optymalizacji wymiarowości rozpatrywanego zbioru kryteriów, zastosowano metodę głównych czynników, która polega na porównaniu wyróżnionych zbiorów parami, i na tej podstawie ustaleniu korelacji między ich elementami. W wyniku zrealizowanych badań wnioskowano o liczności i istotności zbioru analizowanych kryteriów. Na tej podstawie wyróżniono zbiór kryteriów, które w dalszym etapie realizowanych prac, uwzględniono w procesie budowy modelu wynikowego oceny jakości działania systemu transportowego.

EN

The analysis of experimental tests and a literature review have revealed that the problems connected with determining the optimal number of criteria for of a given transportation system operation quality assessment is an issue of great importance as it has a direct influence on the result of the assessment. The whole study has been performed on the basis of an analysis of data obtained from tests carried out in a real busses transportation system providing services in an urban agglomeration of 500 thousand inhabitants. On the basis of the carried out tests, a set of criteria for assessment of the system, were developed. These criteria were evaluated from the point of view of their influence on the research object operation quality, being divided into four groups, depending on preferences and requirements of drivers, passengers, and workers of the subsystem of control and serviceability ensuring. In order to optimize dimensionality of the considered set of criteria, the method of analysis of main components, involving a comparison of identified pairs of sets in order to find correlation between their elements, was used. In result of the tests the number and significance of these sets were established. On the basis of this, a set of criteria was identified. They were used in further analysis and taken into consideration while building a resultant model for a transport system operation quality assessment.

Słowa kluczowe

PL

metoda głównych czynników; system transportowy; model ocenowy; ocena jakości

EN

main components; transport system; evaluation model; quality assessment

• Wydawca: Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM". sp. z o.o.
• Czasopismo: Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe
• Rocznik: 2013
• Tom: R. 14, nr 3
• Strony: 2345--2352
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., tab., wykr., pełen tekst na CD

Twórcy

autor

Muślewski Ł.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. J. J. Śniadeckich w Bydgoszczy, Wydział Inżynierii Mechanicznej

autor

Knopik L.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. J. J. Śniadeckich w Bydgoszczy, Wydział Zarządzania

Bibliografia

• 1. Bartlett M. S., A note on the multiplying factors for various chi square approximations. Journal of the Royal Statistical Society, 16, series B, 1954.
• 2. Comrey A. L., A First Course in Factor Analysis. New York, Academic Press, 1973.
• 3. Muślewski Ł., The implementation of the fuzzy logic elements in the area of the transport system operation quality assessment. Maritime Industry, Ocean Engineering and Coastal Resources. Volume 1, Maritime Transportation. Taylor & Francis Group, Balkema - Proceedings and Monographs in Engineering, Water and Earth Sciences, Carlos Guedes Soares, Peter N. Kolev (eds), London / Leiden / New York / Philadelphia / Singapore, 2007.
• 4. Muślewski Ł., Evaluation Method of Transport Systems Operation Quality. Polish Journal of Environmental Studies. Vol. 18, No. 2A, Hard Olsztyn, 2009.
• 5. Muślewski Ł., Knopik L., Application of principal component analysis for optimization of a system operation assessment criteria set. Journal of KONES Powertrain and Transport, vol. 19, No. 4, Warsaw, 2012.
• 6. Muślewski Ł., Pająk M., Ślęzak M., Polański J., Analysis of significance of criteria for transportation system operation quality assessment. Journal of KONES Powertrain and Transport, vol. 19, No. 4, Warsaw, 2012.
• 7. Tabachnik B. G., and Fidell L., Computer -Assisted Research Design and Analysis. Allyn & Bacon, Boston, 2001.
• 8. Tabachnik B. G., and Fidell L., Using Multivariate Statistics. Haper & Row, New York, 1996.