Pomniki Historii – forma ochrony, forma promocji, forma zarządzania?

• Autorzy: Szmygin Bogusław

Identyfikatory

DOI

10.35784/odk.731

Warianty tytułu

EN

Monuments of History – a form of protection, a form of promotion, a form of management?

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Pomniki Historii to zbiór ponad 100 najcenniejszych zabytków w Polsce. Jednocześnie Pomniki Historii to jedna z 5 form ochrony zabytków, określonych w polskim prawodawstwie. Te okoliczności sprawiają, że konieczna jest ocena funkcjonowania tej formy ochrony zabytków. Wiele elementów w koncepcji Pomników Historii, procedurze ich nominowania, oraz merytorycznej ocenie jest przejętych z systemu Światowego Dziedzictwa UNESCO. Dlatego też ten system możne być punktem odniesienia do oceny funkcjonowania Pomników Historii. Jednocześnie w oparciu o to porównanie można wskazać kierunki doskonalenia funkcjonowania Pomników Historii. W artykule omówiono zasadnicze aspekty funkcjonowania Pomników Historii – m.in. miejsce i rolę Pomników Historii w polskim systemie ochrony zabytków, procedury nominowania, procedurę oceny, relację Pomników Historii z dobrami Światowego Dziedzictwa UNESCO.

EN

The Monuments of History is a collection of over 100 most valuable monuments in Poland. At the same time, the Monuments of History are one of the 5 forms of protection of monuments, specified in Polish legislation. These circumstances make it necessary to assess the functioning of this form of the monuments protection. Many elements in the concept of the Monuments of History, the procedure of their nomination and the substantive assessment are taken over from the UNESCO World Heritage System. Therefore, this system may be a point of reference for the evaluation of the functioning of the Monuments of History. At the same time, on the basis of this comparison, it is possible to indicate directions for improving the functioning of the Monuments of History. The paper discusses fundamental aspects of the functioning of the Monuments of History – including the place and role of the Monuments of History in the Polish system of the monuments protection, the procedure of nomination, the procedure of evaluation, the relationship of the Monuments of History with the assets of the UNESCO World Heritage.

Słowa kluczowe

PL

Pomnik Historii; zarządzanie i ochrona dziedzictwa

EN

Monument of History; management; protection; heritage

• Wydawca: Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS ; Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
• Rocznik: 2019
• Tom: Nr 7
• Strony: 207--218
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., fig., rys.

Twórcy

autor

Szmygin Bogusław

• Politechnika Lubelska

Bibliografia

• 1. Czuba M., Pomniki historii. Stan prawny i zasady ochrony, [w:] B. Szmygin (red.), Rola samorządowych służb konserwatorskich w systemie ochrony zabytków w Polsce, Lublin-Warszawa 2011, s. 159-163
• 2. Fortuna-Marek A., Siwek A., Szmygin B., Wartościowanie dziedzictwa w systemie SV - metoda i przykłady zastosowania, Lublin 2017
• 3. Frączak K., Skuteczność ochrony pomników historii w prawie polskim, [w:] K. Zeidler (red.), Prawo ochrony zabytków, Warszawa-Gdańsk, 2014, s. 260-270
• 4. Guidance on Heritage Impact Assessment for Cultural World Heritage Properties, ICOMOS, Paris 2011
• 5. Kępczyńska-Walczak A., Zarządzanie dziedzictwem kulturowym w społeczeństwie opartym na wiedzy, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2014
• 6. Konopka M., Pomniki historii – nie wykorzystana szansa, „Ochrona Zabytków”, nr 4, 1999,s. 414-417
• 7. Konopka M., Pomniki Historii – założenia i realizacje, [w:] Vademecum Konserwatora zabytków, Biuletyn PKN ICOMOS, Warszawa 1997-1999, ss.117-120
• 8. Pomniki Historii. Najcenniejsze obiekty i zespoły zabytkowe w Polsce, Narodowy Instytut Dziedzictwa, Warszawa 2011
• 9. Szmygin B. (red.), Wyjątkowa uniwersalna wartość a monitoring dóbr światowego dziedzictwa, Warszawa 2011
• 10. Wijesuriya G., Thompson J., Young Ch., Managing Cultural World Heritage, UNESCO/ICCROM/ICOMOS/IUCN, Paris 2013
• 11. 100 Pomników Historii, Narodowy Instytut Dziedzictwa, Warszawa 2018