Restauracja elewacji letniego Pałacu Lubomirskich w Rzeszowie

• Autorzy: Wróbel K.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rb.2017.185

Warianty tytułu

EN

Restoration of the façades of the Summer Lubomirski Palace in Rzeszów

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Letni Pałac Lubomirskich wzniesiony pod koniec XVII przez Hieronima Augustyna Lubomirskiego jako część dużego kompleksu ogrodowego wokół Zamku Lubomirskich jest jednym z najcenniejszych zabytków architektury niesakralnej Rzeszowa. Czasy jego świetności przypadają na połowę XVIII wieku. Wówczas to, wraz z otaczającym go parkiem został rozbudowany i stał się chętnie odwiedzaną rezydencją. Pałac zmieniał właścicieli, a w roku 1908 został sprzedany rodzinie Nieciów, którą w latach 70-tych XX wieku wywłaszczono. W roku 2012 po latach walki Nieciowie odzyskali obiekt, a następnie sprzedali go Okręgowej Izbie Lekarskiej w Rzeszowie. Od roku 2014 Pałac wraz z otoczeniem jest remontowany z przeznaczeniem na siedzibę Izby. W pierwszej kolejności wyremontowano wnętrza, następnie ogrodzenie i elewacje. Na najbliższy okres zaplanowano remont tarasów, odtworzenie ogrodu oraz budowę drogi wewnętrznej i parkingu. Przedmiotem niniejszego artykułu jest przedstawienie zakresu i sposobu remontu elewacji obiektu. Remont elewacji wraz z detalami wystroju przeprowadzono w roku 2016 na podstawie szczegółowej technologii remontu opracowanej przez autorkę artykułu (dostosowanej do stanu technicznego obiektu) oraz programu prac konserwatorskich. Prace były prowadzone pod ścisłym nadzorem Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków. W referacie opisano stan techniczny elewacji przed remontem, zakres prac przygotowawczych, remontowych, napotkane problemy i efekt końcowy – perfekcyjnie odrestaurowane elewacje ze wszystkimi detalami wystroju. Dzięki ogromnemu zaangażowaniu Właściciela obiektu i nakładowi pracy wielu specjalistów możliwe było przywrócenie stanu technicznego i wyglądu elewacji Pałacu z czasów jego świetności.

EN

The Lubomirski Summer Palace was erected in the end of the 17th century by Hieronim Augustus Lubomirski as part of a large garden complex around the Lubomirski Castle. It is one of the most valuable not sacred monuments of Rzeszow architecture. Times of his glory fall in the mid- 18th century, when palace and the surrounding park were expanded and became a readily visited residence. The palace changed owners. In 1908 it was sold to the Nieć family and expropriated in the 70's of the 20th century. After years of battles the family recovered the palace in 2012 and sold it to the Regional Medical Chamber. Since 2014 the palace and its surroundings have been renovated for the seat of the Chamber. First of all the interior of the place was renovated, then the fence and façades. For the nearest future following works are planned: renovation of terraces and restoration garden as well as building an internal road and car park. The subject of this article is a detailed presentation of the scope and method of façade renovation of the object. Renovation of the façade with maintenance of decorative details was carried out in 2016 according to the detailed renovation technology developed by the author of this paper (adapted to the technical condition of the facility) and the conservation work program. The work was conducted under the strict supervision of the Provincial Office for the Preservation of Monuments. The paper describes in details the range of preparatory and renovation works, problems encountered during the works and the end result – perfectly restored façades with all details of the architectural decoration. Thanks to the huge involvement of the owner of the facility and the workload of many specialists it was possible to restore the technical condition and appearance of the façades of the palace from its glory times.

Słowa kluczowe

PL

zabytek; architektura niesakralna; technologia; remont; program prac konserwatorskich

EN

sacred; monument; technology; renovation; conservation work program

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej
• Czasopismo: Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture
• Rocznik: 2017
• Tom: z. 64, nr 3/II
• Strony: 443--453
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., zdj.

Twórcy

autor

Wróbel K.

• Politechnika Rzeszowska, Katedra Konstrukcji Budowlanych, ul. Saletyńska 7, 35-083 Rzeszów; tel.: [phone]

Bibliografia

• [1] Kotula F.: Tamten Rzeszów, Wydawnictwo LIBRI RESSOVIENSES, Rzeszów 1997.
• [2] Karta Ewidencji Zabytku obiektu zabytkowego "Zespół Pałacu Letniego Lubomirskich" wypełniona 31.VIII.1959r. przez T. Żurawską.
• [3] http://www.rzeszow.pl/miasto-rzeszow/historia/zabytki-rzeszowa/palac-letni-lubomirskich {dostęp 09.06.2017 r.}.
• [4] Hałabuz S.: "Projekt budowlany i wykonawczy przebudowy, remontu i zmiany sposobu użytkowania budynku Pałacu Letniego Lubomirskich na budynek administracyjny z mała gastronomią i pokojami gościnnymi dla potrzeb Okręgowej Izby Lekarskiej w Rzeszowie...", Rzeszów, październik 2013 r.
• [5] Wróbel K., Kubiszyn W.: Remont zabytkowego ogrodzenia Letniego Pałacu Lubomirskich w Rzeszowie, Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture, JCEEA, t. XXXIII, z. 63 (3/16), czerwiec-lipiec 2016, s.
• [6] Wróbel K.: Technologia remontu elewacji Letniego Pałacu Lubomirskich w Rzeszowie przy ul. Dekerta 2, Rzeszów, kwiecień 2016r.
• [7] Olszyński J.: Program prac konserwatorskich i restauratorskich Letniego Pałacu Lubomirskich w Rzeszowie przy ul. Dekerta 2. Detale ozdobne elewacji budynku. Przeworsk, maj 2016r.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018)