Skład chemiczny wód podziemnych dopływających z Pobrzeża Kaszubskiego do Zatoki Puckiej

• Autorzy: Potrykus Dawid , Pruszkowska-Caceres Małgorzata , Jaworska-Szulc Beata , Gumuła-Kawęcka Anna , Szymkiewicz Adam

Identyfikatory

DOI

10.7306/2020.27

Warianty tytułu

EN

Chemical composition of groundwater discharged from the Kashubian Coast to the Bay of Puck

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

This study presents preliminary results of investigation of groundwater chemical composition (major ions, nitrogen and phosphorus compounds) in a coastal multi-aquifer groundwater system in the Puck Municipality. It was found that the groundwater composition is specific for each aquifer and shows some local variation. There is also a clear vertical geochemical inversion within the aquifers, with the highest concentrations of dissolved components in the shallowest aquifer. In general, all of the aquifers represent groundwater quality classes I, II and III, which can be evaluated as good quality according to Polish environmental law. An increase in the concentrations of principal pollution indicators over time has been observed only in the shallow aquifer. Distribution of basic pollution indicators in the groundwater implies a local impact of agriculture, as well as an influence of municipal wastes from households and farms. Poor sanitary conditions of farms, animal husbandry, storage and distribution of organic fertilizers (e.g. manure) can be potential sources of contamination. However, concentrations of contaminants in the coastal zone of aquifers discharging to the Bay of Puck are within the range for quality classes I and II, and generally lower than the concentrations measured in seawater, which suggests limited impact of the terrestrial groundwater discharge on the Bay of Puck contamination.

Słowa kluczowe

PL

zanieczyszczenie wód gruntowych; zanieczyszczenia rolnicze; związki odżywcze; Zatoka Pucka; przybrzeżny system wód gruntowych

EN

groundwater contamination; agricultural pollution; nutrient compounds; Bay of Puck; coastal groundwater system

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2020
• Tom: Vol. 68, Nr 9
• Strony: 691--–700
• Opis fizyczny: Bibliogr. 35 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Potrykus Dawid

• Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska, Politechnika Gdańska, ul. Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk

autor

Pruszkowska-Caceres Małgorzata

• Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska, Politechnika Gdańska, ul. Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk

autor

Jaworska-Szulc Beata

• Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska, Politechnika Gdańska, ul. Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk

autor

Gumuła-Kawęcka Anna

• Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska, Politechnika Gdańska, ul. Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk

autor

Szymkiewicz Adam

• Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska, Politechnika Gdańska, ul. Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk

Bibliografia

• 1. AUGUSTOWSKI B. 1977 - Pomorze. PWN. Warszawa.
• 2. BISHOP J.M., CLENN C.R., AMATO D.W., DULAIH. 2017 - Effect of land use and groundwater flow path on submarine groundwater discharge nutrient flux. J. Hydrol.. Reg. Stud., 11: 194-218.
• 3. BOLAŁEK J., FALKOWSKA L., KORZENIOWSKI K. 1993 - Hydrochemia Zatoki. [W:] Korzeniewski K. (red.). Zatoka Pucka. Gdańsk.
• 4. BURNETT W., AGGARWAL P., AURELI A., BOKUNIEWICZ H., CABLE J., CHARETTE M., KONTAR E., KRUPA S., KULKARNI K., LOVELESS A., MOORE W., OBERDORFER J., OLIVEIRA J., OZYURT N., POVINEC P., PRIVITERA A., RAJAR R., RAMESSURR., SCHOLTEN J., STIEGLITZ T., TANIGUCHI M., TURNER J. 2006 - Quantifying submarine groundwater discharge in the coastal zone via multiple methods. Sci. Tot. Environ. 367: 498-543.
• 5. FLORES-LÓPEZ F., EASTON Z.M., GEOHRING L.D., VERMEULEN P.J., HADEN V.R., STEENHUIS T.S. 2013 - Factors affecting phosphorous in groundwater in an alluvial valley aquifer: Implications for best management practices. Water. 5 (2): 540-559.
• 6. FRĄCZEK E. 1998 - Objaśnienia do Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000. ark. Puck. Państw. Inst. Geol. Warszawa.
• 7. GAWLIKOWSKA E., SEIFERT K., PASIECZNA A., KWECKO P., TOMASSI-MORAWIEC H., KRÓL J. 2009 - Objaśnienia do Mapy geośrodowiskowej Polski w skali 1 : 50 000. ark. Puck. Państw. Inst. Geol. Warszawa.
• 8. GÓRSKI J. 1981 - Kształtowanie się jakości wód podziemnych utworów czwartorzędowych w naturalnych warunkach oraz wymuszonych eksploatacją. Wyd. Inst. Kształ. Środ.
• 9. HERBICH P., NIDENTAL M., WOZNICKA M. 2007 - Założenia metodyczne do opracowania warstw informacyjnych bazy danych GIS Mapy Hydrogeologicznej Polski 1 : 50 000 „Pierwszy poziom wodonośny - wrażliwość na zanieczyszczenie i jakość wód”. WPH. 12: 253-261.
• 10. JANKOWSKA H. 1993 - Wody podziemne w utworach trzeciorzędowych i czwartorzędowych w regionie Puckim. [W:] Ekologia rejonów lądowych, przybrzeżnych i morskich Bałtyku - ochrona i kształtowanie. Sopot: 41-50.
• 11. JANKOWSKA H., MATCIAK M., NOWACKI J. 1994 - Salinity variations as an effect of groundwater seepage through the seabed (Puck Bay, Poland). Oceanologia, 36 (1): 33-46.
• 12. JIAO J., POST V. 2019 - Coastal hydrogeology. Cambridge University Press.
• 13. KROGULEC E. 2006 - Podatność wód podziemnych na zanieczyszczenia. [W:] Macioszczyk A. (red.), Podstawy hydrogeologii stosowanej. Wyd. Nauk. PWN.
• 14. KRYZA J., KRYZA H. 2006 - Analityczna i modelowa ocena bezpośredniego dopływu podziemnego do Bałtyku na terytorium Polski. Geologos, 10: 153-166.
• 15. LEE C.M., JIAO J.J., LUO X., MOORE W.S. 2012 - Estimation of submarine groundwater discharge and associated nutrient fluxes in Tolo Harbour, Hong Kong. Sci. Tot. Environ., 433: 427-433.
• 16. MACIOSZCZYK A. 1987 - Hydrogeochemia. Wyd. Geol.
• 17. MACIOSZCZYK A. 1990 - Tło i anomalie hydrogeochemiczne. Metody badania, oceny i interpretacji. Wyd. SGGW-AR. Warszawa.
• 18. MATCIAK M., PRUSZKOWSKA-CACERES M., SZYMCZYCHA B., KOBOS J., KŁOSTOWSKA Ż., MISIEWICZ M., OWSIANNY P.M. 2020 - Dopływ wód podziemnych do Zatoki Puckiej. [W:] Bolałek J. (red.), Zatoka Pucka. Wyd. UG (w druku).
• 19. MOORE W. 2010 - The Effect of Submarine Groundwater Discharge on the Ocean. Ann. Rev. Mar. Sci., 2: 59-88.
• 20. NERKOWSKI P. 2010 - Objaśnienia do baza danych GIS Mapy Hydrogeologicznej Polski 1 : 50 000 - „Pierwszy Poziom Wodonośny wrażliwość na zanieczyszczenie i jakość wód”, ark. Rumia. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 21. ORŁOWSKI R. 1998 - Objaśnienia do Mapy Hydrogeologicznej Polski w skali 1 : 50 000 ark. Rumia. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 22. PIEKAREK-JANKOWSKA H. 1994 - Zatoka Pucka jako obszar drenażu wód podziemnych. Wyd. UG.
• 23. PIEKAREK-JANKOWSKA H. 1996 - Hydrochemical effects of submarine groundwater discharge to the Puck Bay (southern Baltic Sea, Poland). Geograph. Pol., 67: 103-119.
• 24. PASIEROWSKA B. 2007 - Baza danych GIS Mapy Hydrogeologicznej Polski 1 : 50 000 - „Pierwszy Poziom Wodonośny wrażliwość na zanieczyszczenie i jakość wód”, ark. Rumia wraz z objaśnieniami. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 25. PIETRZAK S. 2015 - Fosforany w wodach gruntowych na terenach zajmowanych przez użytki zielone w Polsce. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie, 15 (3/51): 89-100.
• 26. POTRYKUS D., GUMUŁA-KAWĘCKA A., JAWORSKA-SZULC B., PRUSZKOWSKA-CACERES M., SZYMKIEWICZ A. 2018 - Assessing groundwater vulnerability to pollution in the Puck region (denudation moraine upland) using vertical seepage method. 10th Conference on Interdisciplinary Problems in Environmental Protection and Engineering EKO-DOK. Polanica-Zdrój. E3S Web of Conferences 44, 00147.
• 27. PRUSZKOWSKA M. 2005 - Hydrogeologiczne uwarunkowania i jakość wód podziemnych piętra trzeciorzędowego na Kępie Swarzewskiej. Inż. Morska i Geotechnika, 5: 373-376.
• 28. ROZPORZĄDZENIE Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 11 października 2019 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu jednolitych części wód podziemnych. Dz.U. z 2019 r. poz. 2148.
• 29. SIERŻĘGA P., NERKOWSKI P. 2010 - Baza danych GIS Mapy Hydrogeologicznej Polski 1 : 50 000 - „Pierwszy Poziom Wodonośny wrażliwość na zanieczyszczenie i jakość wód”, ark. Puck. Państw. Inst. geol., Warszawa.
• 30. SLOMP C.P., VAN CAPPELLEN P 2004 - Nutrient inputs to the coastal ocean through submarine groundwater discharge: controls and potential impact. J. Hydrol., 295: 64-86.
• 31. SZYMCZYCHA B., VOGLER S., PEMPKOWIAK J. 2012 - Nutrient fluxes via submarine groundwater discharge to the Bay of Puck, southern Baltic Sea. Sci. Tot. Environ., 438: 86-93.
• 32. SZYMCZYCHA B., KŁOSTOWSKA Ż., LENGIER M., DZIERZBICKA-GŁOWACKA L. 2020 - Significance of nutrient fluxes via submarine groundwater discharge in the Bay of Puck, southern Baltic Sea. Oceanologia, 62 (2): 117-125.
• 33. SZYMKIEWICZ A., POTRYKUS D., JAWORSKA-SZULC B., GUMUŁA-KAWĘCKA A., PRUSZKOWSKA-CACERES M., DZIERZBICKA-GŁOWACKA L. 2020 - Evaluation of the influence of farming practices and land use on groundwater resources in a coastal multiaquifer system in Puck region (northern Poland). Water, 12 (4): 1042.
• 34. WITCZAK S., ADAMCZYK A. 1995 - Katalog wybranych fizycznych i chemicznych wskaźników zanieczyszczeń wód podziemnych i metod ich oznaczania, t. II. Państw. Inspek. Ochr. Środ.
• 35. WOJCIECHOWSKA E., NAWROT N., MATEJ-ŁUKOWICZ K., GAJEWSKA M., OBARSKA-PEMPKOWIAK H. 2019 - Seasonal changes of the concentrations of mineral forms of nitrogen and phosphorus in watercourses in the agricultural catchment area (Bay of Puck, Baltic Sea, Poland). Water Supply, 19 (3): 986-994. www.clc.gios.gov.pl www.waterpuck.pl

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).