Brzeg kratonu wschodnioeuropejskiego w świetle danych sejsmicznych, magnetycznych i geotermicznych w północno-zachodniej i środkowej Polsce

• Autorzy: Królikowski C.

Warianty tytułu

EN

Edge of the East European Craton in the light of the seismic, magnetic and geothermal data in the northwestern and central Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy dokonano przeglądu hipotez dotyczących przebiegu i charakteru południowo-zachodniego brzegu kratonu wschodnioeuropejskiego (EEC) i jego mobilności powstających wraz z napływem nowych danych geofizycznych. Omówiono obraz anomalii magnetycznych w południowo-zachodniej części EEC i ich związek ze strefą kontaktu kratonu z platformą paleozoiczną (PP) w świetle dotychczasowych badań. Na podstawie analizy anomalii magnetycznych, obrazu strukturalnego i rozkładu prędkości sejsmicznych, głównie na profilach LT-7, P1, P2 i P4, a także wyników ostatnich modelowań geotermicznych, zaproponowano nowy model tektoniczny kontaktu kratonu z platformą paleozoiczną na obszarze północno-zachodniej Polski. Wyróżniono trzy granice, które charakteryzują złożoność tektoniczną brzegu kratonu w tym regionie.

EN

In this work the current state of knowledge regarding the southwestern edge of the East European Craton (EEC) and its variation brought about the new geophysical data was briefly given. An image of the magnetic anomalies in the southeastern part of the EEC and their relation to the contact zone of the EEC with the Palaeozoic Platform was described as well. Based on an analysis of magnetic anomalies, structural pattern and velocity distribution along the seismic profiles LT-7, P1, P2 and P4, and the results of recent geothermal modellings, a new tectonic pattern of the contact zone between the EEC and the Palaeozoic Platform in the northwestern Poland was suggested. Three important boundaries are distinguished; they characterise tectonic complexity of the craton edge in this region.

Słowa kluczowe

PL

brzeg kratonu; przekroje sejsmiczne; anomalie magnetyczne; pole geotermalne

EN

edge of the craton; geothermal field; magnetic anomalies; seismic cross-sections

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Prace Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2006
• Tom: T. 188
• Strony: 97--106
• Opis fizyczny: Bibliogr. 39 poz.

Twórcy

autor

Królikowski C.

• Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

Bibliografia

• 1. Abramovitz, T., & Thybo, H. (1998). Seismic structure across the Caledonian deformation front along MONA LISA profile 1 in the southeastern North Sea. Tectonophysics, 288(1-4), 153-176. doi:10.1016/S0040-1951(97)00290-4
• 2. Bachtadse, V., Tait, J. A., & Schtz, M. (1997). Palaeogeography of Palaeozoic terranes in the variscan and alpine fold belts. Terra Nostra, 11, 16-20.
• 3. Bayer, U., Scheck, M., Rabbel, W., Krawczyk, C. M., Götze, H., Stiller, M., Kuder, J. (1999). An integrated study of the NE German basin. Tectonophysics, 314(1-3), 285-307. doi:10.1016/S0040-1951(99)00249-8
• 4. Berthelsen, A. (1992). Mobile Europe. A Continent Revealed: The European Geotraverse, 11-32.
• 5. Cocks, L. R. M., & McKerrow, W. S. (1997). Baltica and its margins in the Ordovician and Silurian. Terra Nostra, 11, 39-42.
• 6. Cocks, L. R. M., McKerrow, W. S., & Van Staal, C. R. (1997). The margins of Avalonia. Geological Magazine, 133, 456-466.
• 7. Coles, R. L., Haines, G. V., van Beek, G. J., Nandi, A., & Walker, J. K. (1982). Magnetic anomaly maps from 40°N to 83°N derived from MAGSAT satellite data. Geophysical Research Letters, 9(4), 281-284. doi:10.1029/GL009i004p00281
• 8. Dadlez, R. (1982). (Permian-Mesozoic tectonics versus basement fractures along the Tesseyre-Tornquist Zone in the territory of Poland). Kwartalnik Geologiczny, 26(2), 273-284.
• 9. Dadlez, R. (2000). Pomeranian Caleonides (NW Poland), fifty years of controversies: A review and a new concept. Geological Quarterly, 44(3), 221-236.
• 10. Franke, D., Hoffmann, N., & Lindert, W. (1996). The Variscan deformation front in East Germany part 2: Tectonic interpretation. Zeitschrift Für Angewandte Geologie, 42(1), 44-56.
• 11. Grad, M., & Guterch, A. (2006). Seismic models of the crustal structure of the Trans-European Suture Zone (TESZ) in northwestern and central Poland. Prace Państwowego Instytutu Geologicznego, (188), 41-52.
• 12. Grad, M., Guterch, A., & Polkowska-Purys, A. (2005). Crustal structure of the Trans-European Suture Zone in central Poland - reinterpretation of the LT-2, LT-4 and LT-5 deep seismic sounding profiles. Geological Quarterly, 49(3), 243-252.
• 13. Grad, M., Janik, T., Yliniemi, J., Guterch, A., Luosto, U., Tiira, T., Lund, C. - (1999). Crustal structure of the mid-polish trough beneath the Teisseyre-Tornquist Zone seismic profile. Tectonophysics, 314(1-3), 145-160. doi:10.1016/S0040-1951(99)00241-3
• 14. Grosse, S., Conrad, W., Behr, H. J., & Heinrichs, T. (1990). Major gravity axes and anomalies in central Europe. The European Geotraverse: Integrative Studies, , 135-146.
• 15. Guterch, A., Grad, M., Janik, T., Materzok, R., Luosto, U., Yliniemi, J., Forste, K. (1994). Crustal structure of the transition zone between Precambrian and Variscan Europe from new seismic data along LT-7 profile (NW Poland and Eastern Germany). Comptes Rendus - Academie Des Sciences, Serie II: Sciences De La Terre De Des Planetes, 319(12), 1489-1496.
• 16. Guterch, A., Grad, M., Materzok, R., Perchuć, E., & Toporkiewicz, S. (1986). Results of seismic crustal studies in Poland. Publ.Inst.Geophys.Pol.Acad.Sci., A-17(192), 1-84.
• 17. Janik, T., Yliniemi, J., Grad, M., Thybo, H., & Tiira, T. (2000). Crustal differentiation across TESZ along POLONAISE '97 seismic profile P2 in NW Poland. Joint Meeting of EUROPROBE (TESZ) and PACE Projects.
• 18. Jensen, S. L., Janik, T., & Thybo, H. (1999). Seismic structure of the palaeozoic platform along POLONAISE'97 profile P1 in northwestern Poland. Tectonophysics, 314(1-3), 123-143. doi:10.1016/S0040-1951(99)00240-1
• 19. Kosobudzka, I. (1989). Półszczegółowe badania magnetyczne w niecce szczecińskiej i monoklinie przedsudeckiej. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 20. Kosobudzka, I. (1992). Półszczegółowe badania magnetyczne w zachodniej, centralnej i południowo-wschodniej Polsce. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 21. Kosobudzka, I. (2007). Półszczegółowe badania magnetyczne w zachodniej, centralnej i południowo-wschodniej Polsce. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 22. Królikowski, C., Młynarski, S., Krzywiec, P., Petecki, Z., Wybraniec, S., Polechońska, O., Zółtowski, Z. (2002). Charakter strukturalno-tektoniczny strefy brzeżnej kratonu wschodnio-europejskiego i mobilnej Polski południowo-zachodniej na podstawie analizy pól potencjalnych i danych sejsmicznych. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 23. Królikowski, C., & Petecki, Z. (1997). Crustal structure at the Trans-European Suture Zone in northwest Poland based on gravity data. Geological Magazine, 134(5), 661-667. doi:10.1017/S0016756897007395
• 24. Królikowski, C., Petecki, Z., & Zółtowski, Z. (1999). Main structural units in the polish part of the East-European platform in the light of gravimetric data. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, (386), 5-57.
• 25. Majorowicz, J. A., Čermak, V., Šafanda, J., Krzywiec, P., Wróblewska, M., Guterch, A., & Grad, M. (2003). Heat flow models across the Trans-European Suture Zone in the area of the POLONAISE'97 seismic experiment. Physics and Chemistry of the Earth, 28(9-11), 375-391. doi:10.1016/S1474-7065(03)00059-7
• 26. Malinowski, M., Zelaźniewicz, A., Grad, M., Guterch, A., & Janik, T. (2004). Crustal structure of the transition from Baltica to Palaeozoic Europe in SE Poland from CELEBRATION 2000 seismic experiment, profil CEL02. Conference-Workshop "Geodynamics of Central Europe".
• 27. Mazur, S., Aleksandrowski, P., Grad, M., & Guterch, A. (2001). The main basement units in the transition zone between the East European craton and the Variscan belt in Central Poland in the light of POLONAISE seismic experiment. Abstracts of the Joint Meeting of the Uralides, Georift, TESZ and SW-Iberia Projects. Moscow, Russia.
• 28. Paszkiewicz, I. K., Orliuk, M. I., & Jelisejewa, S. W. (1996). Regionalnyje magnitnyje anomalie: Reszenie fundamentalnych i prikładnych zadacz. Geof.Żurnat, 6(18), 3-17.
• 29. Paszkiewicz, I. K., Orliuk, M. I., Jelisejewa, S. W., & Mozgowaja, A. P. (1993). Magnitnyje nieadnorosti kontinentalnoj jewropy. Abobszczenie Rezultatow Isledowanij, , 82-97.
• 30. Pawłowski, S. (1947). Anomalie magnetyczne w Polsce. Biul.Państw.Inst.Geol., 44(1), 1-59.
• 31. Petecki, Z. (2001). Charakter i geometria podłoża magnetycznego NW Polski. Centr. Arch. Geol. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 32. Petecki, Z. (2001). Magnetic evidence for deeply buried crystalline basement southwest of the Teisseyre-Tornquist line in NW Poland. Acta Geophysica Polonica, 49(4), 509-515.
• 33. Pharaoh, T. C. (1999). Palaeozoic terranes and their lithospheric boundaries within the Trans-European Suture Zone (TESZ): A review. Tectonophysics, 314(1-3), 17-41. doi:10.1016/S0040-1951(99)00235-8
• 34. Scheck, M., & Bayer, U. (1997). Configuration of the crust below the intracratonic northeast German basin: Preliminary modelling results. Terra Nostra, 97(11), 121-125.
• 35. Tanner, B., & Meissner, R. (1996). Caledonian deformation upon southwest Baltica and its tectonic implications: Alternatives and consequences. Tectonics, 15(4), 803-812. doi:10.1029/95TC03686
• 36. Tornquist, A. (1908). Die feststellung des Südwestrandes des baltisch-russischen Schildes und die geotektonische Zugehörigkeit der ostpreußischen Scholle. Schr.d.Phys.-Ökon.Ges., 49(1), 1-12.
• 37. Tschernoster, R., Kramm, U., Giese, U., & Glodny, J. (1997). The evolution of the Baltica-Gondwana suture along the TESZ during lower Palaeozoic times - implications from detritus analysis and isotope studies. Terra Nostra, 97(11), 148-152.
• 38. Znosko, J. (1969). Geologia Kujaw i wschodniej Wielkopolski. Przewodnik XXXIX Zjazdu PTG, 5-48. Wyd. Geol., Warszawa.
• 39. Znosko, J. (1979). Teisseyre-Tornquist tectonic zone: Some interpretative implications of recent geological and geophysical investigations. Acta Geol.Pol., 29(4), 365-382.