Sustainable Development and Tourism. Example of Investments Connected with the Installation of Solar Collectors in Seaside Lodging Facilities

• Autorzy: Zarębski P. , Borzyszkowski J. , Marczak M.

Warianty tytułu

PL

Rozwój zrównoważony a turystyka. Przykład inwestycji związanych z instalacją kolektorów słonecznych w nadmorskich obiektach noclegowych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

PL

Autorzy niniejszego opracowania przyjęli za cel główny analizę możliwości wykorzystania energii słonecznej przez obiekty świadczące usługi noclegowe zlokalizowane w pasie nadmorskim. Przyjęto hipotezę, która zakłada, iż zastosowanie bezemisyjnych rozwiązań w postaci kolektorów słonecznych szczególnie w obiektach turystycznych może być ważnym czynnikiem realizacji idei rozwoju zrównoważonego turystyki. Na potrzeby weryfikacji hipotezy podjęto próbę odpowiedzi na szereg pytań dotyczących istoty zrównoważonego rozwoju w turystyce, poziomu natężenia ruchu turystycznego w gminach nadmorskich, emisji gazów cieplarnianych przez obiekty turystyczne, a także możliwości wykorzystania urządzeń do produkcji energii takich, jak kolektory słoneczne. Przyjęty cel badawczy wymagał w pierwszej kolejności zbadania natężenia ruchu turystycznego. Do badań wybrano turystyczne obiekty sezonowe zlokalizowane w gminach graniczących z Morzem Bałtyckim. W następnej kolejności wykonano analizę wielkość emisji CO₂ oraz zużycia energii i ciepłej wody. Na tym etapie wykorzystano wskaźniki dostępne w literaturze. Dane liczbowe dotyczące liczby miejsc noclegowych w gminach nadmorskich pozyskano z Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego. Do określenia zużycia wody w obiektach noclegowych przyjęto wartości zgodnie normą zużycia wody w Polsce, Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody (Dz. U. Nr 8, poz. 70); przyjęto, iż 90% zużytej wody, to woda ciepła powyżej 40°C. Ocenę uwarunkowań wykorzystania energii słonecznej w obiektach turystycznych wykonano w oparciu o średnie wartości promieniowania dziennego w poszczególnych miesiącach w Europie Środkowo-Wschodniej oraz zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową. Przeprowadzone badania pozwoliły na sformułowanie następujących wniosków. 1. Turystyka zrównoważona nawiązuje bezpośrednio do idei ekorozwoju lub rozwoju zrównoważonego stąd koncentruje się równorzędnie obok spraw gospodarczych i społecznych również na problemach ochrony środowiska, w tym emisji gazów cieplarnianych. Usługi bytowe, które oferują obiekty noclegowe wymagają dużego zaangażowania energii stąd ważnym jest poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań ukierunkowanych na niskoemisyjność gazów cieplarnianych przy produkcji energii. 2. Baza noclegowa w Polsce charakteryzuje się dużą koncentracją usług noclegowych, co szczególnie dotyczy pasa nadmorskiego, w którym zlokalizowane jest 25% miejsc noclegowych w skali kraju. Dodatkowo regiony nadmorskie są głównie odwiedzane w miesiącach letnich, tj. lipcu oraz sierpniu, co powoduje duże natężenie ruchu turystycznego i zapotrzebowania na energię w relatywnie krótkim czasie. 3. Wykorzystanie energii w obiektach turystycznych jest zróżnicowane ze względu na typ obiektu i rodzaj świadczonych usług. Najwyższe zużycie energii występuje w obiektach hotelarskich, natomiast najmniejsze w przypadku kempingów i pól namiotowych. Przekłada się to na emisję CO₂, która powstaje przy produkcji energii na potrzeby obsługi turystów. Oszacowano, iż łączna emisja CO₂ w obiektach noclegowych gmin nadmorskich w przeciągu roku wynosi 188,7 tys. ton. 4. Jednym z głównych czynników determinujących zapotrzebowanie na energię o obiektach noclegowych jest ciepła woda użytkowa. Do podgrzewania tej wody można zastosować kolektory słoneczne. Przeprowadzona analiza wykazała, iż w przypadku obiektów sezonowych uzyskuje się najwyższą sprawność urządzenia i efektywność produkcji ciepła w stosunku do powierzchni kolektorów. 5. Inwestycje związane z instalacją kolektorów słonecznych mogą wpłynąć na oszczędności energii oraz ograniczą emisję CO₃ w regionach turystycznych, co stanowi istotny wkład w rozwój zrównoważony turystyki, jak również rozwój zrównoważony regionu. Zawarta w niniejszym artykule analiza może stanowić wstęp do szerszych badań, uwzględniających aspekt krajowy oraz międzynarodowy, przykładowo odnoszący się do wszystkich krajów bałtyckich. W przypadku tego pierwszego, badania mogłyby się odnosić do kompleksowych następstw analizowanego zjawiska, m.in. w kontekście bilansu energetycznego Polski.

Słowa kluczowe

EN

tourism; sustainable development; sustainable tourism; solar collectors

PL

turystyka; rozwój zrównoważony; turystyka zrównoważona; kolektory słoneczne

• Wydawca: Politechnika Koszalińska
• Czasopismo: Rocznik Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2015
• Tom: Tom 17, cz. 1
• Strony: 143--164
• Opis fizyczny: Bibliogr. 45 poz., tab.

Twórcy

autor

Zarębski P.

• Institute of Rural and Agricultural Development PAS, Warszawa

autor

Borzyszkowski J.

• Koszalin University of Technology

autor

Marczak M.

• Koszalin University of Technology

Bibliografia

• 1. Angelevska-Najdeska K., Rakicevik G.: Planning of sustainable tourism development. Procedia – Social and Behavioral Sciences. 44 (2012).
• 2. Ayuso A.: Comparing voluntary policy instruments for sustainable tourism: The experience of the Spanish hotel sector. Journal of Sustainable Tourism. 15 (2007).
• 3. Bohdanowicz P.: Turystyka a świadomość ekologiczna. WydawnictwoAdam Marszałek. Toruń 2006.
• 4. Bramwell B., Lane, B.: Sustainable tourism: an evolving global approach.Journal of Sustainable Tourism. 1(1) (1993).
• 5. Cernat L., Gourdon J.: Paths to success: Benchmarking cross-countrysustainable tourism. Tourism Management. 33 (2012).
• 6. Chochowski A.: Energia słoneczna, w: Zarządzanie w energetyce. (red.) A. Chochowski, F. Krawiec. DIFIN. Warszawa 2008.
• 7. Cottrell S.P., Vaske J.J., Roemer J.M.: Resident satisfaction with sustainable tourism: The case of Frankenwald Nature Park, Germany. Tourism Management Perspectives. 8 (2013).
• 8. Davenport J., Davenport J.L.: The impact of tourism and personal leisure transport on coastal environments: a review. Estuarine Coastal and Shelf Science. 67(2) 2006.
• 9. Dubois G., Peeters P., Ceron J.-P., Gössling S.: The future tourism mobility of the world population: Emission growth versus climate policy. Transportation Research Part A. 45 (2011).
• 10. Dwyer L., Forsyth P., Rao P.: The price competitiveness of travel and tourism: a comparison of 19 destinations. Tourism Management. 21 (2000).
• 11. Dwyer L., Forsyth P., Spurr, R.: Evaluating tourism’s economic effects: New and old approaches. Tourism Management. 25 (2004).
• 12. Ekinci M.B.: The Cittaslow philosophy in the context of sustainable tourism development; the case of Turkey. Tourism Management. 41 (2014).
• 13. Energia ze źródeł odnawialnych w 2011 roku. GUS. Warszawa 2012.
• 14. Garrod B., Fyall A.: Beyond the rhetoric of sustainable tourism? Tourism Management. 19(3) (1998).
• 15. Gössling S.: Ecological footprint analysis as a tool to assess tourism sustainability. Ecological Economics. 43(2–3) (2002).
• 16. International Conference of Environment Ministers on Biodiversity and Tourism. The Berlin declaration on biological diversity and sustainable tourism. Berlin. Germany. United Nations 1997.
• 17. IPCC.: Climate change 2007: mitigation of climate change. IPCC fourth assessment report, working group III. International Panel on Climate Change. Geneva 2008.
• 18. Jabłoński W., Wnuk J.: Zarządzanie odnawialnymi źródłami energii. Aspekty ekonomiczno-techniczne. Wyższa Szkoła Humanitas, Sosnowiec 2009.
• 19. Kamieniecka J.: Ekopolityka w turystyce, Raport o zmianach możliwych i potrzebnych. Warszawa 1998.
• 20. Kilipiris F., Zardava S.: Developing sustainable tourism in a changing environment: issues for the tourism enterprises (travel agencies and hospitality enterprises). Procedia – Social and Behavioral Sciences. 44 (2012).
• 21. Kiryluk H., Borkowska-Niszczota M.: Turystyka zrównoważona w: Zarządzanie turystyką na obszarach przyrodniczo cennych. (red) B. Poskrobko. Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Białymstoku 2005.
• 22. Lee J.W., Brahmasrene T.: Investigating the influence of tourism on economic growth and carbon emissions: Evidence from panel analysis of the European Union. Tourism Management. 38 (2013).
• 23. Liu Z.H.: Sustainable tourism development: a critique. Journal of Sustainable Tourism. 11(6) (2003).
• 24. Liu J., Feng T., Yang X.: The energy requirements and carbon dioxide emissions of tourism industry of Western China: a case of Chengdu city. Renewable& Sustainable Energy Reviews. 15 (2011).
• 25. Majewski J.: Agenda 21. Polska Gazeta Turystyczna. 10, 12 (1999).
• 26. McKercher B.: The unrecognized threat to tourism: can tourism survive 'sustainability'? Tourism Management (1993).
• 27. Niezgoda A.: Rola różnych koncepcji i form rozwoju turystyki w dążeniu do celów rozwoju zrównoważonego. Turyzm. 18/2 (2008).
• 28. Ogrodniczuk J., Węglarz A., Kamieniecka J.: Energia w obiekcie turystycznym. Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju. Warszawa 2010.
• 29. Piecuch I., Piecuch T.: Environmental Education and Its Social Effects. Rocznik Ochrona Środowiska (Annual Set The Environment Protection). 15, 192–212 (2013).
• 30. Rempel J.M.: Sustainability in coastal tourism: pursuing the causal nexus. TILTAI, Klaipeda 2009.
• 31. Robson J., Robson I.: From shareholders to stakeholders: critical issues for tourism marketers. Tourism Management. 17(7) (1996).
• 32. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 stycznia 2002 r. w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody. (Dz. U. Nr 8, poz. 70).
• 33. Scott D., Peeters P., Gössling S.: Can tourism deliver its “aspirational” greenhouse gas emissions reduction targets? Journal of Sustainable Tourism. 18(3) (2010).
• 34. Sörensson A., Friedrichs Y.: An importance-performance analysis of sustainable tourism: A comparison between international and national tourists. Journal of Destination Marketing & Management. 2 (2013).
• 35. Swarbrooke J.: Distribution channels: ethics and sustainability. In: D. Buhalis, & E. Laws (Eds.), Tourism Distribution Channels Practice, Issues and Transformations. London: Continuum 2001.
• 36. Tańczuk M., Zając D.: Ocena możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii w gospodarce energetycznej Gminy Miasta Sopotu, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości wykorzystania energii odnawialnej pozyskiwanej na bazie biomasy glonowej. Opole 2011.
• 37. Tourism and Environment. Council of Europe. Strasbourg 1997.
• 38. Tyrväinen L., Uusitalo M., Silvennoinen H., Hasu E.: Towards sustainable growth in nature-based tourism destinations: Clients’ views of land use options in Finnish Lapland. Landscape and Urban Planning. 122 (2014).
• 39. United Nations Environment Programme (UNEP) and World Tourism Organisation (WTO). Making tourism more sustainable: A guide for policymakers 2005.
• 40. UNWTO.: Climate change and tourism: Responding to global challenges. Madrid, Spain 2008.
• 41. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne. Dz. U. z 2012, poz. 1059.
• 42. Van den Born R.J.G., Lenders R.H.J., de Groot W.T., Huijsman, E.: The new biophilia: An exploration of visions of nature in Western countries. Environmental Conservation. 28 (2001).
• 43. Van Engelenburg B.C.W., Van Rossum T.F.M., Blok K., Vringer K.: Calculating the energy requirements of household purchases: a practical step-by-step method. Energy Policy. 21(8) (1994).
• 44. WCED.: Our Common Future, ed. Gro Harlem Brundtland. Nairobi. United Nations Environment Programme 1987.
• 45. Zaręba D.: Ekoturystyka. Wyzwania i nadzieje. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2000.