"Piękno nieoczywiste". Rola miejskich nieużytków w kształtowaniu nowej kategorii parków miejskich

• Autorzy: Jakubowski K.

Warianty tytułu

EN

"Unapparent beauty". The role of urban wastelands for the shaping of a new category of city parks

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Poszukiwanie nowej formy przestrzennej i estetycznej terenów silnie przekształconych, nieużytków urbanistycznych i zieleni nieurządzonej uwzględnia ich współczesną funkcję społeczną i środowiskową, w tym zachodzące spontanicznie procesy przyrodnicze. W wielu europejskich miastach dąży się do ochrony niezagospodarowanych przestrzeni oraz ich udostępnienia społecznościom miejskim w granicach nienaruszających uwarunkowań środowiska. Postulat zachowania naturalnego charakteru terenów niezorganizowanych znajduje nowe uzasadnienie w obrębie nowo powstających parków i osiedli.

EN

The quest for spatial and aesthetic form for strongly transformed areas, urban wastelands and non-arranged green areas accounts for their modern social and environmental function, including spontaneous natural processes. Many European cities aim at protecting undeveloped space and rendering it available to urban communities without compromising natural conditions. Newly created parks and residential estates are places where the idea to preserve natural character of unorganised areas can become reality.

Słowa kluczowe

PL

bioróżnorodność; biotopy kolejowe; czwarta przyroda; sukcesja ekologiczna; tereny zieleni nieurządzonej; udostępnienie; rozwój zrównoważony

EN

biodiversity; ecological succession; railway biotopes; Nature of Fourth Kind; public access; undeveloped green space areas; sustainable development

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 24/2
• Strony: 145--162
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., rys., tab., zdj.

Twórcy

autor

Jakubowski K.

• Politechnika Krakowska, Wydział Architektury, Instytut Architektury Krajobrazu, Zakład Kompozycji i Planowania Krajobrazu (A-82)

Bibliografia

• [1] Dunnet N., Hitchmough (ed.), The Dynamic Landscape: Design, Ecology and Management of Naturalistic Urban Planting, New York, Routledge 2004, ISBN 978-0415-43810-0.
• [2] Gandy M., O „miejskim metabolizmie” na nowo. Woda, przestrzeń i nowoczesne miasto, w: Miasto-Zdrój. Architektura i programowanie zmysłów, Warszawa, Fund. Bęc Zmiana 2013, s. 339–360.
• [3] Hansen R., Równoważenie rozwoju urbanistycznego z ochroną bioróżnorodności na miejskich terenach niezurbanizowanych, Fundacja Sendzimira, Zrównoważony rozwój – Zastosowania. Poradnik Przyroda w mieście – rozwiązania 2013, nr 4, s. 124–131.
• [4] Happach M., Ścieżka rekreacyjna nad Wisłą, Architektura-Murator 2014, nr 9 (240), s. 72–77.
• [5] Hopkins J., Neal P., The Making of the Queen Elisabeth Olympic Park, John Wiley & Sons 2013, ISBN 978-1-119-94069-2.
• [6] Jakubowski K., Niekonwencjonalne formy współpracy międzysektorowej w kształtowaniu zieleni miejskiej na przykładzie Londynu, Fundacja Sendzimira, Zrównoważony rozwój – Zastosowania. Poradnik Przyroda w mieście – rozwiązania 2013, nr 4, s. 87–97.
• [7] Jakubowski K., Potrzebujemy nowego myślenia o zieleni w mieście, Gazeta Wyborcza (Kraków) z 25.07.2014, s. 12–14.
• [8] Jakubowski K., Pozytywne przemiany krajobrazowe w terenach poprzemysłowych. Rola czynnika przyrodniczego w kreacji i odzyskiwaniu przestrzeni publicznych w miastach, w: Innowacyjne rozwiązania rewitalizacji terenów zdegradowanych, Katowice, Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych 2014, s. 181–194.
• [9] Jakubowski K., Systemy terenów zieleni kanwą ekologicznego rozwoju miasta. Przyrodnicza jakość projektowania na przykładzie London Wetland Centre, Przestrzeń i Forma 2013, nr 19, s. 249–262.
• [10] Jorgensen A., Keenan R. (ed.), Urban Wildscapes, New York, Routledge 2012, ISBN 978-0-415-58106-6 (pbk).
• [11] Kendle T., Forbes S., Urban Nature Conservation. Landscape Management in the Urban Countryside, London–New York, Taylor & Francis 1997, ISBN 0-419-193000-6.
• [12] Kosiński W., Aeroplany i fortyfikacje – krajobrazy odzyskane, Nasza Politechnika 2004, 1, s. 31–32.
• [13] Kowarik I., Cities and wilderness. A new perspective, International Journal of Wilderness 2013, vol 19 (3), p. 32–36.
• [14] Kühn N., Intentions for the Unintentional Spontaneous Vegetation as the Basis for Innovative Planting Design in Urban Areas, Journal of Landscape Architecture 2006, vol. 1, iss. 2, p. 46–53.
• [15] Lachmund J., Greening Berlin. The Co-Production of Science, Politics, and Urban Nature, Cambridge–Massachusetts–London, The MIT Press 2013, ISBN 978-0-262-01859-3.
• [16] Miasto Zabrze, Rekultywacja terenów w rejonie rzeki Bytomki na obszarze gminy Zabrze, http://www.rekultywacjabytomki.pl/o-projekcie.html, dostęp 25.04.2015.
• [17] Miłosz Z., Regeneracja czy rewitalizacja miejskiej przestrzeni publicznej?, Przestrzeń i Forma 2011, nr 15, s. 163–178.
• [18] Oxford Dictionaries Online (wersja internetowa), http://oxforddictionaries.com, dostęp 21.04.2015.
• [19] Pawlaczyk P., Jermaczek A., Poradnik lokalnej ochrony przyrody, wyd. 4, Świebodzin, Wydaw. Klubu Przyrodników 2009, ISBN 978-83-87846-68-8.
• [20] Rostański K., Efemeryczny Park Górnośląski – nowy wymiar nieużytków miejskich, Czasopismo Techniczne. Architektura 2007, R. 104, z. 5-A, s. 77–79.
• [21] Staniewska A., Parkowy krajobraz Krakowa – drzemiący potencjał, Przestrzeń i Forma 2014, nr 21, s. 483–489.
• [22] Sudnik-Wójcikowska B., Rośliny synantropijne, Warszawa, Multico 2011, ISBN 978-83-7073-514-2.
• [23] Uniwersalny słownik języka polskiego PWN (wersja elektroniczna), 2.0, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN 2006.
• [24] Wielgus K., Myczkowski Z., Krajobrazy zaniechane, Czasopismo Techniczne. Architektura 2007, R. 104, z. 5-A, s. 179–181.
• [25] https://gardeneats.files.wordpress.com /2011/08/garden-eats-high-line-nyc.jpg, dostęp 20.04.2015.
• [26] https://urbantimes.co/ 2012/04/brooklyn-the-high-line/2012_03nature-and-industry-on-thehigh-line-w-border/, dostęp 20.04.2015.