Wykorzystanie przezczaszkowej sonografii dopplerowskiej z kontrastem do diagnostyki przetrwałego otworu owalnego u nurków

Dziewiatowski, Krzysztof; Siermontowski, Piotr

doi:10.2478/phr-2019-0008

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Wykorzystanie przezczaszkowej sonografii dopplerowskiej z kontrastem do diagnostyki przetrwałego otworu owalnego u nurków

Autorzy

Dziewiatowski Krzysztof , Siermontowski Piotr

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.2478/phr-2019-0008

Warianty tytułu

Detection of patent foramen ovale with contrast enhanced transcranial doppler at divers

Języki publikacji

PL EN

Abstrakty

Przetrwały otwór owalny (PFO) jest występującym u około 25 % dorosłej populacji wariantem anatomicznym polegającym na utrzymywaniu się połączenia między prawym i lewym przedsionkiem serca. O ile w większości przypadków nie ma on znaczenia klinicznego, to u części ludzi może dochodzić do przecieku żylno tętniczego, prowokowanego wzrostem ciśnienia w klatce piersiowej (na przykład kaszel, kichanie, dźwiganie ciężarów). W takim przypadku dojść może do wystąpienia paradoksalnej zatorowości i przedostawania się z krążenia żylnego do tętniczego materiału zatorowego wywołującego udary niedokrwienne mózgu. Materiał ten mogą stanowić np. pęcherzyki gazu występujące w chorobie dekompresyjnej. Złotym standardem w wykrywaniu PFO jest przezprzełykowa echokardiografia z dożylnym podaniem kontrastu (TEE), której czułość i specyficzność w diagnostyce PFO sięga 94%-100%. TEE jest jednak badaniem inwazyjnym, które niesie ze sobą potencjalnie niebezpieczne działania niepożądane. Alternatywą dla TEE jest przezczaszkowa sonografia dopplerowska z kontrastem (c-TCD). Jako metoda znacznie mniej inwazyjna niż TEE, tania, bezpieczna oraz cechująca się bardzo wysoką czułością i specyficznością (odpowiednio 97% i 93%), może w znaczący sposób poprawić wykrywanie przypadków PFO z przeciekiem żylno – tętniczym oraz umożliwić przesiewowe badania nurków i kandydatów na nurków.

Patent foramen ovale (PFO) is a condition present in 25% of the adult population. It is a remnant of fetal foramen ovale which allows blood to pass from the right to the left atrium, bypassing the fetal lungs. In majority adults it does not have any clinical significance, but in some people it may allow shunting of venous blood into the left atrium (right – left – shunt or RLS), circumventing the lung filter, especially during sneezing, cough, lifting heavy equipment. Is such case, PFO may be a route for venous emboli or gas bubbles from veins to the arterial system. It is known as a paradoxical embolism and may be cause of ischaemic stroke or neurologic decompression sickness (DCI), inner-ear DCI and cutis marmorata. Transesophageal echocardiography is considered as a reference standard in detection of intracardial shunts. Its sensitivity and specificity ranges between 94%-100%. However, TEE is an invasive examination with potentially serious side effects. An alternative examination in RLS detection is contrast enhanced Transcranial Doppler (the bubble study or c-TCD). In comparison to TEE, Transcranial Doppler is not invasive, relatively not expensive and save technique. With its high sensitivity and specificity in detection of PFO, 97% and 93% respectively, it may improve detection of RLS and allow to conduct screening examination for PFO in divers.

Słowa kluczowe

przetrwały otwór owalny nurkowanie przeciek tętniczo – żylny paradoksalna zatorowość choroba dekompresyjna przezczaszkowa ultrasonografia dopplerowska

persistent foramen ovale scuba diving right-to-left shunt paradoxical embolism decompression sickness transcranial doppler ultrasonography

Wydawca

Polskie Towarzystwo Medycyny i Techniki Hiperbarycznej

Czasopismo

Polish Hyperbaric Research

Rocznik

2019

Tom

nr 2(67)

Strony

93--102

Opis fizyczny

Bibliogr. 27 poz., rys.

Twórcy

autor

Dziewiatowski Krzysztof

kdziewiatowski@poczta.onet.pl

Oddział Udarowy 7 Szpital Marynarki Wojennej ul. Polanki 117 80-305 Gdańsk

autor

Siermontowski Piotr

Zakład Technologii Prac Podwodnych Akademii Marynarki Wojennej, Gdynia
Zakład Medycyny Morskiej i Hiperbarycznej Wojskowy Instytut Medyczny, Gdynia

Bibliografia

1. Hagen PT , Scholz DG, Edwards WD. Incidence and size of patent foramen ovale during the first 10 decades of life: an autopsy study of 965 normal hearts. Mayo. Clin. Proc . 1984; 59:17–20. DOI: 10.1016/S0025-6196(12)60336-X;
2. Anderson RH, Webb S, Brown NA et al. Development of the heart: (2) Septation of the atriums and ventricles. Heart 2003; 89: 949–958, DOI 10.1136/heart.89.8.949;
3. Halperin JL, Fuster V, Patent foramen ovale and recurrent stroke: another paradoxical twist. Circulation 2002; 105: 2580–2582.doi.org/10.1161/01.CIR.0000020353.63751.2F;
4. Webster MW, Chancellor AM, Smith HJ et al. Patent foramen ovale in young stroke patients. lancet 1988; 2: 11–12. DOI: 10.1016/s0140-6736(88)92944-3;
5. Lamy C, Giannesini C, Zuber M et al. Clinical and imaging findings in cryptogenic stroke patients with and without patent foramen ovale: the PFOASA Study. Atrial Septal Aneurysm. Stroke 2002; 33: 706-711. DOI: 10.1161/hs0302.104543;
6. Homma S, Messé SR, Rundek T, Sun YP, Franke J, Davidson K, et al. , Patent Foramen Ovale, Nat Rev Dis Primers, 2016 Jan 21;2:15086. DOI: 10.1038/nrdp.2015.86;
7. Wilmshurst PT, Ellis BG, Jenkins BS. Paradoxical gas embolism in scuba diver with an atrial septal defect. Brit Med J1986;293:1277.DOI: 10.1136/bmj.293.6557.1277;
8. Guenzani S, Mereu D, Messersmith M, Olivari D. Arena M, Spano A, Inner-ear decompression sickness in nine trimix recreational divers. Diving Hyperb Med. 2016 Jun;46(2):111-6;
9. Vann RD, Butler FK, Mitchell SJ, Moon RE, Decompression Illness. Lancet. 2011. 2011 Jan 08;77(9760):153-64, DOI: 10.1016/S0140-6736(10)61085-9;
10. Schwerzmann M, Seiler C, Lipp E et al. Relation between direlectly detected patent foramen ovale and ischaemic brain lesions in sport divers. Ann Intern Med 2001; 134:21-4, DOI: 10.7326/0003-4819-134-1-200101020-00009;
11. González-Alujas T at al, Diagnosis and Quantification of Patent Foramen Ovale. Which Is the Reference Technique? Simultaneous Study With Transcranial Doppler, Transthoracic and Transesophageal Echocardiography., Rev Esp Cardiol. 2011;64(2):133-139, DOI: 10.1016/j.rec.2010.10.014;
12. Flaschkampf F, Decoodt P, Fraser A et al. Subgroup on Transesophegeal Echocardiography and Valvular Heart Disease; Working Group on Echocardiography of the European Society of Cardiology. Recommendations for performing transoesophageal echocardiography. Eur. J. Echocardiogr. 2001; 2: 8-21;
13. Flaschkampf F, Badano L, Daniel W et al. Recommendations for transoesophageal echocardiography — update 2010. Eur. J. Echocardiogr. 2010; 11: 557-576. DOI: 10.1093/ejechocard/jeq057;
14. Palazzo P, Ingrand P, Agius P, Belhadj Chaidi R, Neu JP, Transcranial Doppler to detect right-to-left shunt in cryptogenic acute ischaemic stroke. Brain and Behavior. 2019;9:e01091. DOI.org/10.1002/brb3.1091;
15. Szyszka A, Płońska−Gościniak E, Kasprzak JD, Gąsior Z, Tomasz Kukulski T, Gackowski A, et al., Rekomendacje 2011 Sekcji Echokardiografii Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczące zastosowania echokardiografii przezprzełykowej w praktyce klinicznej, Kardiologia Polska 2011; 69, 7: 755–760., Polish [Recommendations of the Echocardiography Working Group of the Polish Cardiac Society for transesophageal echocardiography use in clinical practice 2011];
16. Mojadidi MK, Roberts SC, Winoker JS, Romero J, Goodman-Meza D, Gevorgyan R, et al. Accuracy of Transcranial Doppler for the Diagnosis of Intracardiac Right-to-Left Shunt: A Bivariate Meta-Analysis of Prospective Studies, JACC: Cardiovascular Imaging,, Volume 7, Issue 3, March 2014, Pages 236-250, DOI.org/10.1016/j.jcmg.2013.12.011;
17. Alexandrov A, Joseph M, Transcranial Doppler: An Overview of its Clinical Applications. The Internet Journal of Neurosurgery. 2000 Volume 1 Number 1, http://ispub.com/IJNS/1/1/12180;
18. Jauss M, Zanette E (2000). Detection of right- to- left shunt with ultrasound contrast agent and transcranial Doppler sonography. Cerebrovasc Dis 2000;10:490–496, DOI. org/10.1159/000016119;
19. Kozera G, Nyka WM, Próba TCD na PFO — znaczenie kliniczne i ograniczenia, Polski Przegląd Neurologiczny, 2008, tom 4, supl. A. Polish [PFO detection with use of transcranial Doppler. — clinical value and limitations];
20. Bove AA, Moon RE, Patent Foramen Ovale - Is It Important to Divers? https://www.diversalertnetwork.org/medical/articles/Patent_Foramen_Ovale_Is_It_Important_to_Divers;
21. Bove AA. Risk of decompression sickness with patent foramen ovale. Undersea Hyperb Med 1998;25:175–8;
22. Garmonpre P. The medical risk of underwater diving and their control. Internat Sport Med Journal 2006:1-15, https://hdl.handle.net/10520/EJC48585;
23. Torti S.R., Billinger M., Schwerzmann M., Vogel R., Zbinden R., Windecker S., Seiler C., Risk of decompression illness among 230 divers in relation to the presence and size of patent foramen ovale, European Heart Journal, Volume 25, Issue 12, 1 June 2004, Pages 1014–1020, DOI: 10.1016/j.ehj.2004.04.028;
24. Sykes O, Clark JE. Patent foramen ovale and scuba diving: a practical guide for physicians on when to refer for screening. Extrem Physiol Med. 2013 Apr 1;2(1):10. DOI:10.1186/2046-7648-2-10; 2019 Vol. 67 Issue 2
25. Smart D, Mitchell S, Wilmshurst P, Turner M, Banham N. Joint position statement on persistent foramen ovale (PFO) and diving. South Pacific Underwater Medicine Society (SPUMS) and the United Kingdom Sports Diving Medical Committee (UKSDMC). Diving Hyperb Med. 2015 Jun;45(2):129-31;
26. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 września 2007 r. w sprawie warunków zdrowotnych wykonywania prac podwodnych, Dz.U. 2007 nr 199 poz. 1440,
27. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 lutego 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków zdrowotnych wykonywania prac podwodnych, Dz.U. 2011 nr 40 poz. 211.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-e74c4792-6600-4e78-9560-cc57c44d08b5