Atoll garnets in "achtarandite" serpentinites: morphology, composition and mode of origin

• Autorzy: Galuskina Irina , Galuskin Evgeny , Włodyka Roman , Dzierżanowski Piotr , Wrzalik Roman

Identyfikatory

DOI

10.2478/v10002-007-0022-9

Warianty tytułu

Granaty atolowe w serpentynitach „achtarandytowych”: morfologia, skład i sposób występowania

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Atoll garnets in aposkarn serpentinite from the Wiluy River, Republic of Sakha-Yakutia, Russia, have the classic form comprising a garnet core, an intermediate zone filled with chlorite-group minerals and an outer garnet atoll. The core of an illustrated example is complexly zoned from schorlomite to grossular-andradite. Morphologically, the core is a rhombic dodecahedral crystal. The atoll crystallized as a tetragon-trisoctahedron with minor rhombic dodecahedron faces and is composed of hibschite and "hydroandradite". The atoll garnet formed as the result of selective dissolution and substitution by chlorite of an internal hibschite zone with columnar structure that became unstable under new conditions of crystallization. The pattern of dissolution traces defects in the garnet crystal. The growth of the atoll garnets reflects the main stages in the evolution of the Wiluy deposit itself and is associated with the development of the Siberian traps.

PL

Granaty atolowe z aposkarnowych serpentynitów znad rzeki Wiluj (Republika Sacha-Jakucja, Rosja), mają klasyczną budowę, obejmującą jądro zbudowane z granatu, strefę pośrednią zbudowaną z hydrogranatu. Strefa wewnętrzna (jądro) opisanej próbki wykazuje kompleksową budowę strefową, a granaty mają skład ewoluujący od schorlomitu do grossularu-andradytu. Granaty te są wykształcone jako dwunastościany rombowe. Granaty budujące strefę atolową wykrystalizowały jako dwudziestoczterościany deltoidowe z podrzędnie rozwiniętymi ścianami dwunastościanu rombowego i składają się z hibschytu i „hydroandradytu”. Powstanie granatów atolowych odzwierciedla główne stadia rozwoju skał stanowiska wilujskiego. Granaty te występują w obrębie metasomatycznie zmienionych, krzemionkowo-węglanowych skał ordowickich, które jako ksenolit gigantycznych rozmiarów zostały zamknięte wewnątrz wielkiej, gabrowo-dolerytowej intruzji wieku triasowego, związanej z powstawaniem trapów syberyjskich. Granaty atolowe utworzyły się w wyniku selektywnego rozpuszczania hibschytu o budowie kolumnowej, który stał się niestabilny w nowych warunkach i został zastąpiony przez chloryt.

Słowa kluczowe

EN

atoll garnet; morphology; hibschite; Raman spectroscopy; serpentinite; Wiluy River; Russia

PL

granaty atolowe; morfologia; serpentynity; rzeka Wiluj; Rosja

• Wydawca: Mineralogical Society of Poland
• Czasopismo: Mineralogia
• Rocznik: 2007
• Tom: Vol. 38, iss. 2
• Strony: 139--150
• Opis fizyczny: Bibliogr. [17] poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Galuskina Irina

• Faculty of Earth Sciences, University of Silesia, ul. Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec, Poland

autor

Galuskin Evgeny

• Faculty of Earth Sciences, University of Silesia, ul. Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec, Poland

autor

Włodyka Roman

• Faculty of Earth Sciences, University of Silesia, ul. Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec, Poland

autor

Dzierżanowski Piotr

• Mineralogy and Petrology, Institute of Geochemistry, Al. Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa, Poland

autor

Wrzalik Roman

• Institute of Physics, University of Silesia, ul. Uniwersytecka 4, 40-007 Katowice, Poland

Bibliografia

• AMTHAUER, G., ROSSMAN, G. R., 1998: The hydrous component in andradite garnet. American Mineralogist 83, 835-840.10.2138/am-1998-7-815.
• ARMBRUSTER, T., LAGER, G. A., 1989: Oxygen disorder and the hydrogen position in garnet-hydrogarnet solid solutions. European Journal of Mineralogy 1, 363-369.10.1127/ejm/1/3/0363.
• ASKHABOV, A. M., 1979: Regeneration of crystals. Nauka, Leningrad, 176 pp. (in Russian).
• ATHERTON, M. P., EDMUNDS, W. M., 1966: An electron microprobe study of some zoned garnets from metamorphic rocks. Earth and Planetary Science Letters 1, 185-193.10.1016/0012-821X(66)90066-5
• BIRKETT, T. C., TRZCIENSKI, W. E. JR., 1984: Hydrogarnet, multi-site hydrogen occupancy in the garnet structure. Canadian Mineralogist 22, 4, 675-680.
• CHENG, H., NAKAMURA, E., KOBAYASHI, K., ZHOU, Z., 2007: Origin of atoll garnets in eclogites and implications for the redistribution of trace elements during slab exhumation in a continental subduction zone. American Mineralogist 92, 1119-1129.10.2138/am.2007.2343.
• COOPER, A. F., 1972: Progressive deformation of metabasic rocks from Haast Schist Group of southern New Zealand. Journal of Petrology 13, 457-492.10.1093/petrology/13.3.457.
• GALUSKIN, E. V., 2005: Minerały grupywezuwianu ze skał achtarandytowych (rzeka Wiluj, Jakucja). Szereg wiluit—wezuwian—Si-deficytowy wezuwian ("hydrowezuwian") [Minerals of the vesuvianite group from the achtarandite rocks (Wiluy River, Yakutia). Series of wiluite—vesuvianite—Si-deficient vesuvianite ("hydrovesuvianite"). Genesis of achtarandite rodingitoids. Manuscript, University of Silesia, Sosnowiec, 191 pp (In Polish with English abstract).
• GALUSKIN, E. V., GALUSKINA, I. O., 2002: Achtarandite — sponge hibschite pseudomorph after wadalite-like phase: internal morphology and mechanism of formation. Neues Jahrbuch für Mineralogie. Abhandlungen 178, 1, 63-74.10.1127/0077-7757/2002/0178-0063.
• GALUSKIN, E., GALUSKINA, I., WINIARSKA, A., 1995: Epitaxy of achtarandite on grossular — the key to the problem of achtarandite. Neues Jahrbuch für Mineralogie. Monatshefte 7, 306-320.
• GALUSKINA, I., GALUSKIN, E., SITARZ, M., 1998: Atoll hydrogarnet and mechanism of the formation of achtarandite pseudomorphs. Neues Jahrbuch für Mineralogie. Monatshefte 2, 49-62.
• GALUSKIN, E., GALUSKINA, I., DZIERŻANOWSKI, P., 2004: New natural phase MnTi2O4(OH)2xH2O with uncertain structure — indicator of sea floor metasomatism. Polskie Towarzystwo Mineralogiczne — Prace Specjalne (Mineralogical Society of Poland — Special Papers) 24, 157-160.
• GALUSKINA, I. O., GALUSKIN, E. V., DZIERŻANOWSKI, P., ARMBRUSTER, T., KOZANECKI, M., 2005: A natural scandian garnet. American Mineralogist 90, 1688-1692.10.2138/am.2005.1981.
• GALUSKIN, E., GALUSKINA, I., DZIERŻANOWSKI, P., 2006: Scandian garnet from Wiluy River, Sakha-Yakutia, Russian Federation — a potential new mineral species in the garnet group. Proceedings of the 19th General Meeting of the International Mineralogical Association, 304. Kobe, Japan.
• GALUSKINA, I. O., GALUSKIN, E. V., MENSHAGIN YU. V., BZOWSKA, G., SEKERIN, A. P., 2007a: Atoll chromspinels from serpentinites of Ospin-Kitoy massif, East Sayan. Proceedings of the International Conference "Ultrabasic-basic complexes of fold regions", 301-305. Irkutsk-Chernorud, Russia.
• GALUSKINA, I. O., GALUSKIN, E. V., ARMBRUSTER, T., PERTSEV, N. N., KADIYSKI, M., ZADOV, A., KISLOV, E. V., DZIERŻANOWSKI, P., WRZALIK, R., 2007b: Zr-bearing hydrogarnet in skarns with Ca-Ti-Zr-mineralization in carbonate xenolites of Dovyren massif, Nothern Pribaikalie. Proceedings of the International Conference "Ultrabasic-basic complexes of fold regions", 456-460. Irkutsk-Chernorud, Russia.
• GRIGORIEV, D. P., ZHABIN, A. G., 1975: Onotogenesis of minerals. Nauka, Moscow, 339 pp. (in Russian).