Uraz ciśnieniowy zatok w górnictwie podziemnym : analiza przypadku

• Autorzy: Panajew P.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0010.1628

Warianty tytułu

EN

Sinus pressure injury m the underground mining : case study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule omówiono przypadek barotraumy zatok przynosowych, zaistniały w warunkach kopalni podziemnej rud miedzi. Opisywane w literaturze tego typu przypadki są zazwyczaj powiązane z nurkowaniem lub lotnictwem. Barotrauma to połączenie dwóch greckich słów bóros - ciężar i trauma - rana, skaleczenie lub uraz. Na potrzeby nauk medycznych i ratownictwa został przyjęty synonim tego określenia - uraz ciśnieniowy (UC). Główną przyczyną wystąpienia UC zatok jest brak drożności jednego z przewodów łączących zatokę z nosem w trakcie nagłej zmiany ciśnienia atmosferycznego. W artykule przedstawiono przyczynę powstania urazu, przebieg leczenia i skutki zaistniałego wypadku. Podjęto ponadto próbę oszacowania ryzyka wystąpienia UC na trzech grupach osób potencjalnie narażonych na możliwość zaistnienia zdarzenia.

EN

A paranasal sinuses barotrauma case occurred in underground copper mine have been discussed in the paper. Basically, such cases have been usually described in published sources in relation to diving or aviation. Barotrauma is a combination of two Greek words; báros - burden and traúma - wound or injury. For the medical sciences and lifesaving a synonym pressure injury (PU) has been adopted. The main reason of PU occurrence is the lack of patency in one of the sinuses connecting the sinus to the nose during a sudden atmospheric pressure change. The cause of the injury, the course of medical treatment and the consequences of the arisen accident were described in the paper. Finally, an attempt of the PU risk occurrence has been assessed for the three groups of persons potentially vulnerable for such opportunity.

Słowa kluczowe

PL

uraz ciśnieniowy; zatoki przynosowe; górnictwo; ryzyko zawodowe

EN

pressure injury; paranasal sinus; mining; occupational risk

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
• Rocznik: 2017
• Tom: nr 7
• Strony: 12--15
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Panajew P.

• KGHM Polska Miedź S. A. O/ZG Polkowice-Sieroszowice

Bibliografia

• [1] Sobotta I. Atlas anatomii człowieka. Tom 3. Głowa, szyja i układ nerwowy. Elsevier, Urban & Partner, Wrocław 2012
• [2] Siermontowski P., Spałek E. Uraz ciśnieniowy zatok obocznych u nurków "Polish Hyperbaric Research” 2005,10,1:30-35
• [3] Klajman S., Dęga K., Torbus J., Wlazłowski Z. Wpływ wysokich ciśnień na obraz radiologiczny zatok szczękowych u nurków „Polish Hyperbark Research” 2015,53,4:75-80
• [4] Marmura M. J., Silberstein S. D. Headaches caused by nasal and paranasol sinus disease. „Neurologic clinics” 2014,32,2:507-523
• [5] Sawicki P, Burduk P., Dalke K., Orzechowska M., Kaźmierczak H. Ostre izolowane zapalenie zatoki klinowej - opis 4 przypadków „Otolaryngologia Polska” 2014,68:99-103
• [6] Wachnicka-Bąk A., Lipińska-Opałka A., Będzichowska A., Kalicki B., Jung A. Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych-jedno z najczęstszych zakażeń górnych dróg oddechowych. „Pediatria Medycyna Rodzinna” 2014,10,1:25-31
• [7] Fornal R., Kurzawa R., Błażowski Ł., Sak I. Nieżyt nosa - najważniejsze fenotypy i endotypy oraz zasady leczenia. „Alergia Astma Immunologia 2015,20,4:242-252
• [8] Salski W., Wiszniewska M., Salska A. Tymoszuk D., Walusiak-Skorupa J. Nieżyt nosa związany z pracą czy zawsze jest to choroba zawodowa? „Medycyna Pracy” 2016,67,6: 801-815
• [9] Franz R. M., Schutte P.C. Barometric hazards within the context of deep-level mining. „The Journal of The South African Institute of Mining and Metallurgy” 2005,105,7:387-389
• [10] Kawecki z., Hildebrand J. Transport szybowy. Piestrzyński A. (red.), Monografia KGHM Polska Miedź S.A. KGHM Cuprum, Lubin 2007
• [11] Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych. Dz.U. nr 139, poz. 1169
• [12] Rosiek E, Sikora M., Urbański J. Wyznaczanie ciśnienia powietrza w kopalniach LGOM. „Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej” 2000,87,28:93-101
• [13] Ustawa z dnia 30 października 2002 r. - O ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. T. jedn. Dz.U. z 2009 r. nr 167, poz. 1322
• [14] Kijewski P, Kubiak J., Gola S. Siarkowodór - nowe zagrożenie w górnictwie rud miedzi. Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk” 2012,83:83-95
• [15] Skoczyńska A., Gruszczyński L., Turczyn B., Ścieszka M., Wojakowska A., Pawłowski T., Schmidt E. ß-syntaza cystationiny (CBS), γ-liaza cystationiny (CSE) i oksydaza cytochromu C (COX) w surowicy górników kopalni miedzi potencjalnie narażonych na emisje siarkowodoru. „Medycyna Pracy” 2015,66,4:539 548
• [16] Stetkiewicz J. Siarkowodór Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego. „Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2011,70,4:97-117
• [17] Kowalczyk C. Jak ocenić ryzyko zawodowe? Państwowa Inspekcja Pracy, Główny Inspektorat Pracy, Warszawa 2010
• [18] Łastowiecka-Moras E., Bugajska J. Karty charakterystyki zagrożeń zawodowych jako użyteczne narzędzie pracy dla służby bhp. „Bezpieczeństwo Pracy. Nauka i Praktyka” 2013,496,1:28-30
• [19] Matuszewski K. Przyczyny wypadków przy pracy w górnictwie w aspekcie profilaktyki. „Bezpieczeństwo Pracy. Nauka i Praktyka” 2009,449,2:22-25

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).