Fizyczno-chemiczne aspekty zapewnienia spójności strukturalnej „zrównoważonego” płatowca : rozwój metod oceny stanu technicznego i zastosowanie metod sztucznej inteligencji

• Autorzy: Kustroń Kamila

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2024.12.31

Warianty tytułu

EN

Physicochemical aspects of structural integrity of a sustainable airframe : development of smart inspectability methods and application of artificial intelligence

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono problematykę spójności materiałów konstrukcyjnych i ich połączeń w aspekcie zapewnienia zdatności do lotu, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa lotniczego, ze szczególnym uwzględnieniem starzejącego się płatowca. Problematyka ta obejmuje rolę wiązań chemicznych stanowiących strukturę obiektu materialnego i ich wpływ na spójność strukturalną płatowca w losowych warunkach eksploatacji. Warunki eksploatacji charakteryzują się niepewnością. Wyniki badań dotyczące oceny stanu technicznego płatowca w odpowiedzi na warunki eksploatacji, symulowane w eksperymentach, cechują się niepewnością. Tego typu dane uzyskane w badaniach są predestynowane do zastosowania metod sztucznej inteligencji, w tym metod opartych na teorii zbiorów przybliżonych. Przedstawiono zalety wynikające z zastosowania metody opartej na tej teorii w ocenie inteligentnej inspekcji płatowca. Jest to metoda rozwojowa i ma duży potencjał poparty wynikami badań.

EN

A review, with 26 refs., concerning the problem of flaws occurrences in structure of airframe material while long-term operated withstand to airworthiness. The role of chem. bonds constituting the structure of a material object and their impact on the airframe operation process in random operating conditions characterized by uncertainty were discussed. The benefits of using a method based on artificial intelligence, including methods based on rough set theory were presented. The course of variability of the damage factor of one type of aircraft in the fleet of an air carrier during operation was presented.

Słowa kluczowe

PL

spójność strukturalna; wiązania chemiczne; płatowiec; projektowanie; eksploatacja; model niezawodnościowy; zdatność do lotu; podatność na ocenę stanu technicznego; sztuczna inteligencja

EN

structural integrity; chemical bonds; airframe; design; operation; maintenance; reliability model; airworthiness; smart inspectability; artificial intelligence

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2024
• Tom: T. 103, nr 12
• Strony: 1543--1547
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Kustroń Kamila

• Instytut Techniki Lotniczej i Mechaniki Stosowanej, Politechnika Warszawska, ul. Nowowiejska 24, 00-665 Warszawa

• https://orcid.org/0000-0001-7634-5847

Bibliografia

• [1] ICAO, 2024. Aviation safety’s contributions to the sustainable development goals (SDGS), https://www.icao.int/about-icao/aviation-development/SDGFR/SAF.pdf, dostęp 17.07.2024 r.
• [2] ICAO, 2022, Environmental Report, Innovation for a Green Transition, https://www.icao.int/environmental-protection/Documents/EnvironmentalReports/2022/ICAO%20ENV%20Report%202022%20F4. pdf, dostęp 01.02.2024 r.
• [3] IATA, 2023. Aircraft Technology Roadmap to 2050, https://www.iata.org/contentassets/8d19e716636a47c184e7221c77563c93/Technologyroadmap-2050.pdf, dostęp 02.04.2023 r.
• [4] Z. Pawlak, Int. J. Computer Infor. Sci. 1992, 11, 341, https://doi.org/10.1007/BF01001956.
• [5] Z. Pawlak, Osiągnięcia nauki i techniki. Kierunki rozwoju i metody, Konwersatorium Politechniki Warszawskiej, 2004, nr 5, 1, na podstawie odczytu: oai:bcpw.bg.pw.edu.pl:1949, dostęp 03.09.2024 r.
• [6] M. Składanek, Przegl. Kulturoznawczy 2011, nr 1(9), 37.
• [7] Z. Xuesong, C. Yongjun, H. Junling, Progr. Aerosp. Sci. 2018, 97, 22, https://doi.org/10.1016/j.paerosci.2018.01.001.
• [8] R. Dronskowski, Chemical bonding. From plane waves via atomic orbitals, De Gruyter, Berlin, Boston 2023, https://doi.org/10.1515/9783111167213.
• [9] A. Vlot, Glare: history of the development of a new aircraft material, Springer, 2001, doi:10.1007/0-306-48398-X.
• [10] L. Gao, Z. Li, S. Jiang, B. Xie, Compos. Struct. 2023, 323, 117449, https://doi.org/10.1016/j.compstruct.2023.117449.
• [11] B. Jingying, Y. Yan, W. Chen, C. Jing, Z. Gang, J. Bin, P. Xiaodong, P. Fusheng, J. Magnes. Alloys 2023, 11, 3609, https://doi.org/10.1016/j.jma.2023.09.015.
• [12] M. Woch, M. Kurdelski, M. Matyjewski, Eksploat. Niezawodn. 2015, 17, nr 3, 457, http://dx.doi.org/10.17531/ein.2015.3.18.
• [13] A. Hamdan i in., J. Adv. Mech. Eng. Appl. 2020, 2, nr 1, 1, doi.org/10.30880/jamea.2020.02.01.001.
• [14] A. Güemes, A. Fernandez-Lopez, A.R. Pozo, J. Sierra-Pérez, J. Compos. Sci. 2020, 4, 13, doi:10.3390/jcs4010013.
• [15] V. R. Gharehbaghi i in., Archiv. Comput. Methods Eng. 2021, 29, nr 4, 2209, doi.org/10.1007/s11831-021-09665-9.
• [16] H. Rocha i in., Eng. Struct. 2021, 237, 112231, doi.org/10.1016/j.engstruct.2021.112231.
• [17] V. Cusati, S. Corcione, V. Memmolo, Sensors 2021, 21, 6938, doi.org/10.3390/s21206938.
• [18] V. Cusati, S. Corcione, V. Memmolo, Sensors 2022, 22, 7316, doi.org/10.3390/s22197316.
• [19] D. M. G. Preethichandra, T. G. Suntharavadivel, P. Kalutara, P. L. Piyathilaka, U. Izhar, Sensors (Basel) 2023, 23, nr 19, 8279, doi:10.3390/s23198279.
• [20] K. Ranasinghe i in., Prog. Aerosp. Sci. 2022, 128, 100758, doi.org/10.1016/j.paerosci.2021.100758.
• [21] S. Khalid, J. Song, M. M. Azad, M. U. Elahi, J. Lee, S.-H. Jo, H. S. Kim, Mathematics 2023, 11, 3837, https://doi.org/10.3390/math11183837.
• [22] L. Yan, J. Rodriguez, K. Billon i in., J. Intel. Mater. Syst. Struct. 2023, 34, nr 7, 825, doi:10.1177/1045389X221121902.
• [23] J. Lewitowicz, K. Kustroń, J. KONBiN 2014, 30, nr 2, 47, doi:10.2478/jok-2014-0014.
• [24] W. Tian, J. H. Hodgkin, J. Appl. Polym. Sci. 2010, 115, nr 5, 2981, https://doi.org/10.1002/app.31394.
• [25] K. Kustroń, Polish Maritime Res. 2015, 22, nr 3, 75, doi:10.1515/pomr-2015- 0059.
• [26] K. Kustroń, [w:] Structural health monitoring 2021. Enabling next-generation SHM for cyber-physical systems (red. S. Farhangdoust, A. Guemes, F.-K. Chang), DEStech Publications, Inc. 2022, https://doi.org/10.12783/ shm2021/36354.