Ewolucja krajobrazu doliny Wieprza w Nadwieprzańskim Parku Krajobrazowym w XX wieku

• Autorzy: Kozieł Marcin

Warianty tytułu

EN

Landscape evolution of the River Wieprz valley in Nadwieprzański Landscape Park in the 20ht century

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki analiz zmian krajobrazu w dolinie Wieprz w granicach Nadwieprzańskiego Parku Krajobrazowego w ciągu ostatnich 100 lat. Wykorzystano szereg archiwalnych i współczesnych map topograficznych oraz ortofotomapy. Na podstawie zebranego materiału przedstawiono zmiany lesistości oraz stosunków wodnych oraz przeprowadzono szczegółową analizę zmian użytkowania terenu dla lat 1977-2005. Do badań szczegółowych wybrano dziesięć pól testowych reprezentujących trzy odcinki doliny Wieprza. Zastosowanie oprogramowania GIS pozwoliło na wyznaczenie głównych kierunków oraz tempa zmian jakie zachodzą w krajobrazie. W ciągu niespełna 30 lat w granicach wszystkich 10 pól testowych odnotowano spadek powierzchni gruntów ornych, przy jednoczesnym wzroście powierzchni zajmowanej przez las oraz łąki i pastwiska. Tempo zmian jest różne w każdym z trzech badanych odcinków. Największe zmiany powierzchniowe obserwowane są w południowej części Nadwieprzańskiego Parku Krajobrazowego.

EN

The paper presents the results of the analysis of landscape changes in the River Wieprz valley in Nadwieprzański Landscape Park over the past 100 years. For comparative studies a number of archival and contemporary topographic maps and orthophotomaps were used. Changes in forest cover and water conditions and a detailed analysis of changes in land use for the years 1977-2005 were worked out on the collected material. Ten test fields representing three sections of the River Wieprz valley were selected for the detailed research. Application of GIS software allowed to present the main directions and the pace of changes in the landscape of each section of the River Wieprz valley. In less than 30 years in all ten test fields, the decrease in arable land and the increase of woods, meadows and pastures areas were noticeable. The pace of change is different in each of the three test sections, as well as in each field test. The largest changes are observed in the southern part of Nadwieprzański Landscape Park.

Słowa kluczowe

PL

dolina Wieprza; użytkowanie terenu; GIS; Nadwieprzański Park Krajobrazowy

EN

land use; GIS; Nadwieprzański Landscape Park; Wieprz River valley

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2010
• Tom: nr 13
• Strony: 41--53
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., ryc., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kozieł Marcin

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Zakład Ochrony Środowiska, Instytut Nauk o Ziemi, Lublin, Polska

Bibliografia

• Elkie P. C., Rempel R. S., Carr A. P., 1999: Patch Analyst User’s Manual. A Tool for Quantifying Landscape Structure. NWST Technical Manual TM-002 (pdf).
• Harasimiuk M., Henkiel A., 1980: Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski 1:50 000, ark. Łęczna. Inst. Geol., Wyd. Geol., Warszawa; 1-72.
• Kondracki J., 2000: Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa, 1-440.
• Kozieł M., 2009: Uwarunkowania zmian struktury i funkcjonowania krajobrazu doliny Wieprza w Nadwieprzańskim Parku Krajobrazowym. Praca doktorska. Maszynopis. Zakład Ochrony Środowiska; 1-329.
• Maruszczak H., 1951: Stan i zmiany lesistości województwa lubelskiego w XIX i XX wieku. Annales UMCS, B, 5; 109-178.
• Matuszkiewicz J. M., 1993: Krajobrazy roślinne i regiony geobotaniczne Polski. Prace geograficzne IGiPZ PAN, 158; 1-107.
• Rafałowski K., Urban D., Łuczycka-Popiel A., 1995: Lasy i ekosystemy leśne. Plan ochrony Nadwieprzańskiego Parku Krajobrazowego. Etap 2, Diagnoza stanu i trendów. IGPiK Warszawa, ZZPiU Lublin; 56-68.
• Suryś D., 1991: Ocena stopnia antropogenizacji krajobrazu Nadwieprzańskiego Parku Krajobrazowego. Praca magisterska. Maszynopis. Zakład Geologii i Ochrony Litosfery, UMCS. Lublin; 1-76.
• Turski R., Uziak S., Zawadzki S., 1993: Gleby. LTN, Lublin; 1-106.