Malarstwo pejzażowe jako narzędzie inspiracji dla sztuki ogrodowej XVIII i XIX w.

• Autorzy: Szendi A.

Warianty tytułu

EN

Landscape painting as an inspirational tool for the art of gardening of 18th and 19th centuries

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Wiek XVIII objawił się w sztuce ogrodowej zamiłowaniem do układów swobodnych, kultem nieskrępowanej przyrody, powrotem do natury. Tendencje te wyrosły na fundamencie przemian estetyczno-fi lozofi cznych, fascynacji kulturą antyku i Dalekiego Wschodu oraz malarstwem pejzażowym, spełniającym idee mitu arkadyjskiego. Szczególnie ważnym aspektem opisywanego zjawiska była ewolucja roli krajobrazu w sztuce malarskiej, która podniosła go do rangi samodzielnego tematu i choć traktowała go w sposób wyidealizowany, to jednak dała możliwość zwrócenia uwagi na jego naturalne piękno. Sceny z widoków Lorraina, Poussina oraz Rosy stały się wzorcem w kształtowaniu ogrodów krajobrazowych. Powszechną praktyką stało się zapraszanie malarzy do współpracy przy zakładaniu kompozycji ogrodowych bądź inspirowanie się ich dziełami w celu uzyskania odpowiedniego efektu wizualnego w ogrodzie. Dzięki temu powstawały założenia krajobrazowe o charakterze malowniczym, w których można zaobserwować elementy zapożyczone z płócien malarzy.

EN

The 18th century was manifested in the art of gardening by passion for an irregular system, unfettered worship of nature, return to nature. These trends grew on a foundation of aesthetic and philosophical transformation, fascination with the antique and the Far East culture, and landscape painting, fullfi lling ideas of Arcadian myth. A particularly important aspect of this phenomenon was the evolution of the role of landscape in the art of painting, which raised it to the rank of an independent subject and although it was treated in an idealized way, it provided an opportunity to draw attention to its natural beauty. Scenes from views of Lorrain, Poussin and Rosa became a pattern in the development of landscaped gardens. It became common practice to invite artists to collaborate in the establishment of garden composition, or to be inspired by their works in order to obtain the appropriate visual effect. Thus formed picturesque landscaped gardens where you can see elements borrowed from the canvases of painters.

Słowa kluczowe

PL

malarstwo pejzażowe; ogrody krajobrazowe; ikonografia

EN

landscape painting; landscape gardens; iconography

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2013
• Tom: Nr 2(34)
• Strony: 59--67
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz.

Twórcy

autor

Szendi A.

• Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej / Faculty of Architecture, Wrocław University of Technology.

Bibliografia

• [1] Bogdanowski J., Ciołek G., Ogrody polskie, Arkady, Warszawa 1978.
• [2] Chmielewski T.J., Śliwczyńska E., Wpływ malarstwa XVIII i XIX w. na styl ogrodów krajobrazowych i ich współczesne odniesienia, „Architektura Krajobrazu” 2011, nr 1 (30), 4–14.
• [3] Hobhouse P., Historia ogrodów, Arkady, Warszawa 2005.
• [4] Hunt J.D., The Figure in the Landscape. Poetry, painting, and the gardening during the eighteenth century, Johns Hopkins University Press, London 1989.
• [5] Hunt J.D., Willis P., The genius of the place, the English landscape garden 1620–1820, MIT Press, London 1988.
• [6] Impelluso L., Gardens in art, J. Paul Getty Museum, Los Angeles 2007.
• [7] Jankowski E., Dzieje ogrodnictwa w Polsce w zarysie, nakładem Banku dla Handlu i Przemysłu w Warszawie, Warszawa 1923.
• [8] Majdecki L., Historia ogrodów, t. 2: Od XVIII w. do współczesności, PWN, Warszawa 2008.
• [9] Majdecki L., Ochrona i konserwacja zabytkowych założeń ogrodowych, PWN, Warszawa 1993.
• [10] Przybylski R., Ogrody romantyków, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1978.
• [11] Swirida I., Ogród epoki oświecenia a utopia, [w:] E. Chojecka (red.), Sztuka a natura. Materiały XXXVIII Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Oddział Górnośląski SHS, Katowice 1991, 289–300.
• [12] Szafrańska M., Parki krajobrazowe XVI w., [w:] E. Chojecka (red.), Sztuka a natura. Materiały XXXVIII Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Oddział Górnośląski SHS, Katowice 1991, 265–281.
• [13] Witz I., Krajobraz w malarstwie, PZWS, Warszawa 1970.
• [14] Zachariasz A., O różnym pojmowaniu genius loci w ogrodach, „Czasopismo Techniczne. Architektura” 2010, R. 107, z. 5-A, 13–30.