System pasażerskiego transportu regionalnego w Polsce i jego dysfunkcje

• Autorzy: Drewnowski A. , Kuciaba E. , Zioło M.

Warianty tytułu

EN

The system of regional passenger transport and its failure

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule zaprezentowano podstawowe elementy składające się na obecny system pasażerskiego transportu regionalnego w Polsce w zakresie regulacji prawnych, organizacji usług, ich finansowania oraz nadzoru i koordynacji. Ponadto wskazano i przeanalizowano czynniki utrudniające właściwe funkcjonowanie tego systemu w wymienionych obszarach.

EN

The liberalization and deregulation of passenger transport in the early 1990’s led to increased competition in the passenger transport market. Although the competition mechanism turns market failure in the areas of public services, the efficient mechanisms (including legal regulations) has not been developed yet. The competition in passenger transport (especially automotive) was theoretically to be controlled by a self-government system. The Local Government Act (1990) stated that one of the own tasks of the local community is meeting the expectations of the community regarding the issues of local public transport. After the subnational government reform, the next government tiers (poviat, region) were responsible for the organization and management of public transport in their area. However, as the practice has shown, it did not function efficiently.

Słowa kluczowe

PL

transport pasażerski; transport regionalny; prawo; organizacja usług; zarządzanie transportem; dysfunkcja systemu

EN

passenger transport; regional transport; law; organization of transport; management; system dysfunctions

• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Problemy Transportu i Logistyki / Uniwersytet Szczeciński
• Rocznik: 2013
• Tom: Nr 24
• Strony: 29--74
• Opis fizyczny: Bibliogr. 46 poz., tab.

Twórcy

autor

Drewnowski A.

• Uniwersytet Szczeciński, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, Katedra Ekonomiki Przedsiębiorstw, Zakład Transportu Kolejowego

autor

Kuciaba E.

• Uniwersytet Szczeciński, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, Katedra Systemów i Polityki Transportowej

autor

Zioło M.

• Uniwersytet Szczeciński, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, Katedra Finansów Publicznych

Bibliografia

• [1]. Chaberko T., Kretowicz R., Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym a popyt na przewozy użyteczności publicznej, „Transport Miejski i Regionalny” 2011, nr 10.
• [2]. Dydkowski G., Przepływy finansowe w procesie integracji transportu miejskiego, w: „Komunikacja Publiczna” 2009–2010, nr 4.
• [3]. Dyr T., Czynniki rozwoju rynku regionalnych przewozów pasażerskich, WydawnictwoPolitechniki Radomskiej, Radom 2009.
• [4]. Dyr T., Kształtowanie jakości pasażerskich usług transportowych, Politechnika Radomska, Radom 1996.
• [5]. Dyr T., Szanse i zagrożenia dla rozwoju rynku kolejowych przewozów regionalnych, „Transport Miejski i Regionalny”, 2008, nr 12.
• [6]. Dyr T., Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym jako instrument regulacji zawodności rynku przewozów pasażerskich w regionie, w: Pasażerski transport regionalny – współczesne wyzwania, Zeszyt Naukowy Uniwersytetu Szczecińskiego nr 713, Problemy Transportu i Logistyki nr 16, Szczecin 2012.
• [7]. Encyklopedia samorządu terytorialnego dla każdego, red. M. Stahl, B. Jaworska-Dębska, Difin, Warszawa 2010.
• [8]. Informacja o wynikach kontroli restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstw transportu autobusowego. NIK, Warszawa, lipiec 2011.
• [9]. Informacja o wynikach kontroli stanu realizacji „Narodowego Programu Przebudowy Dróg Lokalnych 2008–2011”, NIK, Poznań–styczeń 2011.
• [10]. Informacja o wynikach kontroli wykonywania zadań przez samorządy terytorialne w zakresie organizowania regionalnych przewozów autobusowych, NIK, Warszawa 2011.
• [11]. Malinowska-Misiąg E., Misiąg W., Finanse publiczne w Polsce, LexisNexis, Warszawa 2007.
• [12]. Mazur B., Polemika do artykułu T. Chaberki i P. Kretowicza Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym a popyt na przewozy użyteczności publicznej („TMiR” nr 10, 2011 r.), „Transport Miejski i Regionalny” 2011, nr 12.
• [13]. Medda F. R., Modzelewska M., Finansowanie transportu publicznego metodą Land Value Capture. Zastosowanie dla metra w Warszawie, Sprawne Państwo. Program Ernst&Young, Warszawa 2011.
• [14]. Model funkcjonowania pasażerskiego transportu regionalnego w Polsce, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2012 (projekt NCN nr N N112368440, kierownik Elżbieta Załoga).
• [15]. Pasażer staje się (powoli) coraz ważniejszy – Raport, „Rynek Kolejowy” 2008, nr 11.
• [16]. Polityka transportowa państwa na lata 2006–2025, Ministerstwo Infrastruktury, Warszawa – czerwiec 2005.
• [17]. Polska. Dokument dotyczący polityki transportowej. W kierunku zrównoważonego rozwoju transportu lądowego. Report nr 59715-PL, Europa i Azja Centralna – The World Bank, luty 2011.
• [18]. Rozporządzenie (WE) NR 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (DzU WE L 315 z 3.12.2007).
• [19]. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27.11.2008 r. w sprawie określenia liczby udziałów samorządów województw w kapitale zakładowym PKP Przewozy Regionalne spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (DzU z 2008 r. nr 218, poz. 1393).
• [20]. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 maja 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego (DzU z 2011 r. nr 117, poz. 684).
• [21]. Słownik podstawowych terminów samorządowych, red. M. Lisiński, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Dąbrowa Górnicza 2007.
• [22]. Strategia dla transportu kolejowego do roku 2013, Ministerstwo Transportu. Warszawa, kwiecień 2007.
• [23]. Strategia restrukturyzacji i prywatyzacji Grupy PKP SA, Rada Ministrów, Warszawa, luty 2005.
• [24]. Strategia Rozwoju Transportu do 2020 roku (z perspektywą do 2030 roku), Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, Warszawa 2013.
• [25]. Szewc A., Ustawa o samorządzie województwa. Komentarz, ABC, Wolters Kluwer business, Warszawa 2008.
• [26]. Taylor Z., Ciechański A., Przekształcenia organizacyjno-własnościowe pasażerskich przedsiębiorstw komunikacji samochodowej, „Transport Miejski i Regionalny” 2010, nr 2.
• [27]. Transport – wyniki działalności w 2010 r., GUS, Warszawa 2011.
• [28]. Transport drogowy w Polsce w latach 2005–2009, GUS, Warszawa 2011.
• [29]. Uchwała Rady Ministrów nr 61/2008 z dnia 19.02.2008 r. zmieniająca uchwałę w sprawie przyjęcia Strategii dla transportu kolejowego do 2013 roku.
• [30]. Uchwała Rady Ministrów z dnia 02.12.2008 r. w sprawie finansowania regionalnych kolejowych przewozów pasażerskich.
• [31]. Uchwała Nr XX/246/07 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 28.12.2007 r. w sprawie utworzenia Spółki Koleje Dolnośląskie SA oraz wniesienia przez Województwo Dolnośląskie wkładu pieniężnego.
• [32]. Uchwała Nr XXXIX/542/09 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 28 września 2009 roku w sprawie utworzenia spółki prawa handlowego do wykonywania kolejowych przewozów pasażerskich.
• [33]. Uchwała nr III/47/3/2010 Sejmiku Województwa Śląskiego z dnia 17 lutego 2010 roku w sprawie utworzenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą: Koleje Śląskie Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
• [34]. Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (DzU z 2003 r . nr 203, poz. 1966 z późn. zm.).
• [35]. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (DzU z 2009 r. nr 157, poz. 1240 z późn. zm.).
• [36]. Ustawa z dnia 18 września 2001 r. Kodeks morski (DzU z 2001 r. nr 138, poz. 1545 z późń. zm.).
• [37]. Ustawa z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” (DzU z 2000 r. nr 84, poz. 948 z późn. zm.).
• [38]. Ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (DzU z 2011 r. nr 5, poz. 13 z późn. zm.).
• [39]. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (DzU z 2001 r. nr 142, poz. 1591 z późn. zm.).
• [40]. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (DzU z 2001 r. nr 91, poz. 578 z późn. zm.).
• [41]. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (DzU z 1998 r. nr 91, poz. 576 z późn. zm.).
• [42]. Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (DzU z 2001 r. nr 125, poz. 1371 z późń. zm.).
• [43]. Ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (DzU z 2003 r. nr 86, poz. 789 z późn. zm.).
• [44]. Ustawa z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (DzU z 1992 r. nr 54, poz. 254 z późń. zm.).
• [45]. Ustawa z dnia 21 grudnia 2001 r. o żegludze śródlądowej (DzU z 2001 r. nr 5, poz. 43 z późń. zm.).
• [46]. White Paper – European transport policy for 2010: time to decide, European Communities, COM(2001) 370, Brussel, 12.09.2001 r.