Półwiecze działalności Polskiego Towarzystwa Informacji Przestrzennej pod przywództwem Profesora Jerzego Gaździckiego

• Autorzy: Baranowski Marek , Musiał Ewa

Warianty tytułu

EN

Five decades of activities of the Polish Association for Spatial Information under Professor Jerzy Gaździcki’s leadership

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono historię Polskiego Towarzystwa Informacji Przestrzennej (PTIP), w szczególności półwiecze działalności Profesora Jerzego Gaździckiego, który był twórcą koncepcji, inicjatorem powołania Towarzystwa i prowadził je do listopada 2018 roku, kiedy to, ze względu na wiek, postanowił nie kandydować na kolejną kadencję. Członkowie PTIP przyjęli tę decyzję z ubolewaniem i natychmiast podjęli decyzję o nadaniu Panu Profesorowi tytułu Prezesa Honorowego Towarzystwa. W historii Towarzystwa wyróżnia się 3 etapy działalności, jako: 1) Klub Użytkowników Elektronicznej Techniki Obliczeniowej w Geodezji (Klub ETO) utworzony w ramach Naczelnej Organizacji Technicznej (NOT) oraz Stowarzyszenia Geodetów Polskich (SGP) – lata 1970-1990, 2) Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej (PTIP) po zmianie nazwy Klubu na Towarzystwo – lata 1991-2002 oraz 3) Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej jako niezależne stowarzyszenie zarejestrowane w Sądzie Rejestrowym w Warszawie – lata 2003-2018. Działalność Towarzystwa dotyczyła w początkowym okresie automatyzacji podstawowych obliczeń geodezyjnych i procesów pomiarowych, wyrównania sieci geodezyjnych i fotogrametrycznych oraz opracowań kartograficznych, następnie była ukierunkowana na problematykę tworzenia narzędzi informatycznych, w tym systemów informacji geograficznej i baz danych przestrzennych, a potem terytorialnych systemów informacji przestrzennej. Obecnie jest głównie skoncentrowana na zagadnieniach budowy infrastruktur informacyjnych wspomaganej modelowaniem geoinformacyjnym. Agenda badawcza i popularyzatorska PTIP zawsze odzwierciedlała najistotniejsze wątki rozwojowe naszej dyscypliny. Ponadto środowisko naukowe i zawodowe powiązane z Towarzystwem wspierało merytorycznie działania podejmowane przez administrację publiczną w zakresie szeroko rozumianego wdrażania rozwiązań geoinformacyjnych, w tym infrastruktury informacji przestrzennej. Główną formą działalności były coroczne spotkania, które dawały ich uczestnikom okazję do dzielenie się doświadczeniami i dokonaniami. W pierwszym etapie odbyło się 19 ogólnopolskich narad Klubu ETO z cyklu „Informatyka w geodezji i kartografii”, w drugim 12 (I-XII), a w trzecim 16 (XIII- XXVIII) krajowych konferencji PTIP z cyklu „Geoinformacja w Polsce”, często z udziałem gości zagranicznych. W etapie trzecim (2003-2018) w konferencjach PTIP uczestniczyli również studenci i doktoranci, a działalność Towarzystwa została poszerzona o wydawanie czasopisma naukowego Roczniki Geomatyki (początkowo w wersji papierowej, później również elektronicznej) i prowadzenie Internetowego Leksykonu Geomatycznego, autorstwa Profesora Jerzego Gaździckiego. W etapach 1 i 2 działalności Towarzystwa Profesor Jerzy Gaździcki kierował zespołami badawczymi: do końca 1973 roku jako kierownik Zakładu w Instytucie Geodezji i Kartografii w Warszawie, w latach 1974-1986 jako dyrektor ds. naukowych utworzonej z jego inicjatywy samodzielnej jednostki badawczo-rozwojowej o nazwie Centrum Informatyczne Geodezji i Kartografii w Warszawie. Istotne znaczenie miała wówczas, wielokrotnie nagradzana działalność naukowa i wdrożeniowa tych zespołów w zakresie eksportu usług geodezyjnych i kartograficznych. Już w roku 1974 Profesor uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1982 – zwyczajnego. Następnie został wybrany przez środowisko Solidarności Politechniki Warszawskiej na stanowisko dyrektora Instytutu Geodezji Wyższej i Astronomii Geodezyjnej. Po kilku latach, w związku ze zmianami kadrowymi o charakterze politycznym na uczelni, przez kilkanaście lat przebywał poza granicami kraju jako profesor Uniwersytetu Technicznego w Delft oraz ekspert Unii Europejskiej i Banku Światowego. W trzecim etapie, po powrocie na stałe do Polski, uczestniczył w procesach tworzenia regulacji prawnych, zwłaszcza przygotowania ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej, a w latach 2011-2016 był pierwszym przewodniczącym Rady Infrastruktury Informacji Przestrzennej, kształtując i rozwijając jej działalność koordynacyjną w skali państwa z uwzględnieniem organów rządowych i samorządowych.

EN

The paper describes the history of the Polish Association for Spatial Information (PASI). In particular, it focuses on the five decades of work by Professor Jerzy Gaździcki who is the father of the idea of PASI and the organisation itself. He was taking the chair of the Society until November 2018 when – advanced in years – he made the decision not to run for another term and was immediately and spontaneously granted the title of a Honorary Chairman. The history of the Association splits into three stages of activity as: 1) the Club of the Users of Electronic Computing Technology in Surveying (ETO Club) established within the structures of the Chief Technical Organisation (NOT) and the Association of Polish Surveyors (SGP) – 1970-1990, 2) the Polish Association for Spatial Information (PTIP), after being renamed – 1991-2002, and 3) the Polish Association for Spatial Information becoming an independent organisation registered by the Registration Court in Warsaw – 2003-2018. In its early years, the Association focused on the issues of automation of the basic surveying calculations and measurement processes, adjustment of geodetic and photogrammetric networks, and on the production of maps. Then, it turned to the matters of the IT tools development, such as geographic information systems, spatial databases and, eventually, land information systems. Currently, the Association devotes itself to the issues of building information infrastructures supported by geoinformation modelling. Its research and publishing agenda has always reflected the key development directions of the discipline. Apart from that, the scientific and professional communities close to the Association used their expertise to support projects implemented by public authorities in the broad area of introducing geoinformation solutions, including the spatial information infrastructures. The Association regularly held annual conferences which gave their participants an opportunity to share experience and present attainments. In the first stage, there were 19 nation-wide ETO Club meetings on Information technology in surveying and cartography, 12 (I-XII) were held in stage two, and 16 (XIII-XXVIII) nation-wide Polish Association for Spatial Information meetings worked on Geoinformation in Poland and were attended by many foreign participants. In the third stage (2003-2018) conferences held by the Association were also attended by university regular and post-graduate students, while the activities of this organisation were expanded by publication of a scientific magazine Annals of Geomatics (first printed and later available on-line) and an on-line Lexicon of Geomatics which was written by Professor Jerzy Gaździcki. Throughout the Association’s stage 1 and 2, Professor Jerzy Gaździcki supervised the work of the research groups as follows: until end of 1973 – as head of a Department in the Institute of Geodesy and Cartography in Warsaw, in the years 1974-1986 – as scientific director of an independent R&D unit known as the IT Centre of Geodesy and Cartography in Warsaw which was established on his initiative. The prize-winning research work, implementation projects, and exports of surveying and cartographic services made by those units were very important at that time. Jerzy Gaździcki has conferred the title of Associate Professor since early 1974 and he became a Professor in 1982. The Solidarity Trade Union community elected him as Director of the Department of Geodesy and Geodetic Astronomy of the Warsaw University of Technology. Several years after, a politically-motivated reshuffle at the Warsaw University of Technology made Professor Gaździcki spend more than a decade out of the country at which time he lectured at the Delft University of Technology and worked as an expert to the European Union and the World Bank. Having come back to Poland in what is the third stage in the Association’s life, Professor Gaździcki helped to design a number of new laws, especially, the Spatial Information Infrastructure Act and, later on in the years 2011-2016, he served as the first Chairman of the Spatial Data Infrastructure Board. In this capacity, he shaped and developed the Board’s nationwide harmonisation role involving central and local government structures.

Słowa kluczowe

PL

systemy informacji przestrzennej; geoinformacja; infrastruktura informacji przestrzennej; Rada Infrastruktury Informacji Przestrzennej

EN

spatial information systems; geoinformation; spatial data infrastructure; Spatial Data Infrastructure Board

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
• Czasopismo: Roczniki Geomatyki
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 17, z. 1(84)
• Strony: 7--25
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys.

Twórcy

autor

Baranowski Marek

• Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej
• Instytut Geodezji i Kartografii

autor

Musiał Ewa

• Polskie Towarzystwo Informacji Przestrzennej

Bibliografia

• Annoni Alessandro, 2011: INSPIRE and the Digital Agenda for Europe (INSPIRE w kontekście Europejskiej Agendy Cyfrowej). Roczniki Geomatyki 5 (9): en 7-16, pl 17-27.Warszawa, PTIP.
• Baranowski Marek, Musiał Ewa, 2006: Profesor Jerzy Gaździcki wybitny uczony, wychowawca, organizator i społecznik (Professor Jerzy Gazdzicki a prominent scientist and edukator). Roczniki Geomatyki 4 (2): 7-14. Warszawa, PTIP.
• Eksportowa działalność geodezyjna (Geodetic export activities), 2009: Roczniki Geomatyki 7(1): 64 s. +32 s. wkładki barwnej, Warszawa, PTIP.
• Gaździcki Jerzy, 1991: Problemy rozwoju systemów informacji przestrzennej w Polsce (Problems of development of spatial information systems in Poland ). Przegląd Geodezyjny nr 9/91.
• Gaździcki Jerzy, 1999: Informacja przestrzenna w Polsce u schyłku tysiąclecia (Spatial information in Poland at the end of the millennium). Przegląd Geodezyjny nr 12/99.
• Musiał Ewa, 2011: Jubileusz osiemdziesiątych urodzin Profesora Jerzego Gaździckiego (The jubilee 80th birthday of Professor Jerzy Gazdzicki). Roczniki Geomatyki 5 (9): en 41-54, pl 55-68.Warszawa, PTIP.
• Źródła internetowe (Internet sources)
• https://www.ptip.info
• https://www.rg.ptip.org.pl

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).