Poprawa odporności na zużycie węzłów tarcia maszyn roboczych

• Autorzy: Kotnarowski A.

Warianty tytułu

EN

Antiwear properties improvement of heavy duty machines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono badania, których celem było poznanie wpływu dodatku nanocząstek molibdenu do olejów podstawowych SAE30/95 i SN100, na przebieg procesów tarciowych w wybranych skojarzeniach materiałowych. Za pomocą profdometru skaningowego dokonano oceny zużycia skojarzeń materiałowych, pracujących w warunkach tarcia ślizgowego, przy smarowaniu olejami niemodyfikowanymi i modyfikowanymi nanocząstkami molibdenu. Wykorzystując metody mikroskopii skaningowej, wspomaganej mikroanalizą rentgenowską, dzięki zastosowaniu mikroanalizatora rentgenowskiego z układem dyspersji energii, ujawniono sposób oddziaływania zawartych w oleju smarowym nanocząstek metalu na współpracujące tarciowo powierzchnie elementów skojarzeń tribologicznych. Wyniki badań dowodzą korzystnego wpływu tego typu modyfikacji olejów smarowych na redukcję zużycia skojarzeń tarciowych.

EN

The paper presents investigations aimed on studying influence of molybdenum nanoparticles addition to base oils SAE30/95 i SN100 on frictional processes in couples consisting of high speed steel SW18 and constructional steel C45. With the help of scanning profdemeter an assessment was made of wear volume in friction couples worki ng in sliding friction condition and lubricated with oils unmodified and modified with molybdenum nanoparticles. Thanks to methods of scanning microscopy and X-ray microanalysis and using X-ray analyzer with EDS, it was revealed the way in which metal nanoparticles introduced to lubricating oil act on rubbing surfaces of tribological couple elements. Experimental results show positive influence of this type oil modification on wear reduction of frictional couple elements.

Słowa kluczowe

PL

nanocząstki molibdenu; tarcie ślizgowe; oleje modyfikowane

EN

molybdenum nanoparticles; sliding friction; oil modified

• Wydawca: Instytutu Technologii Eksploatacji
• Czasopismo: Problemy Maszyn Roboczych
• Rocznik: 2008
• Tom: Z. 31
• Strony: 37--45
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kotnarowski A.

• Politechnika Radomska, Wydział Mechaniczny, IEPiM, al. Chrobrego 45, 26-600 Radom

Bibliografia

• 1. Feldheim D.L.; Foss Jr C.A.: Metal Nanoparticles, Synthesis, Characterization and Applications. Publisher Marcel Dekker, New York 2002.
• 2. Kotnarowski A.: Nanostruktury - materiały przyszłości. W: X Jubileuszowy Kongres Eksploatacji Urządzeń Technicznych, Stare Jabłonki 6+9 września 2005 r. Materiały Konferencyjne. Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji, Radom 2005, s. 237+250.
• 3. Kajdas C: Additives for Metalworking Lubricants - Review. 6fh – International Colloąuium, Technical Academy Esslingen, 1988.
• 4. Shpenkhov G.: Właściwości tribologiczne smarów i wodnych emulsji smarowych z dodatkami zawierającymi ultradyspersyjne cząstki tlenku miedzi. Problemy Eksploatacji 6/95, s. 207+213.
• 5. Shpenkhov G.: Friction surface phenomena. Elsevier, Amsterdam 1995.
• 6. Kotnarowski A.: Modyfikacja właściwości tribologicznych olejów za pomocą nanoproszków metali. Tribologia 4/2003, s. 219+230.
• 7. Kotnarowski A.: Modification of oils tribological properties by addition of metal powders. Conference Proceedings and Monographs, Vol. 4. TRIBOLOGY: Science and Applications. Vienna Publishing House, CUN PAN, Warsaw 2004, p. 98+103.
• 8. Kotnarowski A.: Modification of oils with use of metal micro- and nano-powders. International Journal of Applied Mechanics and Engineering 2004, Vol. 9, p. 269+274.
• 9. Kotnarowski A.: Tribological Properties of Oils Modified with the Addition of Metals Nanoparticles. Solid State Phenomena 2006, vol. 113, p. 393+398.
• 10. Kotnarowski A.: Searching for Possibilities of Lubricating and Cutting Fluids Modification with Copper Micro- and Nanopowders. Materials Science 2006, vol. 12, no. 3, p. 202+208.
• 11. Kotnarowski A.: Modification of cutting oils tribological properties with metal nanoparticles additives. Tribologia 4/2006, p. 63+76.
• 12. Kotnarowski A.: Influence of Nanoadditives on Lubricants Tribological Properties. Materials Science 2008, Vol. 14. No. 4.
• 13. Ah C.S.; et al.: Phototransformation of alkanethiol-derivatized noble metal nanoparticles. Pure and Applied Chemistry, Vol. 72, No 1-2/2000, p. 91-99.
• 14. Voisin C; et al.: Ultrafast Electron Dynamics and Optical Nonlinearities in Metal Nanoparticles. Journal of Physical Chemistry B (USA), No 105/2001, p. 2264- -2280.
• 15. Feldheim D.L., Foss Jr C.A.: Metal Nanoparticles, Synthesis, Characterization and Applications. Publisher Marcel Dekker, New York 2002.
• 16. Kubo R., Kawabata A., Kobayashi S.: Electronic Properties of Smali Particles. Annual Review of Materiał Science 1984, Vol. 14, p. 49-66.
• 17. Tinkham M.: Limits on Superconductivity in Nanoparticles and Nanowires. Journal of Superconductivity 2000, Vol. 13, No. 5, p. 801-805.
• 18. Borgohain K., et al.: Quantum Size Effect in CuO Nanoparticles. Physical Review 2000, Vol. 61, Issue 16, p. 11093-11096.