Ftalan dibutylu. Metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy

• Autorzy: Dobrzyńska Elżbieta , Szewczyńska Małgorzata

Identyfikatory

DOI

10.54215/PiMOSP/6.117.2023

Warianty tytułu

EN

Dibuthyl phthalate Determination in workplace air

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ftalan dibutylu (DBP) jest zaklasyfikowany jako substancja działająca szkodliwie na rozrodczość kategorii 1B. Celem przeprowadzonych badań było opracowanie metody oznaczania ftalanu dibutylu, która umożliwi oznaczanie jego stężeń na poziomie 0,6 mg/m³. Metoda polega na zatrzymaniu zawartego w powietrzu aerozolu ftalanu dibutylu na próbnik - rurkę szklaną z sorbentem XAD-2 i filtrem z włókna szklanego, ekstrakcji mieszaniną aceton/dichlorometan i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Badania wykonano z zastosowaniem chromatografii gazowej ze spektrometrem mas (kolumna RTX-5silMS). Walidację metody przeprowadzono zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN 482. Metoda umożliwia oznaczanie związku w powietrzu środowiska pracy w zakresie stężeń 0,06 ÷ 1,2 mg/m³. Opracowana metoda oznaczania ftalanu dibutylu w powietrzu na stanowiskach pracy została przedstawiona w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.

EN

Dibutyl phthalate (DBP) is a reproductive toxicant category 1B. The purpose of the conducted research work was to develop a method for the determination of dibutyl phthalate, which will enable its determination at concentrations of 0.6 mg/m³. The method involves trapping the aerosol of dibutyl phthalate contained in the air onto a sampler - a glass tube with XAD-2 sorbent and a glass fiber filter, its extraction with an acetone/dichloromethane mixture and chromatographic analysis of the resulting solution. The study was performed with the use of gas chromatography with a mass spectrometry (RTX-5silMS Column). Validation of the method was carried out in accordance with the requirements of the European standard PN-EN 482. The method allows for the determination of a compound in the air of the working environment in a concentration range of 0.06 mg/m3 to 1.2 mg/m³ . The method for the determination of dibutyl phthalate is presented in form of an analytical procedure, which is included in the appendix. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 3 (117)
• Strony: 123--135
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz. rys., tab.

Twórcy

autor

Dobrzyńska Elżbieta

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa POLAND

• https://orcid.org/0000-0003-1595-9663

autor

Szewczyńska Małgorzata

• https://orcid.org/0000-0003-3319-3024

Bibliografia

• 1. ChemPył (2022). Baza wiedzy o zagrożeniach chemicznych i pyłowych, https://www.ciop.pl/chempyl [dostęp: 24.08.2023]. CIOP-PIB, Warszawa.
• 2. Czubacka E., Czerczak S., Kupczewska-Dobecka M. (2021). The overview of current evidence on the reproductive toxicity of dibutyl phthalate. Int. J. Occup. Med. Environ. Health 34(1), 15-37.
• 3. Endocrine disruptor lists (2022). List I: Substances indentified as endocrine disruptors at EU level, https://edlists.org/thed-lists/list-i-substances-identified-as-endocrine-disruptorsby-the-eu [dostęp: 4.07.2022].
• 4. EPA8270 - Semivolatile organic compounds by gas chromatography/mass spectrometry (GC/MS). GESTIS (2022).
• 5. GESTIS International Limit Values, https://limitvalue.ifa.dguv.de/ [dostęp: 4.07.2022].
• 6. Kupczewska-Dobecka M., Czubacka E. (2022). Ftalan dibutylu. Dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego. Podst. Met. Oceny Srodow. Pr. 1(111), 81-131
• 7. Pałaszewska-Tkacz A., Czerczak S. (2012). Ftalan dibutylu - frakcja wdychalna. Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego. Podst. Met. Oceny Srodow. Pr. 3(73), 37-70.
• 8. PN-EN 482 Narażenie na stanowiskach pracy - Ogólne wymagania dotyczące charakterystyki procedur pomiarów czynników chemicznych.
• 9. PN-EN 482:2021-08 - wersja angielska. Narażenie na stanowiskach pracy - Procedury oznaczania stężenia czynników chemicznych - Podstawowe wymagania dotyczące parametrów procedur.
• 10. PN-Z-04208/08:1989 Ochrona czystości powietrza - Badanie zawartości estrów kwasu ftalowego - Oznaczanie ftalanu dwubutylu na stanowiskach pracy metodą chromatografii gazowe
• 11. PN-Z-04495:2018-09 Ochrona czystości powietrza - Oznaczanie ftalanu dibutylu na stanowiskach pracy metodą chromatografii gazowej z detekcją płomieniowo-jonizacyjną
• 12. PubChem (2022). Dibutyl phthalate, https://pubchem.ncbi.nlm. nih.gov/compound/Dibutyl-Phthalate [dostęp: 24.08.2023].
• 13. Rozporządzenie Komisji (UE) nr 143/2022 z dnia 17 lutego 2011 r. zmieniające załącznik XIV do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH).
• 14. Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. DzU 2018, poz. 1286 ze zm.
• 15. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1907/2006 z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/ EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE.
• 16. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Tekst mający znaczenie dla EOG).
• 17. Skowroń J., Zapór L., Miranowicz-Dzierżawska K. (2022). Działalność Międzyresortowej Komisji ds. Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy w 2021 r. oraz plan pracy w 2022 r. Podst. Met. Oceny Srodow. Pr. 1(111), 5-22.
• 18. Szewczyńska M., Dobrzyńska E., Pośniak M. (2021). Determination of phthalates in particulate matter and gaseous phase emitted in indoor air of offices. Environ. Sci. Pollut. Res. 28, 59319-59327
• 19. Woźnica A. (2016). Ftalan dibutylu. Oznaczanie w powietrzu na stanowiskach pracy. Podst. Met. Oceny Srodow. Pr. 1(87), 79-91.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).