The Bagry Reservoir – part 4. The application of acoustic sonar lowrence mark-4 in thorough inventory of a difficult-to-access waterbody

• Autorzy: Gawałkiewicz R. , Madusiok D.

Identyfikatory

DOI

10.4467/21995923GP.18.003.9160

Warianty tytułu

PL

Zalew Bagry – część 4. Zastosowanie sondy akustycznej Lowrence Mark-4 w szczegółowej inwentaryzacji trudnodostępnego obszaru wodnego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Geomorphological and ecological examination of waterbodies facilitates effi cient action aimed at their correct management and attributing proper functions to them or their parts. For years there have been many concepts of the management of numerous post-mining water bodies in Cracow, within the Local Site Development Plan (Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego). Within the borders of the city of Cracow there are several water bodies important and valuable in environmental, landscape, economic and recreational aspect. One of them is the Bagry Reservoir called Bagry Wielkie (the Great Bagry). Nowadays it consists of two parts separated with a dike: the bigger of the area 30.03 ha, fulfi lling the function of sports and recreation as well as economic function (Special Fishery „Wspólnota”, managed by the Regional Board of the Polish Angling Association – Zarząd Okręgowego Polskiego Związku Wędkarskiego Z.O. PZW Kraków/Cracow) and the smaller one – 0.57 ha, for many years being a breeding site of several protected species of birds and fi sh. The knowledge of the geometry of the water basin, characteristics of the bottom (type of the surface, mud) and location of water vegetation, makes base and component of reliable assessment of the state of water environment as well as making proper decisions in the area of the protection of natural resources or revitalization of the water body. This article presents the possibilities of measurement system Lowrence Mark-4, which, apart from hydrographical data, due to specialist algorithm of the interpretation of the return signal, provides numerical information on the hardness of the bottom and the thickness of the vegetation mass on its surface. Measurements made with the application of remote-controlled Smart-Sonar-Boat equipped with sonar Lowrence Mark-4 and GPS R8s Trimble provided important data giving basis to initial assessment of the condition and natural value of this diffi cult-to-access part of Bagry Reservoir.

PL

Rozpoznanie geomorfologiczne oraz przyrodnicze akwenu pozwala na prowadzenie skutecznych działań zmierzających do właściwego zagospodarowania zbiornika lub jego części oraz przypisanie mu właściwej funkcji. Od lat w Krakowie istnieje szereg koncepcji zagospodarowania wielu akwenów pogórniczych w ramach Miejscowych Planów Zagospodarowania Przestrzennego. W granicach miasta Krakowa zlokalizowanych jest kilka ważnych i wartościowych pod względem przyrodniczo-krajobrazowym, gospodarczym oraz rekreacyjnym akwenów wodnych. Jednym z nich jest Zalew Bagry zwany Bagrami Wielkimi. Obecnie składa się on z dwóch rozdzielonych wąską groblą części: większej o powierzchni 30,03 ha pełniącej funkcję rekreacyjno-sportową i gospodarczą (Łowisko Specjalne „Wspólnota” będące pod opieką Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Wędkarskiego Z.O. PZW Kraków) oraz mniejszej o powierzchni 0,57 ha, która stanowi od lat miejsce lęgowe kilku chronionych gatunków ptaków oraz tarlisko ryb. Znajomość geometrii misy zbiornika, charakterystyki powierzchni dna (rodzaj powierzchni, zamulnie) oraz lokalizacji roślinności wodnej, stanowi podstawę i składową wiarygodnej oceny stanu środowiska wodnego oraz podjęcie właściwych decyzji w zakresie ochrony zasobów przyrodniczych lub rewitalizacji akwenu. W artykule przedstawiono możliwości systemu pomiarowego Lowrence Mark-4, który poza danymi hydrograficznymi, dzięki specjalistycznym algorytmom interpretacyjnym sygnału powrotnego, dostarcza ponadto informacje w formie liczbowej o twardości dna oraz miąższości masy roślinnej zalegającej na jego powierzchni. Pomiary wykonane przy wykorzystaniu zdalnie sterowanej jednostki pływającej Smart-Sonar-Boat wyposażonej w sonar Lowrence Mark-4 oraz odbiornika GPS R8s Trimble’a dostarczyły istotnych danych, które dają podstawę wstępnej oceny kondycji oraz wartości przyrodniczej trudnodostępnej części Zalewu Bagry.

Słowa kluczowe

EN

Bagry Reservoir; hydrographical measurements; application of hydro-drones

PL

Zalew Bagry; pomiary hydrograficzne; zastosowanie hydrodronów

• Wydawca: Polska Akademia Umiejętności
• Czasopismo: Geoinformatica Polonica
• Rocznik: 2018
• Tom: T. 17
• Strony: 31--42
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Gawałkiewicz R.

• AGH University of Science and Technology in Krakow Faculty of Mining Surveying and Environmental Engineering

autor

Madusiok D.

• AGH University of Science and Technology in Krakow Faculty of Mining Surveying and Environmental Engineering

Bibliografia

• 1. Bieroński J., (2005): Zbiorniki małej retencji – problemy funkcjonowania. (w) „Struktura przestrzenno-funkcjonalna krajobrazu. Problemy ekologii krajobrazu”, t. 17, cz. II. Uniwersytet Wrocławski. Wrocław, pp. 101–110
• 2. Budnik A., Dejko M., kupiec I., Mleczko P., Padoł J., Jedynak M., (2013): Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Krakowa. Prognoza oddziaływania na środowisko. Urząd Miasta Krakowa. Biuro Planowania Przestrzennego – Pracowania Branżowa
• 3. Bzowski M., Bzowska B., Wiatrak W., (2005): Prognoza oddziaływania na środowisko dotycząca Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego „Trasa Nowopłaszowska” w Krakowie
• 4. Gawałkiewicz R., (2017a): Bagry Lake – volume 1. A bibliographic query of literature and archive data in explaining the evolution of the water. Geoinformatica Polonica, no 16. Krakow, pp. 115–126
• 5. Jakubiak M., Panek E., (2017): Małe zbiorniki wodne w zachodniej części aglomeracji krakowskiej. Monografi a AGH Kraków
• 6. Kudelska D., Cydzik D., Soszka H., (1994): Wytyczne monitoringu podstawowego jezior. Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska. Ofi cyna Wydawnicza „OIKOŚ” sp z o.o. Warszawa, pp. 54
• 7. Kudłek J., Pępkowska A., Walasz K., Weiner J., (2005): Koncepcja ochrony różnorodności biotycznej miasta Krakowa. INoŚ UJ, Kraków
• 8. Bańkowska-Wróbel L. (2014): Podstawowe problemy gospodarowania wodami opadowymi i roztopowymi na terenach zurbanizowanych. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, no. VIII. Częstochowa, pp. 209 – –220
• 9. Mytych D., (2017): Przestrzeń rekreacyjna w mieście – rewitalizacja Zalewu Bagry w Krakowie. Przestrzeń i forma, pp. 515–534
• 10. Orłowski A., (1984): Application of multiple echo as energy measurements for evaluation of seabottom type. Oceanologia 19, pp. 61–78
• 11. Osadczuk A., (2007): Geofi zyczne metody badań osadów dennych. Studia Limnologica et Telmatologica, no. 1, vol. 1, pp. 25–32
• 12. Pietrzyk-Sokulska E., (2010): Zbiorniki wodne w wyrobiskach pogórniczych – nowy element atrakcyjności krajobrazu miasta. Krajobraz a turystyka. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego no. 14, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec, pp. 264–272
• 13. Rzętała M., (2000): Wybrane problemy eksploatacji i chrony zbiorników wodnych na obszarze województwa śląskiego. Środowisko przyrodnicze regionu górnośląskiego – stan poznania, zagrożenia i ochrona. Wydział Nauk o Ziemi UŚ, Oddział Katowicki PTG. Sosnowiec, pp. 117–131
• 14. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa UCHWAŁA NO. CXII/1700/14 RADY MIASTA KRAKOWA [RESOLUTION NO. CXII/ 1700/14 OF THE CITY COUNCIL OF CRACOW. Study of site conditions and directions of city development in Cracow] of 9th July 2014
• 15. Szymczewska P., (2015): Bagry, czyli jak się marnuje potencjał największego akwenu Krakowa. [Bagry – how the potential of the biggest Krakow water body is being lost], Dziennik Polski z dnia 22 kwietnia 2015, Kraków
• 16. Trzaskowska E., (2011): Zbiorowiska synantropijne – niedoceniony potencjał współczesnych miast. Acta Scientiarum Polonorum. Administratio Locorum 10/3, pp. 55–66
• 17. User Reference Guide (2017). Created By C-Map, Inc. Ecosound – Automate Mapping In the Cloud
• 18. Ustawa o ochronie przyrody [The Law on Environmental Protection] of 16th April 2004 (Dz.U.2016.0.2134)
• 19. Załącznik No. 4 do Uchwały No. CXIII/1157/06 Rady Miasta Krakowa z dnia 28 czerwca 2006 r., pn. „Rozstrzygnięcie o sposobie rozpatrzenia uwag dotyczących projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego rejonu zbiornika Bagry w Płaszowie” [Enclosure No. 4 to the Resolution No. CXIII/1157/06 of the City Council of Crakow of 28th June 2006, „Resolution on the way of processing the comments referring to the outline of the local site development plan of the area of the Bagry Reservoir in Płaszow]
• 20. Valley R., (2014): Composition Algorithm Improved!. (http:// www.citiobase.com/Downloads/BioBaseSOPV2.0.pdf)
• 21. Wiehle D., Piątek G., Stanek Ł., (2016): Inwentaryzacja przyrodnicza Stawu Płaszowskiego z uwzględnieniem wpływu obniżenia się lustra wody w Stawie Płaszowskim na stan siedlisk i gatunków roślin oraz zwierząt, a także wydanie wytycznych dla działań zmierzających do minimalizacji negatywnych skutków zmian dotyczących walorów przyrodniczych Stawu Płaszowskiego. Biuro Badań Naukowych i Ekspertyz Green Vetiver, Kraków

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).