Obliczanie objętości materii organicznej (TOC) na podstawie inwersji genetycznej danych sejsmicznych

• Autorzy: Bartoń R. , Wilk A.

Identyfikatory

DOI

10.18668/NG.2018.06.01

Warianty tytułu

EN

Calculation of organic matter volume (TOC) based on genetic inversion of seismic data

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule została zaprezentowana metodyka wyznaczania rozkładu parametru TOC na danych sejsmicznych 3D na podstawie inwersji genetycznej. Zaprezentowany schemat obliczeń zastosowano na danych sejsmicznych pochodzących z obszaru północnej Polski. Głównym celem przeprowadzonych badań było rozpoznanie dwóch, wyinterpretowanych horyzontów sejsmicznych (z których pierwszy odpowiadał powierzchni stropowej ogniwa Jantaru, a drugi stropowi formacji z Sasina), pod kątem wyznaczenia stref potencjalnych sweet spotów. Wyinterpretowany rozkład parametrów fizycznych takich jak: prędkość i gęstość, oraz parametrów petrofizycznych takich jak: porowatość, nasycenie, a także TOC w obrębie kolejnych sekwencji skalnych, ma ścisły związek z parametrami sejsmicznymi, takimi jak czasy przejścia fal odbitych od poszczególnych granic sejsmicznych oraz ich charakterystyk amplitudowych i częstotliwościowych [1, 8]. Zaprezentowana metodyka wyznaczania rozkładu parametru TOC była realizowana na podstawie zmienności amplitud pola falowego, pola prędkości fal podłużnych oraz pomiarów labolatoryjnych TOC w otworach wiertniczych. Uzyskane wyniki w postaci map i rozkładów przestrzennych pozwalają zidentyfikować obszary perspektywiczne o podwyższonych wartościach TOC, a ich dokładność uwarunkowana jest rozdzielczością danych sejsmicznych.

EN

The article presents the methodology for determining the distribution of TOC parameter on 3D seismic data, based on genetic inversion. The presented calculation scheme was applied on seismic data from the northern area of Poland. The main goal of the study was to recognize two seismic horizons (the first of which corresponded to the top surface of the Jantar Member and the second to the top of the Sasino Formation), in terms of designating the zones of potential sweet spots. The interpreted distribution of physical parameters such as: velocity and density and petrophysical parameters, such as: porosity, saturation and TOC within successive rock sequences, is closely related to seismic parameters, such as transition times of waves reflected from individual seismic boundaries and their amplitude characteristics and frequency [1, 8]. The presented methodology for determining the distribution of the TOC parameter, was based on the variability of the wave field amplitudes, the field of longitudinal wave velocities and laboratory TOC measurements in wellbores. Obtained results in the form of maps and spatial distributions allow to identify perspective areas with increased TOC values, and their accuracy is conditioned by the resolution of seismic data.

Słowa kluczowe

PL

TOC; inwersja genetyczna; impedancja akustyczna; shale gas

EN

TOC; genetic inversion; acoustic impedance; shale gas

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2018
• Tom: R. 74, nr 6
• Strony: 415--422
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., rys.

Twórcy

autor

Bartoń R.

• Instytut Nafty i Gazu, Państwowy Instytut Badawczy, ul. Lubicz 25 A, 31-503 Kraków

autor

Wilk A.

• Instytut Nafty i Gazu, Państwowy Instytut Badawczy, ul. Lubicz 25 A, 31-503 Kraków

Bibliografia

• [1] Glaser K.S., Miller C.K., Johnson G.M., Toelle B., Kleinberg R.L., Miller P., Pennington W.D.: Seeking the sweet spot: Reservoir and completion quality in organic shales. Oilfield Review, Winter 2013/2014, nr 4, s. 16–29.
• [2] Jędrzejowska-Tyczkowska H.: Inwersja sejsmiczna akustyczna i elastyczna fal podłużnych, konwertowanych i poprzecznych w zagadnieniach interpretacji złożowej. Prace INiG 2009, nr 160, s. 1–85.
• [3] Jędrzejowska-Tyczkowska H., Bartoń R.: Współczesne możliwości metody sejsmicznej w zadaniach ilościowej charakterystyki obiektów złożowych. Nafta-Gaz 2005, nr 7–8, s. 349.
• [4] Karcz P., Janas M., Dyrka I.: Polskie złoża gazu ziemnego z łupków na tle wybranych niekonwencjonalnych złóż Europy Środkowo-Wschodniej. Przegląd Geologiczny 2013, vol. 61, nr 7, s. 411–423.
• [5] Leginowicz A.: Identyfikacja sweet spotów w poszukiwaniach złóż niekonwencjonalnych. Nafta-Gaz 2016, nr 4, s. 223–229, DOI: 10.18668/NG.2016.04.01.
• [6] Leginowicz A., Pirowska K.: Estymacja parametrów charakteryzujących ośrodek geologiczny za pomocą procedury inwersji genetycznej. Nafta-Gaz 2013, nr 5, s. 392–400.
• [7] Liu X.: Workflows for sweet spots identification in shale plays using seismic inversion and well logs. GeoConvention 2013, Integration: Geoscience Engineering Partnership, Calgary 6–12.05.2013.
• [8] Matyasik I., Jędrzejowska-Tyczkowska H.: Niekonwencjonalne złoża gazu – ryzyko, niepewność, intuicja czy udokumentowana teoria, poprawnie uwarunkowane równania i potwierdzenie zdarzeniami z praktyki. Wiadomości Naftowe i Gazownicze 2010, vol. 147, nr 7, s. 4–13.
• [9] Passey Q.R., Creaney S., Kulla J.B., Moretti F., Stroud J.D.: A practical model for organic richness from porosity and resistivity logs. The AAPG Bulletin 1990, vol. 74, nr 12, s. 1777–1794.
• [10] Podhalańska T., Waksmundzka M.I., Becker A., Roszkowska-Remin J.: Rozpoznanie stref perspektywicznych występowania niekonwencjonalnych złóż węglowodorów w Polsce – nowe wyniki oraz dalsze kierunki badań. Przegląd Geologiczny 2016, vol. 64, nr 12, s. 953–962.
• [11] Poprawa P.: Potencjał występowania złóż gazu ziemnego w łupkach dolnego paleozoiku w basenie bałtyckim i lubelsko-podlaskim. Przegląd Geologiczny 2010, vol. 58, nr 3, s. 226–249.
• [12] Veeken P., Silva M.: Seismic inversion methods and some of their constraints. First Break 2004, vol. 22.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).