System ochrony państwa i jego porządku konstytucyjnego

• Autorzy: Kitler Waldemar

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.34752/z4ep-er62

Warianty tytułu

EN

System of protection the state and its constitutional order

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zgłaszana już od wielu lat, przez przedstawicieli nauk o bezpieczeństwie oraz niektóre instytucje państwowe, idea zbudowania „Systemu bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej” nabrała szczególnego tempa po ogłoszeniu „Strategii Bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej” z 2007 a potem 2017 r. Złożony i wielopłaszczyznowy jest charakter misji tego systemu, lecz mimo to możliwe jest by w swym zasadniczym kształcie był to jednolity, kolektywny i uporządkowany zbiór elementów, zdolny do skoordynowanego działania we wszystkich stanach i warunkach funkcjonowania państwa. Pośród wielu jego elementów (podsystemów) wyróżnia się podsystem ochrony państwa i jego porządku konstytucyjnego. Ten złożony dystrybutywny system ma w swej misji zapewnienie ochrony bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego, w tym suwerenności państwa i warunków niezakłóconego funkcjonowania podmiotów systemu politycznego, ochronę instytucji władzy politycznej i konstytucyjnego porządku prawnego przed działalnością innych państw i wrogim działaniem osób lub grup społecznych. To także rozpoznawanie, zapobieganie, wykrywanie i przeciwdziałanie zagrożeniom godzącym w bezpieczeństwo, obronność, niezależność i ciągłość państwa, w prawa i wolności człowieka i obywatela. Złożona jest struktura tego systemu, której elementy stanowią podsystem kierowania oraz liczny zbiór podmiotów tworzących podsystem wykonawczy, tj.: organy administracji publicznej powołane do realizacji zadań operacyjnych z zakresu ochrony państwa i jego porządku konstytucyjnego: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Służba Wywiadu Wojskowego, Służba Kontrwywiadu Wojskowego, Centralne Biuro Śledcze Policji; organy administracji publicznej - wspomagające: Straż Graniczna, Policja, Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej, Służba Celna, Generalny Inspektor Informacji Finansowej, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, Służba Ochrony Państwa, Służba Więzienna, Żandarmeria Wojskowa, Prokuratora oraz służby Analiz Wywiadowczych i Rozpoznawczych SZ RP oraz inne organy państwowe: Najwyższa Izba Kontroli, Rzecznik Praw Obywatelskich, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, Rzecznik Praw Dziecka, Rzecznik Finansowy, Prokuratura, Instytut Pamięci Narodowej- Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Rzecznik Praw Konsumenta, Rzecznik Praw Pacjenta i inni.

EN

Proposed for many years, by representatives of security sciences and some state institutions, the idea of building the "National Security System of the Republic of Poland" gained a special momentum after the announcement of the "National Security Strategy of the Republic of Poland" of 2007 and later 2017. The mission is complex and multifaceted of this system, but it is still possible that in its basic shape it was a uniform, collective and orderly set of elements, capable of coordinated action in all states and conditions of the state's functioning. Among many of its elements (subsystems), the state protection subsystem and its constitutional order stand out. This complex distributive system has in its mission to ensure the protection of external and internal security, including the sovereignty of the state and conditions of undisturbed functioning of political system entities, protection of institutions of political power and constitutional legal order against the activity of other states and hostile actions of individuals or social groups. It also recognizes, prevents, detects and counteracts threats that threaten security, defence, independence and continuity of the state, and the rights and freedoms of man and citizen. The structure of this system is complex, whose elements constitute the management subsystem and a large set of entities forming the executive subsystem, i.e. public administration bodies established to carry out operational tasks in the field of protecting the state and its constitutional order: Internal Security Agency, Intelligence Agency, Central Anticorruption Bureau, Military Intelligence Service, Counterintelligence Service Military, Central Police Investigation Bureau; public administration bodies - supporting: Border Guard, Police, General Inspector of Treasury Control, Customs Service, General Inspector of Financial Information, General Inspector for Personal Data Protection, Service of State Protection, Prison Service, Military Police, Prosecutor and the Service of Intelligence and Reconnaissance of the Polish Armed Forces and other state bodies: Supreme Chamber of Control, Ombudsman, National Broadcasting Council, Ombudsman for Children, Financial Ombudsman, Prosecutor's Office, Institute of National Remembrance - Commission for the Prosecution of Crimes against the Polish Nation, Consumer Ombudsman, Patient Rights Ombudsman and others.

Słowa kluczowe

PL

ochrona państwa; ochrona porządku konstytucyjnego; system ochrony państwa; sytem ochrony porządku konstytucyjnego

EN

protection of the state; protection of the constitutional order; system of protection of the state; system of protection of the constitutional order

• Wydawca: Towarzystwo Wiedzy Obronnej
• Czasopismo: Wiedza Obronna
• Rocznik: 2020
• Tom: nr 2
• Strony: 11--34
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz.

Twórcy

autor

Kitler Waldemar

• Akademia Sztuki Wojennej, Warszawa, Polska

Bibliografia

• PIŚMIENNICTWO
• LITERATURE
• Bożek M., Współczesny model polskich służb specjalnych. Służby informacyjne czy policyjne?, „Zeszyty Naukowe AON” 2005, Nr 1.
• Dobrzycki P., Cywilne służby specjalne, Wyd. Towarzystwo Wiedzy Obronnej, Warszawa 2020.
• Gryz J., Kitler W., Misje, cele i zadania Systemu Bezpieczeństwa Narodowego RP - koncepcja [w:] Misja, cele i zadania SBN RP, J. Pawłowski (kier. nauk.) [w:] projekt w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa finansowany ze środków NCBiR nt. System bezpieczeństwa narodowego RP, kier. projektu W. Kitler, AON, Warszawa 2014.
• Kitler W., Bezpieczeństwo narodowe RP. Podstawowe kategorie. Uwarunkowania. System, Wyd. Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2011.
• Kitler W., Obrona narodowa III RP. Pojęcie. Organizacja. System, Wyd. Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2002.
• Kitler W., Organizacja bezpieczeństwa narodowego RP w kontekście ochrony ładu wewnętrznego w państwie, „Zeszyty Naukowe AON”, nr 4(93) 2013.
• Kitler W., Organizacja bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej. Aspekty ustrojowe, prawnoadministracyjne i systemowe, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2018.
• Kotarbiński T., Traktat o dobrej robocie, Wyd. Ossolineum, Wrocław, Warszawa, Kraków 1982.
• Szostek I., System ochrony państwa i jego porządku konstytucyjnego, [w:] Struktura organizacyjna systemu bezpieczeństwa narodowego RP, W. Kitler (kier. nauk.) [w:] projekt w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa finansowany ze środków NCBiR nt. System bezpieczeństwa narodowego RP, kier. projektu W. Kitler, AON, Warszawa 2014.
• Wiśniewski B., Zalewski S., Podleś D., Kozłowska K., Bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej, Wyd. Akademia Obrony Narodowej, Wydział Strategiczno-Obronny, Warszawa 2004
• ŹRÓDŁA
• SOURCES
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483.
• Ustawa z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 27.
• Ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego, art. 1 i art. 2, t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 687.
• Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Wyd. Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, Warszawa 2013.
• Strategia bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej z 2014, Wyd. Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, Warszawa 2014

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).