Miejsce Europy i Unii Europejskiej w rosyjskiej myśli geopolitycznej

• Autorzy: Góralska Weronika

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.37055/sbn/152971

Warianty tytułu

EN

The place of Europe and the European Union in Russian geopolitical thought

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem niniejszego artykułu jest umiejscowienie Europy oraz Unii Europejskiej w rosyjskiej myśli geopolitycznej. Wyszczególniono rolę dezinformacji w oddziaływaniu na państwa europejskie i państwa UE, przedstawiono czynniki polityczno-militarne, warunkujące stosunki rosyjsko-europejskie, a także zwrócono uwagę na surowce naturalne, które obecnie są jednym z głównych narzędzi kształtujących politykę Federacji Rosyjskiej w stosunku do Europy. Przedstawiono również w sposób syntetyczny konsekwencje, które dotknęły Federację Rosyjską po jej agresji na Ukrainę, 24 lutego 2022 r. W pracy postawiono hipotezę, która brzmi: Europa i Unia Europejska zajmują niezwykle istotne miejsce w rosyjskiej myśli geopolitycznej, w szczególności ze względu na rynek zbytu surowców naturalnych oraz polityczne strefy wpływów w rywalizacji światowej. Celem pobocznym pracy było wskazanie cech charakterystycznych Europy i UE w odniesieniu do rosyjskiej myśli geopolitycznej. W artykule zastosowano następujące metody badawcze: teoretyczną metodę badawczą - krytyczną analizę literatury przedmiotu, która pozwoliła na usystematyzowanie informacji na temat rosyjskiego postrzegania Europy i Unii Europejskiej, które kształtowało się przez lata. Posłużono się także metodą definiowania, pozwalającą wyjaśnić pojęcia związane z technikami wykorzystywanymi przez Federację Rosyjską w celu manipulacji na arenie międzynarodowej. Postawiona hipoteza została potwierdzona, a głównym wnioskiem z owej analizy jest stwierdzenie: Europa i Unia Europejska stanowią poważne zagrożenie dla Federacji Rosyjskie z punktu widzenia rosyjskiej myśli geopolitycznej. Po militarnej agresji na Ukrainę, stosunki Rosji z państwami europejskimi uległy znaczącej zmianie, co wiąże się z dużymi zmianami rosyjskiej polityki na kontynencie europejskim. Państwo to, pomimo utracenia roli światowej potęgi, dalej będzie odgrywało znaczącą rolę w Europie, wraz z kształtowaniem architektury bezpieczeństwa w regionie.

EN

The purpose of this article is to situate Europe and the European Union in Russian geopolitical thought. The role of disinformation in influencing European and EU states is outlined, the political and military factors conditioning Russian-European relations are presented, and attention is given to natural resources, which are currently one of the main tools shaping the policy of the Russian Federation towards Europe. It also presents in a synthet-ic way what consequences the Russian Federation suffered after its aggression against Ukraine, dated 24 February 2022. The hypothesis of the paper is that Europe and the European Union occupy an extremely important place in Russian geopolitical thought, in particular because of the market for natural resources and political spheres of influence in global competition. The secondary aim of the paper was to identify the characteristics of Europe and the EU in relation to Russian geopolitical thought. The following research methods were used in this paper: the theoretical research method - a critical analysis of the literature on the subject, which made it possible to systematise information on the Russian perception of Europe and the European Union, which has been shaped over the years. A definitional method was also used to clarify concepts related to the techniques used by the Russian Federation to manipulate the international arena. The hypothesis put forward was confirmed and the main conclusion of this analysis is that: Europe and the European Union pose a serious threat to the Russian Federation from the point of view of Russian geopolitical thought. Following the military aggression against Ukraine, Russia's relations with European states have changed significantly, with major shifts in Russian policy on the European continent. The country, despite losing its role as a world power, will continue to play a significant role in Europe, along with shaping the security architecture in the region.

Słowa kluczowe

PL

Europa; Unia Europejska; Federacja Rosyjska; dezinformacja; surowce naturalne

EN

Europe; European Union; Russian Federation; disinformation; natural resources

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Studia Bezpieczeństwa Narodowego
• Rocznik: 2022
• Tom: R. 12, Nr 26
• Strony: 21--31
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys.

Twórcy

autor

Góralska Weronika

• Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego, Polska

• https://orcid.org/0000-0003-3581-3645

Bibliografia

• [1] Banasik, M. (red. nauk.), 2019. Polityka Federacji Rosyjskiej i jej konsekwencje dla bezpieczeństwa międzynarodowego, Warszawa, Diffin.
• [2] Consilium Europa, 2022. Reakcja UE wobec rosyjskiej inwazji na Ukrainę, https://www.consilium.europa.eu/pl/policies/eu-response-ukraine-invasion/ [dostęp: 05.02.2023 r.].
• [3] Eberhardt, P., 201. Koncepcje geopolityczne Aleksandra Dugina, „Przegląd geograficzny”, 2(82), 221-240.
• [4] Frączyk, J., 2022. Mapa krajów uzależnionych od energii z gazu. Tam panuje strach przed embargiem na Rosję, Business Insider, https://businessinsider.com.pl/gospodarka/energia-z-gazu-mapakrajow-uzaleznionych-od-rosji/tvvsrqp [dostęp: 17.04.2022 r.].
• [5] Kędzierski, M., Kardaś S., Łoskot-Strachota A., 2022. Nord Stream 2: zamrożenie projektu wskutek rosyjskiej agresji na Ukrainę, Ośrodek Studiów Wschodnich, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2022-02-24/nord-stream-2-zamrozenie-projektu-wskutek-rosyjskiej-agresji-na [dostęp: 17.04.2022 r.].
• [6] Łastawski, K., 2004. Charakterystyczne cechy tożsamości europejskiej, „Polityka i Społeczeństwo”, 1, 206-237.
• [7] Marshall, T., 2015. Więźniowie geografii, czyli wszystko, co chciałbyś wiedzieć o globalnej polityce, Poznań, ZYSK IS-KA.
• [8] Panek, B., Stawicki R. (red. nauk.), 2018. Świat wobec wyzwań i zagrożeń w drugiej dekadzie XXI wieku, Warszawa, Diffin.
• [9] Polski Instytut Ekonomiczny, 2022. Ograniczenie importu rosyjskiej ropy do UE jest realne, https://pie.net.pl/ograniczenie-importu-rosyjskiej-ropy-do-ue-jest-realne/ [dostep: 17.04.2022 r.].
• [10] Potulski, J., 2010. Współczesne kierunki rosyjskiej myśli geopolitycznej. Między nauką, ideologicznym dyskursem a praktyką, Gdańsk, Uniwersytet Gdański.
• [11] Skrabacz, A., 2020. Multilateralne relacje Rosji z państwami UE. Polityka petro-kija czy petro-marchewki? [w:] Rywalizacja Federacji Rosyjskiej na arenie międzynarodowej i jej konsekwencje dla bezpieczeństwa, Warszawa, Diffin.
• [12] Sykulski, L., 2012. Trójkąt Kaliningradzki. Wprowadzenie do koncepcji geopolitycznej osi Berlin-Warszawa-Moskwa, Częstochowa, Instytut Geopolityki.
• [13] Sykulski, L., 2013. Rosja-Wyspa i Wielki Limitrof. Myśl geopolityczna Wadima Cymburskiego, https://geopolityka.net/rosja-wyspa-i-wielki-limitrof-mysl-geopolityczna-wadima-cymburskiego/ [dostęp: 17.04.2022 r.].
• [14] Sykulski, L., 2019. Rosyjska geopolityka a wojna informacyjna, Warszawa, PWN.
• [15] TL, 2022, Rosyjskie paliwo jądrowe. Oto kolejny problem energetyczny Europy, Forsal, https://forsal.pl/biznes/energetyka/artykuly/8396967,rosyjskie-paliwo-jadrowe-rosatom-problem-energetyczny-europy.html [dostęp: 17.04.2022 r.].
• [16] Trusewicz, I., 2022, Uran najdroższy od dekady. Ukraina zrywa z paliwem jądrowym z Rosji, Energia RP, https://energia.rp.pl/atom/art35846111-uran-najdrozszy-od-dekady-ukraina-zrywaz-paliwem-jadrowym-z-rosji [dostęp: 17.04.2022 r.].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).