Adaptacja obiektów sakralnych na kolumbaria jako działanie na rzecz zachowania dziedzictwa religijnego. Przykłady wybranych realizacji z Nadrenii Północnej–Westfalii

• Autorzy: Wierzbicka Anna Maria , Arno Maria

Identyfikatory

DOI

10.48234/WK71COLUMBARIA

Warianty tytułu

EN

Adaptation of historical religious buildings into columbaria as a contribution to religious heritage preservation: examples of selected projects from North Rhine-Westphalia

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Obiekty sakralne to ważny element dziedzictwa religijnego Europy. Obecnie z powodu laicyzacji i sekularyzacji Europy adaptacja obiektów sakralnych staje się rozpowszechnionym zjawiskiem. Miejsca kultu nie powinny być traktowane wyłącznie w kategoriach funkcji użytkowej. Celem artykułu jest przedstawienie adaptacji budynków sakralnych na kolumbaria jako jednej z możliwości zachowania dziedzictwa religijnego. Taki typ rozwiązania łączy nową funkcję z tożsamością danego miejsca oraz jego wartościami: historycznymi, kulturowymi i sakralnymi. Zastosowanie metody narracyjnej przy analizie tego zjawiska może być jednym z narzędzi poznawczych i krytyki architektury transformacji, które pomoże znaleźć godne nowe przeznaczenie, nie powodując profanacji miejsca o szczególnym znaczeniu religijnym. Metoda narracyjna może być przydatna dla projektantów takich obiektów, gdyż jest narzędziem holistycznym, spajającym nie tylko kategorie estetyczne, lecz także filozoficzne, etyczne i semantyczne.

EN

Religious buildings constitute an important element of Europe’s religious heritage. Due to the current secularization and laicization of Europe, the adaptive reuse of religious buildings is becoming a widespread phenomenon. However, places of worship should not be considered solely in terms of their utilitarian function. This paper aims to present the adaptation of religious buildings to columbaria as a possible method for religious heritage preservation. This type of solution links new function with the place identity and its values: historical, cultural and religious. The application of the narrative method in the analysis of this phenomenon may be one of the cognitive tools and critique of the transformation architecture that will help to find an appropriate new function without profaning a place of special religious importance. The narrative method can be useful for designers of such buildings, as it is a holistic tool that links not only aesthetic categories but also philosophical, ethical and semantic.

Słowa kluczowe

PL

architektura funeralna; metoda narracyjna; transformacja; kolumbarium

EN

funerary architecture; narrative method; transformation; columbarium

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków
• Czasopismo: Wiadomości Konserwatorskie
• Rocznik: 2022
• Tom: Nr 71
• Strony: 65--78
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz., fot., tab., rys.

Twórcy

autor

Wierzbicka Anna Maria

• Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej

• https://orcid.org/0000-0003-4548-6844

autor

Arno Maria

• Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej

• https://orcid.org/0000-0001-6794-2578

Bibliografia

• Opracowania / Secondary sources
• 1. Architektura kultur lokalnych pogranicza. Architektura miejsc kultu i pamięci w dialogu narodów i religii, t. 3, red. Jrzy Uścinowicz, Białystok 2018.
• 2. Architektura kultur lokalnych pogranicza. Sacrum-Profanum-Sacrum. Konwersje i rekonwersje architektury i sztuki sakralnej XX–XXI w., t. 4, red. Jerzy Uścinowicz, Białystok 2021.
• 3. Beste Jörg, Kirchen geben Raum: Empfehlungen zur Neunutzung von Kirchengebäuden, Gelsenkirchen 2014.
• 4. Białkiewicz Andrzej, O zmianach użytkowania obiektów sakralnych. Adaptive reuse of sacred buildings, Kraków 2016.
• 5. Curl James Stevens, Death and architecture: an introduction to funerary and commemorative buildings in the Western European tradition, with some consideration of their settings, Stroud 2002.
• 6. Długosz Dominika, Adaptacja zabytkowych kościołów katolickich do nowych funkcji na wybranych przykładach w Polsce oraz w Europie Zachodniej, Kraków 2019.
• 7. Fischer Norbert, Zwischen Trauer und Technik: Feuerbestattung, Krematorium, Flamarium: eine Kulturgeschichte, Berlin 2002.
• 8. Gawlak Agata, Springer Piotr, Sztuka projektowania przestrzeni schyłku życia, „Przestrzeń/Urbanistyka/Architektura” 2018, nr 1.
• 9. Idem Robert, Tanatoarchitektura, [w:] Architektura służby Zdrowia – Problematyka Projektowania: Przegląd kierunków Badań Prowadzonych Na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej = Healthcare Architecture – Issues in the Design Process. An Overview of Research Conducted by the Faculty of Architecture, Gdańsk2015.
• 10. Killing Alisson, DEATH + Architecture, Independently published 2019.
• 11. Lewicka Barbara, Cmentarze – miejskie enklawy sacrum, [w:] Miasto i sacrum, red. M. Kowalewski, A.M. Królikowska, Kraków 2011.
• 12. Plevoets Bie, van Cleempoel Koenraad, Adaptive reuse of the built heritage: concepts and cases of an emerging discipline, London–New York 2019.
• 13. Sroczyńska Jolanta, Wartości społeczne w ochronie zabytków – jak nauczać ludzi ich wyróżniania, „Wiadomości Konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation” 2019, nr 58.
• 14. Stone Sally, UnDoing Buildings: Adaptive Reuse and Cultural Memory, New York 2019.
• 15. Suchecki Zbigniew, Zagadnienie kremacji w rozwoju historycznym, „Prawo Kanoniczne: Kwartalnik Prawno-Historyczny” 1993, nr 36 (1–2).
• 16. Węcławowicz-Gyurkovich Ewa, Wyburzać czy zachować dla przyszłości, „Wiadomości Konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation” 2020, nr 62.
• 17. Wierzbicka Anna Maria, Architektura jako narracja znaczeniowa, Warszawa 2013. Walter Nigel, Narrative Theory in Conservation: Change and Living Buildings, Londyn–Nowy Jork 2021.
• 18. de Wildt Kim, Ritual Void or Ritual Muddle? Deconsecration Rites of Roman Catholic Church Buildings, „Religions” 2020, nr 11 (10).
• 19. de Wildt Kim, Transformations of „Sacredness in Stone”: Religious Architecture in Urban Space in 21st Century Germany – New Perspectives in the Study of Religious Architecture, „Religions” 2019, nr 10 (11).
• 20. Wojtuszek Martyna, Architektoniczne aspekty adaptacji kościołów w Europie, Gliwice 2015.
• Akty prawne / Legal acts
• 21. Kodeks Prawa Kanonicznego promulgowany przez papieża Jana Pawła II konstytucją apostolską Sacrae disciplinae leges 25 I 1983.
• 22. Kongregacja Doktryny Wiary, Instrukcja „Ad resurgendum cum Christo”, 15 VIII 2016, mps.
• 23. Kongregacja Świętego Oficjum, Instrukcja „De cadaverum crem atione: Piam et constantem”, 8 V 1963, AAS 56, 1964.
• Źródła elektroniczne / Electronic sources
• 24. https://www.alphamesh.de/en/portfolio-item/colum-barium-cologne-germany-alphamesh-12-0-bronze/ (dostęp: 26 X 2021).
• 25. https://www.cremation.org.uk/International-cremation-statistics-2019 (dostęp: 20 X 2021).
• 26. https://www.grabeskirche-liebfrauen.de/startseite (dostęp: 28 X 2021).
• 27. https://grabeskirche-aachen.de/ (dostęp: 28 X 2021).
• 28. https://www.grabeskirche-koeln.de/ (dostęp: 28 XII 2021).
• 29. https://www.it.nrw/70-jahre-amtliche-statistik-fuer-nordrhein-westfalen-jubilaeumsveroeffentlichung-mit-vielfaeltigen (dostęp: 24 X 2021).