Metody badań zapraw historycznych – problematyka konserwatorska

• Autorzy: Klimek B.

Warianty tytułu

EN

Mortar historical research methods – problems of restoration

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Historyczne zaprawy są cennym źródłem informacji o technikach budowlanych stosowanych w przeszłości. Są one interesujące dla architektów, technologów i archeologów, którzy wykorzystują zaprawy jako dodatkowe kryterium dla ustalenia chronologii budowy muru w zabytkowych budynkach. Zgodnie z celem badań, stosowane są określone metody analityczne w zależności od wybranego programu badań i prac. Podstawowym problemem jest niewielki zasób opracowanych materiałów mogących służyć do porównań, drugi problem wynika z braku właściwej oceny materiałów stosowanych do napraw i konserwacji w przeszłości. Obecnie w praktyce dla prowadzonych prac badawczych przyjęte i mierzone parametry określane są indywidualnie dla obiektu, lub wynikają ze specyfiki badań prowadzonych przez architektów, archeologów, konserwatorów. Niestety przy braku określonego schematu postępowania uzyskanych wyników nie można porównać

EN

Depending on various factors like time, increasing air pollution due to technological improvements of the present era together with insufficiency of inspection leads to the formation of damages on these buildings which are part of our historical heritage. Conservation of such buildings which are as important as historical documents should be the first and foremost target of any project. Plaster used in former time are a valuable source of information of building techniques used in the past. They are of interest to technologists and archaeologists, who use plasters as an additional criterion for establishing the chronology of the construction of walling in historic buildings. In accordance with the purpose of the investigations, appropriate analytical methods of a defined precision and specially chosen program are applied. The first dimension of the current problem is the insufficiency of resources while the second dimension stems from the lack of proper evaluation of the material to be used in conservation and restoration. This study defines the importance of mortars and plasters along with their history and the reasons of deterioration. In addition, it sets up the information flow of mortar and plaster within a systematic decision making process. The necessary experimental methods for the production of new repair mortar or plaster that can be used in determining the character analysis of original mortar and deterioration morphology are also analyzed. The necessity has been emphasized for the introduction of investigation standards to be universally binding, which would make it possible to compare the results of investigations carried out in different laboratories. The practice has been for analytical programs adopted and parameters measured to be individually chosen by the particular investigators and cannot be compare.

Słowa kluczowe

PL

badania zapraw historycznych; metody badań; schemat postępowania

EN

experimental method; evaluation of restoration materials; lime plasters; experimental techniques of materials

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Budownictwo i Architektura
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 14, nr 2
• Strony: 63--69
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Klimek B.

• Katedra Konserwacji Zabytków, Wydział Budownictwa i Architektury, Politechnika Lubelska

Bibliografia

• 1 Jabłoczyńska-Jędrzejewska H., Dawne zaprawy budowlane. Kwartalnik Architektury i Urbanistyki.3(1958) 85-94.
• 2 Ciach T., Osler S., Badania nad wczesnośredniowiecznymi zaprawami występującymi w posadzkach zabytkowych reliktów w Wiślicy. Ochrona Zabytków. 3 (1970) 197-209.
• 3 Brochwicz Z., Badania wczesnośredniowiecznych zapraw budowlanych – integralną częścią badań archeologicznych. Materiały Zachodniopomorskie. 22 (1975) 95-245.
• 4 Skibiński S., Wyniki badań nad zaprawami pochodzącymi z pierwszej przebudowy kościoła oraz najwcześniejszych obwarowań klasztornych. Materiały sprawozdawcze z badań zespołu pobenedyktyńskiego w Mogilnie, BMiOZ, Seria B, z. 2, Warszawa(1980)76-83.
• 5 Skibiński S., Wyniki badań próbek zapraw budowlanych. Materiały sprawozdawcze z badań zespołu pobenedyktyńskiego w Mogilnie, BMIOZ, Seria B, z. 3, Warszawa (1983) 37-43,
• 6 Oberc A., Mikroskopowe badania petrograficzne tworzyw architektonicznych, Kraków (1972) 7.
• 7 Brochwicz Z., Badania składu mineralnego sztucznego kamienia w XIV-wiecznych rzeźbach i elementach architektonicznych na zamku w Malborku, PP Pracownie Konserwacji Zabytków, Ośrodek Informacji Konserwatorskiej, Warszawa (1984) 5-79.
• 8 Wójcik C., Skibiński S., Próba rozpoznania surowców skalnych zastosowanych w sklepieniach krypt romańskich w Moginie. Materiały sprawozdawcze z badań zespołu pobenedyktyńskiego w Mogilnie. BMiOZ Seria B z.2 (1980) 52-71.
• 9 Poksińska M., Materiały i technika dolnośląskich sztukaterii z drugiej połowy XVII wieku, praca doktorska przygotowana pod kierunkiem prof. Zbigniewa Brochwicza na Wydziale Sztuk Pięknych, Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika [mps], Toruń (1982).
• 10 Penkala D., Ciach T., Problemy konserwacji rytowanej posadzki gipsowej odkrytej w krypcie pierwszego kościoła romańskiego w podziemiach gotyckiej kolegiaty w Wiślicy. Ochrona Zabytków. 2 (1965) 35-48.
• 11 Wawrzeńczak A., Skibiński S., Przyczynek do badań technologii budowlanej świątyń wieżowych Czamów (Wietnam). Ochrona Zabytków. 2 (1982) 201-207.
• 12 Skibiński S., Badania składu fazowego i struktury kamiennych obiektów zabytkowych w ekspertyzie konserwatorskiej. w: Chemia w konserwacji zabytków. Materiały konferencyjne. (1982), s.160- 170.
• 13 Poksińska M., Wyrwa A. M., Kęsy-Lewandowska M., Technologia dawnych zapraw jako przyczynek do poznania chronologii faz budowy rotundy i kościoła cysterskiego w Łeknie. w: Studia i materiały do dziejów Pałuk. t. 3. Środowisko naturalne i osadnictwo w łekieńskim kompleksie osadniczym. (red. A. M. Wyrwy) 2000, 368-390.
• 14 N. Arıoglu, Acun S., A research about a method for restoration of traditional lime mortars and plasters: A staging system approach. Building and Environment. 41 (2006) 1223-1230.