Inny/Obcy a konflikt – fenomen wzajemnych zależności

• Autorzy: Belzyt J. I. , Badera J.

Identyfikatory

DOI

10.24425/124398

Warianty tytułu

EN

The Other/Alien and conflict – the phenomenon of mutual dependencies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest wskazanie zależności tego, co nasze/moje, a Inne/Obce, w myśleniu o konfliktach wokół projektów inwestycyjnych. W przypadku pojawienia się inwestycji związanych z zagospodarowaniem przestrzeni i zasobów Ziemi, zwłaszcza jeśli spowoduje to jakiekolwiek zmiany (realne czy potencjalne), generowane są emocje negatywne, prowadzące do powstania zarzewia konfliktu. Paradoksalnie udział w konflikcie może nieść ze sobą korzyści dla stron zaangażowanych, choćby takie jak: zaspokojenie potrzeb (uwagi i ważności), realizowanie się w (nowych) rolach społecznych, poznawanie innych punktów widzenia, odnajdywanie się w nowych grupach społecznych czy „zakorzenienie” w lokalności. Żyjąc w „społecznym teatrze życia” każda osoba odgrywa różne role, co może prowadzić do napięcia i poczucia ambiwalencji. W takiej sytuacji jednostka ma poczucie rozproszenia tożsamości mogąc być jednocześnie w kilku opozycyjnych do siebie grupach. Jako przykład posłużyć może tu konflikt wokół projektu górniczego Orzesze. Ten i inne przykłady pokazują, że to, co moje oraz Inne/Obce, przy całej swej odrębności, jest jednak w mniejszy czy większy sposób ze sobą splecione. Fenomen wzajemnych zależności Innego/Obcego i konfliktu może być zatem ciekawym spojrzeniem na problematykę konfliktów w gospodarowaniu przestrzenią i zasobami Ziemi. Konflikty, w tym zwłaszcza okołogórnicze, są niezwykle złożonym zjawiskiem, z wielkim potencjałem – zarówno negatywnym, jak i pozytywnym. Docenienie wymienionych w artykule korzyści, wynikających ze wzajemnych zależności stron zaangażowanych w konflikt, wraz z gotowością wyjścia poza sferę komfortu, dają możliwość zrozumienia i szukania porozumienia prowadzącego do pozytywnej zmiany zgodnej z ideą zrównoważonego rozwoju. W tej złożonej sytuacji włączenie aspektów nie tylko socjologicznych, ale także psychologicznych staje się ważnym elementem polityki surowcowej państwa i przedsiębiorstw, którego nie można dłużej zaniedbywać.

EN

The aim of the article is to show the dependence of what is our/mine and Other/Alien in thinking about conflicts around investment projects. Investments related to the development of space and resources of the Earth, especially if they cause any (real or potential) changes, generate negative emotions which often become the embers of conflict. 6 Paradoxically, participation in such conflict may benefit the parties involved. Positive outcomes include: meeting needs (attention and significance), fulfilling (new) social roles, learning about other points of view, finding themselves in new social groups or embedded in local communities. Living in the social theater of life, each person plays different roles, which can lead to tension and a sense of ambivalence. In this situation, the individual has a sense of identity dispersion, being able to be simultaneously in several groups opposing each other. The conflict surrounding the Orzesze mining project can serve as an example here. This and other examples show that what is mine and the Other/Alien, with all its separateness, is, however, more or less intertwined with each other. So, the phenomenon of mutual dependence between the Other/Alien and conflict can provide an interesting perspective when looking at conflicts in managing the space and resources of the Earth. Conflicts, in particular mining-related ones, are an extremely complex phenomenon with great potential – both negative and positive. The appreciation of the benefits mentioned in the article, which result from the mutual dependence of the parties involved in the conflict along with their readiness to go outside their comfort zones, provide an opportunity for mutual understanding and reaching agreement which could lead to a positive change consistent with the idea of sustainable development. In this complex situation, the incorporation of not only sociological but also psychological aspects becomes an important element of the states’ and companies’ resources policy and cannot be neglected any more.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo; społeczna odpowiedzialność biznesu; public relations

EN

mining; corporate social responsibility; public relations

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2018
• Tom: nr 106
• Strony: 5--12
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz.

Twórcy

autor

Belzyt J. I.

• Uniwersytet Gdański, Wydział Nauk Społecznych, Gdańsk

autor

Badera J.

• Uniwersytet Gdański, Wydział Nauk Społecznych, Gdańsk

Bibliografia

• [1] Bachtin, M. 1986. Estetyka twórczości słownej. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
• [2] Badera, J. i Jaksoń, M. 2011. Rola środków masowego przekazu w konfliktach społeczno-środowiskowych związanych z działalnością górnictwa. Prace Nauk. Inst. Górn. Politech. Wrocł. nr 132, Studia i Materiały nr 39, Górnictwo i Geologia XV nr, s. 3–9.
• [3] Belzyt, J.I. 2005. Kontakt i komunikacja z osobami niepełnosprawnymi. Aspekty niewerbalne. Toruń, Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Biblioteka Debiutów Naukowych 1.
• [4] Belzyt, J.I. 2013. Niewerbalne aspekty relacji z innym w ujęciu psychologicznym. [W:] Chrzanowska I., Jachimczak B., Pawelczak K. (red.) – Miejsce innego we współczesnych naukach o wychowaniu. W poszukiwaniu pozytywów. Poznań, Wyd. Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, seria: Psychologia i Pedagogika nr 187, s. 149–163.
• [5] Belzyt, J.I., Doroszuk, J. i Woynarowska, A. 2015. Doświadczenia niepełnosprawności w przestrzeni spotkania. Gdańsk: Wydawnictwo Naukowe Katedra.
• [6] Belzyt, J.I. 2017. The relationship with the Other as a platform for discussion about conflicts. Comments on the Orzesze coal mine project. Environmental & Socio-economic Studies vol. 5, iss. 2, s. 19–26.
• [7] Belzyt, J.I. i Badera, J. 2018. Metaphors of society and ways of exerting influence in socio-environmental conflicts related to mining. Scientific Papers of Silesian University of Technology, Series: Organization and Management (w druku).
• [8] Goffman, E. 2009. Człowiek w teatrze życia codziennego. Warszawa: Aletheia.
• [9] Idziak, G. 2014. Zarządzanie konfliktem. Materiały szkoleniowe w ramach projektu NAUKA – Nowoczesna Administracja Uczelni i Kadra Akademicka. Akademia Morska w Szczecinie [Online] http://nauka.am.szczecin. pl [Dostęp: 29.09.2018].
• [10] Moore, Ch.W. 2009. Mediacje. Praktyczne strategie rozwiązywania konfliktów. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• [11] Naworyta, W. 2015. Gdy milczenie nie jest złotem. Znaczenie konsultacji społecznych w górniczym procesie inwestycyjnym. Surowce i Maszyny Budowlane nr 1, s. 14–20.
• [12] Orłowski, A. 2016. Fascynacje pograniczem w dwudziestowiecznej myśli filozoficznej i antropologicznej – Bachtin, Todorov, Buber, Levinas. Pogranicze: Polish Borderlands Studies t. 4, nr 1, s. 5–23.
• [13] Sartre, J.-P. 1998. Egzystencjalizm jest humanizmem. Warszawa: Muza.
• [14] Tersa, K. 2017. Zakorzenienie jako element integracji. Wystąpienie na VIII Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Interdyscyplinarne konteksty pedagogiki specjalnej – Miejsce Innego we współczesnej refleksji naukowej”, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań, 19–20.04.2017.
• [15] Waldenfels, B. 2002. Topografia obcego. Studia z fenomenologii obcego. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• [16] Waldenfels, B. 2009. Podstawowe motywy fenomenologii obcego. Warszawa: Oficyna Naukowa.