Dobór materiału na fundamentowe podkładki maszyn

• Autorzy: Kawiak M. , Kawiak R.

Identyfikatory

DOI

10.15199/28.2015.6.37

Warianty tytułu

EN

Material selection for foundation chocks of machines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wielkogabarytowe maszyny i urządzenia nie są ustawiane bezpośrednio na płycie fundamentu, lecz na podkładkach fundamentowych. Podkładki te spełniają rolę ogniw kompensacyjnych umożliwiających nadanie posadowianemu obiektowi wymaganego położenia. Przez dziesięciolecia podkładki fundamentowe wykonywano ze stali i nie budziły one nigdy istotnych zastrzeżeń pod względem spełnianej funkcji. Jednakże kryteria ekonomiczne z biegiem lat coraz bardziej wykazywały, że fundamentowe połączenia śrubowe z metalowymi podkładkami kompensacyjnymi utraciły znamiona rozwiązania optymalnego. Zadano pytanie, czy przez zmianę materiału podkładek można udoskonalić dotychczasowe rozwiązanie fundamentowego połączenia śrubowego? Dzięki inżynierii materiałowej wdrożono nową innowacyjną metodę, w której podkładki metalowe, obrabiane poza miejscem montażu, zastąpiono podkładkami z kompozytu polimerowego, odlewanymi bezpośrednio pomiędzy płytą fundamentu i podstawą maszyny. W tym przypadku, jak wykazano w artykule, podkładki stalowe zastąpiono podkładkami polimerowymi mającymi gorsze właściwości mechaniczne. W wyniku takiej zamiany tylko pozornie nastąpiło pogorszenie stosowanej konstrukcji. Nowa postać konstrukcyjna fundamentowych połączeń śrubowych z odlewanymi podkładkami zyskała przewagę nad dotychczasowym rozwiązaniem w innych istotnych aspektach i dzisiaj jest standardem. Przede wszystkim skrócono około dziesięciokrotnie czas posadowienia obiektu na fundamencie. Przedstawione zagadnienie doboru materiału na fundamentowe podkładki kompensacyjne pokazuje, że najlepsze rozwiązania otrzymuje się, jeżeli przy wyborze materiału w równym stopniu zostanie zwrócona uwaga na jego właściwości mechaniczne i technologiczne.

EN

Large-scale machines and appliances are not placed directly on a foundation plate, but on foundation chocks. The chocks fulfil the role of compensation links that enable to place the founded object in a required position. For decades, foundation chocks have been made of steel and they never met with any substantial objections in terms of their function. With the passage of time, however, economic criteria has shown that foundation screw connections with metal compensation chocks were no longer the optimum solution. The question was whether it would be possible to improve the foregoing solution for foundation screw connection. Due to material engineering, a new innovative method was introduced, in which metal chocks machined outside of assembly place were replaced with chocks of polymer composite, cast directly between the foundation plate and machine base. In this case — as it is shown in the article — steel chocks were replaced with polymer ones that had worse mechanical properties. As a result of such an exchange, only seemingly did the construction deteriorate. The new construction form of foundation screw connections with cast chocks proved more advantageous than the foregoing solution in other important aspects and it is standard nowadays. Above all, the time of object foundation become ten times shorter. The presented issue of material selection for foundation compensation chocks shows that the best solutions are obtained when both mechanical and technological properties of material are taken into consideration in the course of its selection.

Słowa kluczowe

PL

maszyna; silnik okrętowy; podkładka fundamentowa; kompozyt polimerowy; właściwości mechaniczne; właściwości technologiczne

EN

machine; marine engine; foundation chock; polymer composite; mechanical properties; technological properties

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Inżynieria Materiałowa
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 36, nr 6
• Strony: 528--531
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Kawiak M.

• Instytut Inżynierii Materiałowej, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

autor

Kawiak R.

• Katedra Mechaniki i Podstaw Konstrukcji Maszyn, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Bibliografia

• [1] Grudziński K., Jaroszewicz W.: Posadawianie maszyn na podkładkach fundamentowych odlewanych z tworzywa EPY. ZAPOL Spółka Jawna, Szczecin (2002).
• [2] Cudny K.: Linie wałów okrętowych. Konstrukcje i obliczenia. Wydawnictwo Morskie, Gdańsk (1990).
• [3] Instrukcja dla inspektorów. Siłownie i systemy okrętowe. II A-3, PRS, Gdańsk (2003).
• [4] Bobowicz H.: Analiza wymiarowa w praktyce. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa (1965).
• [5] Ashby M. F.: Dobór materiałów w projektowaniu inżynierskim. WNT, Warszawa (1998).
• [6] Ashby M. F., Jones D. R. H.: Materiały inżynierskie 2. WNT, Warszawa (1996).
• [7] Ashby M. F., Jones D. R. H.: Materiały inżynierskie 1. WNT, Warszawa (1995).
• [8] Grudziński K., Jaroszewicz W., Ratajczak J., Urbaniak M., Grudziński P.: Montaż maszyn i urządzeń z użyciem tworzywa EPY. ZAPOL Spółka Jawna, Szczecin (2014).
• [9] Kawiak R.: Relaksacja napięcia wstępnego śrub fundamentowych silnika okrętowego. Budownictwo Okrętowe i Gospodarka Morska 1 (1992) 33÷35.
• [10] Kawiak R.: Zależność dynamicznych charakterystyk fundamentowych połączeń śrubowych od właściwości styków. V Międzynarodowa Konferencja “Wpływ technologii na stan warstwy wierzchniej” – WW’02, Studia i Materiały, t. XX, nr 1, Gorzów Wlkp.-Poznań (2002) 369÷376.