Możliwości diagnozy kultury bezpieczeństwa – wstępna analiza własności psychometrycznych narzędzia do pomiaru klimatu bezpieczeństwa

• Autorzy: Znajmiecka-Sikora M.

Warianty tytułu

EN

The possibility of a diagnosis of safety culture – preliminary analysis of the psychometric properties of the tool for measuring the safety climate

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł prezentuje wstępne wyniki prac nad narzędziem do pomiaru klimatu bezpieczeństwa. Klimat bezpieczeństwa traktowany jest jako suma moralnych spostrzeżeń, które podzielają pracownicy na temat ich środowiska pracy. Odzwierciedla pracowniczą percepcję organizacyjnego systemu zarządzania z uwzględnieniem polityki, stosowanych praktyk i procedur, które wskazują jak bezpieczeństwo jest realizowane w środowisku pracy. Przygotowana wersja Kwestionariusza Klimatu Bezpieczeństwa składa się ze 106 twierdzeń, obejmujących wymiary związane z partycypacją pracowników w sprawy bezpieczeństwa, zachowaniami bezpiecznymi, zaangażowaniem kierownictwa, modelowaniem i wzmacnianiem bezpiecznych zachowań w organizacji, zarządzaniem ryzykiem w miejscu pracy, zapleczem technicznym i ergonomią, tempem pracy i poziomem zmęczenia, procesem szkolenia w zakresie bhp, atmosferą w miejscu pracy, polityką organizacji w zakresie zarządzania bhp. Wyniki analiz przeprowadzonych z udziałem 695 osób pokazują, że rzetelność wyróżnionych skal jest satysfakcjonująca (alfa Cronbacha od 0,68 do 0,89). Również trafność kwestionariusza, oszacowana za pomocą współczynników korelacji liniowej r-Pearsona, jest na dobrym poziomie (r = 0,88, p < 0,01). Wyniki analizy czynnikowej wskazują na jednorodność 4 spośród 10 poskal, w pozostałych można wyodrębnić kolejne subwymiary. Wstępne analizy pozwalają uznać KKB za trafne i rzetelne narzędzie do pomiaru klimatu bezpieczeństwa w organizacji.

EN

This article presents the results of work on the tool for measuring the safety climate. Safety climate is treated as the sum of the moral perceptions that employees’ share about their environment. It reflects employee perceptions of organizational management system regarding policies, practices and procedures that indicate how safety is implemented in the work environment The prepared version of the Questionnaire of the Safety Climate consists of 106 statements regarding the dimensions related to employee participation in safety issues, safe behaviors, management’s commitment, modeling and strengthening safe behaviors in the organization, risk management in the workplace, technical equipment and ergonomics, the pace of work and the level of fatigue , the process of training in health and safety, the atmosphere in the workplace, the organization's policies in the management of health and safety. The results of analyzes conducted for the 695 people show that the reliability of the scale is satisfactory (Cronbach's alpha from 0.68 to 0.89). What is more, the accuracy of the questionnaire is on a good level (r = 0.88, p < 0.01). The results of the factor analysis indicate the homogeneity of 4 scales. Preliminary analyzes allow saying that KKB is accurate and reliable tool for measuring the climate of security in the organization.

Słowa kluczowe

PL

kultura bezpieczeństwa; klimat bezpieczeństwa; Kwestionariusz Klimatu Bezpieczeństwa; własności psychometryczne

EN

safety climate; safety culture; Questionnaire of Safety Climate; psychometric properties

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Łódzka
• Rocznik: 2016
• Tom: z. 66
• Strony: 65--95
• Opis fizyczny: Bibliogr. 34 poz.

Twórcy

autor

Znajmiecka-Sikora M.

• Instytut Psychologii Wydział Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego

Bibliografia

• [1] Altmann R.: Understanding organizational climate. Start minimalizing your work-force problems, Engineering and Management 2000; 147: 31-33.
• [2] Boczkowska K.: Ocena poziomu kultury bezpieczeństwa w polskich przedsiębiorstwach – wyniki badań, [w:] Juźwicka A., Szymańska K., Walecka A. (red.), Nowe spojrzenie na kulturę organizacyjną. Monografie PŁ, Łódź 2014. s. 9-19.
• [3] Brzeziński J.: Metodologia badań psychologicznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1980.
• [4] Cheyne A., Cox C., Oliver A., Thomas JM.: Modeling safety climate in the prediction of levels of safety activity, Work & Stress 1998; 12: 255-271.
• [5] Choundhry R.M., Fang D.P.: The nature of safety climate: Asurvey of the state-of-the-art and improving a positive safety culture. Proc. 1 st Int. Conf. on Construction Engineering and Management for Korea Institute of Construction Engineering and Management (KICEM). Seoul, Korea: 2005; 480-485.
• [6] Choundhry M.R., Fang D., Mohamed S.: Developing a Model of Construction Safety, Culture Journal of management in Engineering ASCE 2007; 23(4): 207-212.
• [7] Comrey A.L., Lee H.B.: A First Course in Factor Analysis, Lawrence Erlbaum Associates, 2nd edition, Hillsdale, NJ, USA 1992.
• [8] Cooper M.D.: Towards a model of safety culture, Safety Sci. 2000; 36(2): 111-136.
• [9] Costello A.B., Osborne J.W.: Best practices in exploratory factor analysis: Four recommendations for getting the most from your analysis, Practical Assessment, Research and Evaluation. 2005; 10, 1-9.
• [10] Cox S., Cox T.: The structure of employee attitudes to safety: A European example, Work & Stress 1991; 5: 93-104.
• [11] Field J.: Lifelong Learning and the New Educational Order? A Review Article. Journal of Philosophy of Education. 2002; 36(1):119-129.
• [12] Flin R., Mearns K., O’Connor P., Bryden R.: Measuring safety climate: Identifying the common features, Safety Sci. 2000; 34(1-3): 177-192.
• [13] Geller ES.: The psychology of safety: How to improve behaviors and attitudes on the job, CRC. Boca Raton. Fla, 1997.
• [14] Geller E.S.: The Psychology of Safety Handbook, CRC Press, Boca Raton London New York Washington 2001.
• [15] Gherardi S., Niccolini D.: The organizational learning of safety in communities of practice, Journal of Management Inquiry 2000; 9(1): 7-18.
• [16] Glynn M.S., Woodside A.G.: Effective business-to-business brand strategies: introduction to business-to-business brand management, [in:] (ed.) Glynn M.S., Woodside A.G. Business-To-Business Brand Management: Theory, Research and Executivecase Study Exercises (Advances in Business Marketing and Purchasing, Volume 15 Emerald Group Publishing Limited, Richmond, TX, USA 2009, pp. 1-10.
• [17] Guldenmund FW.: The nature of safety culture: A review of theory and research. Safety Sci. 2000; 34(1-3): 215-257.
• [18] Guldenmund F.W.: Understanding and Exploring Safety Culture, BoxPress, Oisterwijk 2010.
• [19] Horbury CR., Bottomley DM.: Research into health and safety in the paper industry, Health & Safety Laboratory 1997; IR/RAS/98/2.
• [20] Hornowska E.: Testy psychologiczne. Teoria I praktyka, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2003.
• [21] Kożusznik B.: Zachowanie człowieka w organizacji. PWE, Warszawa 2002.
• [22] Lee T., Harrison K.: Assessing safety culture in nuclear power stations, Safety Sci. 2000; 34(1-3): 61-97.
• [23] McDonald N., Ryan F.: Constraints on the development of safety culture: A preliminary analysis, Irish Journal of Psychology 1992; 13: 273-281.
• [24] Mearns K., Flin R., Gordon R., Fleming M.: Measuring safety climate on offshore installations, Work & Stress 1998; 12(3): 238-254.
• [25] Milczarek M.: Kultura bezpieczeństwa w przedsiębiorstwie – nowe spojrzenie na zagadnienie bezpieczeństwa pracy, Bezpieczeństwo Pracy 2000; 10: 17-20.
• [26] Milczarek M.: Ocena poziomu kultury bezpieczeństwa w przedsiębiorstwie, Bezpieczeństwo Pracy 2001; 5: 17-19.
• [27] Milczarek M.: Opracowanie kwestionariusza do oceny klimatu bezpieczeństwa w zakładzie pracy, Raport z III etapu pracy statutowej. Warszawa, Poland: CIOP. 2001 (materiał niepublikowany).
• [28] Neal A., Griffin MA., Hart PM.: The impact of organizational climate on safety climate and individual behavior, Safety Sci. 2000; 34(1-3): 99-109.
• [29] Podgeon N.F.: Safety culture: a key theoretical issues, Work & Stress 1998; 12(3): 202-216.
• [30] Rószkiewicz M.: Analiza klienta. SPSS Polska, Kraków 2011.
• [31] Studenski R.: Kultura bezpieczeństwa pracy w przedsiębiorstwie, Bezpieczeństwo Pracy 2000; 9: 1-4.
• [32] Zawadzki B.: Kwestionariusze osobowości. Strategia i procedura stosowania, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2006.
• [33] Znajmiecka-Sikora M.: Ocena kultury bezpieczeństwa w sektorze MiŚP na podstawie badań przedsiębiorstw z regionu łódzkiego, [w:] Juźwicka A., Szymańska K., Walecka A. (red.). Nowe spojrzenie na kulturę organizacyjną. Monografie PŁ, Łódź 2014, s. 53-62.
• [34] Zohar D.: Safety climate in industrial organizations. Theoretical and applied implications, Safety Sci. 1980; 34(1-3): 99-109.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).