Wykorzystanie sztucznie tworzonych mokradeł do ograniczenia ilości rumowiska w odpływie rzecznym

• Autorzy: Górski D.

Warianty tytułu

EN

Sediment transport reduction in constructed wetlands

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono przegląd dotychczasowych badań na świecie i w Polsce w zakresie wykorzystania sztucznie tworzonych mokradeł (constructed wetlands) do ograniczenia ilości materiału stałego w odpływie rzecznym, pochodzącego z erozji gleb w zlewni. Systemy hydrofitowe są od ponad 30 lat szeroko stosowane do usuwania zanieczyszczeń zarówno ze źródeł punktowych jak i obszarowych. Większość publikowanych badań dotyczy roli tych obiektów w ograniczeniu chemicznych zanieczyszczeń wody, zwłaszcza - obniżeniu zawartości azotu i fosforu. „Sztuczne mokradła” mogą stanowić efektywne narzędzie do ograniczenia odpływu rumowiska z niewielkich zlewni, co potwierdzają doświadczenia norweskie, gdzie obiekty takie mają już wieloletnią tradycję jako jedno z narzędzi walki z erozją gleb. Szczególne walory ekologiczne i krajobrazowe pozwalają na wykorzystanie tego typu obiektów dla ochrony wód w otoczeniu obszarów Natura 2000.

EN

In this review paper an aspect of constructed wetlands infl uence on retention of soil particles is presented. Most of “horizontal flow” - constructed wetlands over the world have been designed to treat municipal or domestic wastewater, but they are also successfully used to treat wastewaters from agriculture and various runoff waters. It is supposed, that constructed wetlands would be a useful, ecological tool to reduce solid transport in river flow, especially in areas close to Natura 2000.

Słowa kluczowe

PL

rumowisko rzeczne; systemy hydrofitowe; mokradło sztuczne; zlewnia rolnicza

EN

sediment; constructed wetlands; arable lands watershed

• Wydawca: Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
• Czasopismo: Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska
• Rocznik: 2009
• Tom: Vol. 18, No. 2
• Strony: 30--37
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Górski D.

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Katedra Inżynierii Wodnej i Rekultywacji Środowiska ul. Nowoursynowska 159, 02-787 Warszawa Poland

Bibliografia

• BARTOSZEWSKI K. 1994: Technologie oczyszczania ścieków i przeróbki osadów stosowane w warunkach krajowych. Ochrona Środowiska 3-4: 44-48.
• BRASKERUD B.C. 2001: Sedimentation in Small Constructed Wetlands. Retention of Particles, Phosphorus and Nitrogen from Arable Watersheds. Doctor Scientarum Theses 2001:10, Agricultural University of Norway, Ås, Norway.
• CAMP T.R. 1946: Sedimentation and Design of Settling Tanks. Paper 2285. Trans. Am. Soc. Civ. Eng. 111: 895-958.
• CHAVAN P.V., DENNETT K.E. 2008: Wetland Simulation Model for Nitrogen, Phosphorus, and Sediments Retention in Constructed Wetlands. Water Air Soil Pollut 187: 109-118.
• CHEN Q., SHAN B., YIN C., HU C. 2007: An off-line fi ltering ditch-pond system for diffuse pollution control at Wuhan City Zoo. Ecological Engineering 30: 373-380.
• GAJEWSKA M., OBARSKA-PEMPKOWIAK H. 2005: Wpływ konfiguracji i zasilania obiektów hydrofitowych na efektywność usuwania zanieczyszczeń. Materiały VII Ogólnopolskiej Konferencji „Kompleksowe i szczegółowe problemy inżynierii środowiska”, Ustronie Morskie.
• HELMAN-GRUBBA M. 1998: Zastosowanie systemów hydrofitowych do porządkowania gospodarki wodno-ściekowej w gminie. Metody oczyszczania ścieków. Ogólnopolskie Towarzystwo Zagospodarowywania Odpadów „3R”, Kraków.
• LAMPERT W., SOMMER U. 2001: Ekologia wód śródlądowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• LI X., MANMAN C., ANDERSON B.C. 2009: Design and performance of a water quality treatment wetland in a public park in Shanghai, China. Ecological Engineering 35: 18-24.
• LI Y., DELETIC A., FLETCHER T.D. 2007: Modelling wet weather sediment removal by stormwater constructed wetlands: Insights from a laboratory study. Journal of Hydrology 338: 285-296.
• LIPIŃSKA D., JEZNACH J. 2007: Ocena skuteczności hydrofitowego systemu doczyszczania ścieków na przykładzie oczyszczalni w Sierpcu. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 519: 167-177.
• MAGMEDOV V.G., ZAKHARCHENKO M.A., YAKOVLEVA L.I., INCE M.E. 1996: The use of constructed wetlands for the treatment of run-off and drainage waters: the UK and Ukraine experience. Wat. Sci. Tech. 33, (4-5): 315-323.
• MITSCH W.J., ZHANG L., ANDERSON C.J, ALTOR A.E., HERNÁNDEZ M.E. 2005: Creating riverine wetlands: Ecological succession, nutrient retention, and pulsing effects. Ecological Engineering 25: 510-527.
• OBARSKA-PEMPKOWIAK H. 2005: Oczyszczalnie hydrofitowe w świetle przepisów UE. Materiały VII Ogólnopolskiej Konferencji „Kompleksowe i szczegółowe problemy inżynierii środowiska”, Ustronie Morskie.
• OBARSKA-PEMPKOWIAK H., GAJEWSKA M. 2005: Recent developments in waste water treatment in constructed wetlands in Poland. Modern Tools and Methods of Water Treatment for Improving Living Standards, Springer, Holandia: 279-293.
• SALDI-CAROMILE K., BATES K., SKIDMORE P., BARENTI J., PINEO D. 2004: Stream Habitat Restoration Guidelines: Final Draft. Co-published by the Washington Departments of Fish and Wildlife and Ecology and the U.S. Fish and Wildlife Service. Olympia, Washington.
• VYMAZAL J. 2005: Horizontal sub-surface flow and hybrid constructed wetlands systems for wastewater treatment. Ecological Engineering 25: 478-490.
• VYMAZAL J. 2009: The use constructed wetlands with horizontal sub-surface flow for various types of wastewater. Ecological Engineering 35: 1-17.
• YALCUK A., UGURLU A. 2009: Comparison of horizontal and vertical constructed wetland systems for landfill leachate treatment. Bioresource Technology (100): 2521-2526.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).